Mevzu başlığındaki söze sık rastlamaktayız.Iyi huylu konuma bağlı başdönmesi (Benign paroxysmal positional vertigo )(BPPV) olarak ta tabir edilmektedir.Vertigo diye de özetlemek gerekirse tanım edilebilir.
TANIMI:
Kısaltılması BPPV olan rahatsızlık ; baş dönmesi niçinleri içinde en sık rastlanılanıdır.Baş dönmesi orta yahut ileri seviyede olarak hasta tarafınca öykülendirilir.Özellikle baş hareketleri tarafınca tetiklenir.Başın üst,aşağı hareketi,yatağa uzanma,sağa sola dönme,yatakta doğrulma hareketi bunu başlatabilir.
BELİRTİLERİ:
-Belirsizlik hissi(Dizziness)
-Hasta kendi yahut etrafındaki objelerin,kişilerin döndüğünü hisseder
-Denge kaybı.ayakta durma zorluğu vardır
-Mide bulantısı
-kusma
Belirti ve bulgular fazlaca kısa müddette başlayıp,sonlanabilir.yinelayıcı olabilir.Nistagmus denilen olağandışı göz hareketleri;sık görülebilir
BPPV ÖNEMLİ BİR HASTALIKMIDIR?
Değildir.
Şayet yukarda sayılan belirtilere ek olarak aşağıda sayılan durumlar var ise DERHAL ACİL SERVİS e baş vurmalıdır.
-Ateş
-Görme kaybı,çift görme
-Daha evvel olmayan farklı ve önemli baş ağrısı
-Şuur kaybı
-Düşme,yürüme zorluğu
-Kol ve bacakta güç kaybı
-Konuşma zorluğu
-İşitme kaybı
HANGİ UZMANA MUAYENE OLMALIDIR?
Nöroloji ve Kulak burun boğaz uzmanına .
SEBEPLERİ;
-İdiopatik:niçini bulunamayan.En sık bu görülür.
-İç kulak rahatsızlığı,kulak cerrahisi
-Uzun mühlet yatma,diş doktoru koltuğunda uzun mühlet kalma
-kimi vakit migrenle bir arada olabilir..
İSTİKRAR ORGANI OLARAK KULAK:
Kulak:İşitme ve istikrar de rol alır.-Denge labirenti
-Üç adet yarım daire kanalı bunu sağlar..
Yarım daire kanalında dolaşan sıvı ve saç gibisi almaçlar dengeyi denetim eder.
-Otolit denilen yapılar ise:Sağ-sol,yukarı-aşağı,baş hareketlerine ve yer çekimine ahenk sağlar.OTOLİTLERİN KRİSTALLERİ YERÇEKİMİNE HASSASTIR.
Çeşitli niçinlerle kristaller ;yerinden oynadığı vakit baş dönmesi olduğu düşünülmektedir.Kristallerin yerinden oynaması en sık yatıldığı vakit görülür.En sık 50 yaş üzeri insanlarda,kadın cinsiyetinde daha fazla görülür.Düşme ;baş vücut faydalanması,kalça dahil önemli kırıklara niye olabilir.
MESKENDE BAŞ DÖNMESİ BAŞlADI NE YAPILMALI?
Yataktan fazlaca yavaş, kalkıp oturur vaziyette rahatlama olana kadar beklenmeli,gerekirse emekleyerek hareket edilmeli,yürüme;sırt ve kollar duvarla temas halinde yapılmalı,yardım istenilmelidir.Gerekirse tekerlekli sandalye ile hareket edilmelidir.Kontrolsüz hareket;ciddi faydalanma ve kırıklara yol açabilir
NASIL TEŞHİS EDİLİR?
-Öykü
-Muayene
-Testler:İşitme testi,eng(elektronistagmografi),manyetik rezonans(mr)
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
-Manevra:doktor yapar,Kristaller yerleşir.başarı oranı yüksektir.24 saat daha sonra % 50 düzgünleşme görülür.Doktor manevrayı hastaya öğretir , hasta konutta manevrayı kendi kendine uygular.
NE VAKİT AMELİYAT?
