Yol, Türkü ve Kıssa: Geçti Dost Kervanı

Yunus

New member
Pilli radyomu yavaşça ses açtım. TRT Türkü. İncebelli bardağa çay doldurdum. (Bazıları nasıl oluyorsa çay aldım diyorlar.) Pencereyi soluma alıp oturdum. Çayın buğusuna Sabahat Akkiraz’ın duru sesi karışıyor: “… hoş sevdası serimde tüter…” Çaydan bir yudum içiyorum.. Önümde bir sehpa, sehpanın üstünde bir kitap: Geçti Dost Kervanı.

Gazetemizin usta muharrirlerinden Mehmet Şeker, gazeteciliğinin yanısıra şairliği, dergiciliği ve radyoculuğu ile tanınır. Şeker’in Dem Dem Demokrasi (şiir) ve Muhalif Tebessüm ismiyle yayımlanmış iki yapıtı vardı. Bunlara, pandemi günlerinde Geçti Dost Kervanı eklendi. (Şeker bu kitabıyla Türkiye Muharrirler Birliği ‘Öykü’ mükafatına lâyık görüldü.)

İsmini Erzincan (Tercan) yöresine ilişkin bir türküden alan kitabın girişi ile içerideki öykülerde de karşımıza ‘türkü’ çıkıyor: “Deli gönül feryad etme boşuna.” (Sivas yöresi, s. 18). “Kalktı göç eyledi Avşar elleri.” (Kırşehir yöresi, s. 88). “Varın deyin nazlı yâre, ayrılık son gecesi.” (Elazığ yöresi, s. 106).

Girişteki kelamları Pir Sultan Abdal’a ilişkin dörtlüğün iki satırı, …./ Bir yiğidin kederi serinde tüter / Bu ayrılık bize mevtten beter / … halinde. halbuki bu satırları şöyleki hatırlıyorum: .. / Bir hoş sevdası serimde tüter / Bu ayrılık bana mevtten beter / …

‘Olay-durum’ öyküsü yazıyor Şeker. Lisanı fazlaca yalın. Abartmıyor, süslemiyor, dolandırmıyor. Neyi nasıl konuşuyorsak o denli yazıyor. Daha doğrusu anlatıyor. Seni, beni, ülkemiz insanını yani kendini resmediyor ve bunu, “… ..hikâyelerin bir kısmı kendi yaşadıklarım. Kimileri arkadaşlarımın maceraları.” diye özetliyor.

Biroldukca kıssada kendimi bulmam Şeker’in kaleminin beşere ve hayata ne derece ‘kuvvetli’ dokunabildiğini gösteriyor. Ayrıyeten metinlerde yer yer Hüzün ve Tasadüf’le, Uzun Çarşı’nın Uluları’yla yahut Memleket Hikâyeleri’yle (Ayfer Tunç) karşılaşmak ayrıyeten hoş.

Önümüzdeki 27 metnin dördü yol ile ilgili: Aslında Çok da Şey Etmemek Lâzım, Bizim Sürücü Hem Kekeme Hem Geveze Çıktı, bu biçimde Bir Üşümek Görülmüş müdür? ve Vosvos Macerası.. Dört-beş öyküde daha yol ve sürücülük sârih olarak görülüyor. Şeker, bir yanıyla ‘yol’ demekse öbür yanıyla da ‘türkü’ demek. Bunu, bizi uzun ince yollara düşürüp oradan ‘içli’ türkülere sürükleyen kaleminden anlıyoruz.

Asansörde Panik, Düğünde Bir Gazi, Gözüm Gördü Gönlüm Yanıldı, Karavana, Sis Farları ve Urşit Ne Yanıt Versin? başlıklı kıssalarına baktığımızda hüznünde, ıstırabında ve garipliğinde bizi gülümsetmeyi başaran bir lisan görüyoruz. Bazıları bu lisanı ‘muzip’lik diye isimlendiriyor, birtakımı ‘ironik’ diyor, ben, ‘gülümseten, tebessüm ettiren’ diye niteliyorum.

Şeker’in anlattıklarında artık bize uzak olan yakın geçmişimiz var. Mektup var, kamyon var. Askerlikte tutulan nöbet, iftar için kesilen karpuz var. Unutulan müzikler, okunası kitaplar, hayaller, kırgınlıklar, yenilmişlikler var. Mahalle, köy ve gurbet var. Hülâsa hayli çabuk eskittiğimiz ve unuttuğumuz Türkiye var.

Sayfa 82-83’teki ‘kara seneler’ı anlatan fotoğrafa göz gezdirelim: “… Ülkede kan gövdeyi gdolayıyor. … her taraf parsellenmiş. … Sol ve sağ ismiyle anılan bölümler içindeki uğraş kimi bazı taşlı sopalı, birtakım bazı silahlı ve bombalı. Kahvehaneler taranıyor, otomobiller havaya uçuruluyor, … ülke ateş ortasında. Kardeş kardeşe düşman.”

Heyhat! Ne çabuk unuttuk o günleri!..

Kitaptaki yürüyüş, Vosvos Macerası’yla bitiyor. Ne demişler: Temel pehlivanlar sona güreşir!..

“Nasip. her neyse onunla yetineceksin. Fazlasını istemek ömrü acılaştırır.” (s. 69) cümlesiyle bitirelim.

Bitirirken, göçüp giden kervanlara karışan canlarımız Nusret Özcan’a, Hamit Can’a, Kadir Demirel’e, Âkif Emre’ye ve şehit Mustafa Cambaz’a dualar, selâmlar gönderelim!..
 
Üst