Hareketler başarılı şayet olmazsa.İç kulak tıkama ameliatı yapılır.Başarı oranı % 90 dır.
TANIMI:
Kısaltılması BPPV olan rahatsızlık ; baş dönmesi niçinleri içinde en sık rastlanılanıdır.Baş dönmesi orta yahut ileri seviyede olarak hasta tarafınca öykülendirilir.Özellikle baş hareketleri tarafınca tetiklenir.Başın üst,aşağı hareketi,yatağa uzanma,sağa sola dönme,yatakta doğrulma hareketi bunu başlatabilir.
BELİRTİLERİ:
-Belirsizlik hissi(Dizziness)
-Hasta kendi yahut etrafındaki objelerin,kişilerin döndüğünü hisseder
-Denge kaybı.ayakta durma zorluğu vardır
-Mide bulantısı
-kusma
Belirti ve bulgular fazlaca kısa müddette başlayıp,sonlanabilir.yinelayıcı olabilir.Nistagmus denilen olağandışı göz hareketleri;sık görülebilir
BPPV ÖNEMLİ BİR HASTALIKMIDIR?
Değildir.
Şayet yukarda sayılan belirtilere ek olarak aşağıda sayılan durumlar var ise DERHAL ACİL SERVİS e baş vurmalıdır.
-Ateş
-Görme kaybı,çift görme
-Daha evvel olmayan farklı ve önemli baş ağrısı
-Şuur kaybı
-Düşme,yürüme zorluğu
-Kol ve bacakta güç kaybı
-Konuşma zorluğu
-İşitme kaybı
HANGİ UZMANA MUAYENE OLMALIDIR?
Nöroloji ve Kulak burun boğaz uzmanına .
SEBEPLERİ;
-İdiopatik:niçini bulunamayan.En sık bu görülür.
-İç kulak rahatsızlığı,kulak cerrahisi
-Uzun mühlet yatma,diş doktoru koltuğunda uzun mühlet kalma
-kimi vakit migrenle bir arada olabilir..
İSTİKRAR ORGANI OLARAK KULAK:
Kulak:İşitme ve istikrar de rol alır.-Denge labirenti
-Üç adet yarım daire kanalı bunu sağlar..
Yarım daire kanalında dolaşan sıvı ve saç gibisi almaçlar dengeyi denetim eder.
-Otolit denilen yapılar ise:Sağ-sol,yukarı-aşağı,baş hareketlerine ve yer çekimine ahenk sağlar.OTOLİTLERİN KRİSTALLERİ YERÇEKİMİNE HASSASTIR.
Çeşitli niçinlerle kristaller ;yerinden oynadığı vakit baş dönmesi olduğu düşünülmektedir.Kristallerin yerinden oynaması en sık yatıldığı vakit görülür.En sık 50 yaş üzeri insanlarda,kadın cinsiyetinde daha fazla görülür.Düşme ;baş vücut faydalanması,kalça dahil önemli kırıklara niye olabilir.
MESKENDE BAŞ DÖNMESİ BAŞlADI NE YAPILMALI?
Yataktan fazlaca yavaş, kalkıp oturur vaziyette rahatlama olana kadar beklenmeli,gerekirse emekleyerek hareket edilmeli,yürüme;sırt ve kollar duvarla temas halinde yapılmalı,yardım istenilmelidir.Gerekirse tekerlekli sandalye ile hareket edilmelidir.Kontrolsüz hareket;ciddi faydalanma ve kırıklara yol açabilir
NASIL TEŞHİS EDİLİR?
-Öykü
-Muayene
-Testler:İşitme testi,eng(elektronistagmografi),manyetik rezonans(mr)
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
-Manevra:doktor yapar,Kristaller yerleşir.başarı oranı yüksektir.24 saat daha sonra % 50 düzgünleşme görülür.Doktor manevrayı hastaya öğretir , hasta konutta manevrayı kendi kendine uygular.
NE VAKİT AMELİYAT?
Hareketler başarılı şayet olmazsa.İç kulak tıkama ameliatı yapılır.Başarı oranı % 90 dır.