Mark Zuckerberg’in Facebook’un ismini ‘Meta’ olarak değiştirmesiyle sanal gerçeklik teknolojisi metaverse bir daha gündem oldu.
Metaverse (kurgusal evren) büyük teknoloji şirketlerinin, pazarlamacıların ve analistlerin son devirde lisanlarından düşürmedikleri bir sistem.
Hem dikkat çekiyor, birebir vakitte Mark Zuckerberg ve Epic Games CEO’su Tim Sweeney üzere süratle gelişen teknolojinin önde gelen isimlerinin de yatırımlarını.
Facebook, isim değişikliğiyle ilgili açıklamasında, çalıştığı alanlar toplumsal medyadan sanal gerçekliğe kadar genişlerken Meta isminin şirketin yaptığı işlere dair daha kapsayıcı bir manası olduğu belirtilmişti.
Zuckerberg de, “Zaman ortasında metaverse şirketi olarak görüleceğimizi ve hem işlerimizi hem kimliğimizi gelecekte inşa edeceğimiz şeyin temeli olarak kullanabileceğimizi umuyorum” diye deklare etti değişimin sebebini.
Pekala “internetin geleceği” olarak görülen metaverse nedir?
Metaverse nedir?
Birinci bakışta Sanal Gerçeklik (Virtual Reality VR) teknolojisinin geliştirilmiş bir versiyonu olarak görülebilir fakat kimileri metaverse teknolojisinin internetin geleceği olduğunu düşünüyor.
Aslında biroldukcaları, çağdaş akıllı telefonlar 1980’lerin tıknaz cep telefonlarına kıyasla her neyse, metaverse’in de sanal gerçeklik teknolojisi için o olduğuna inanıyor.
Bilgisayar başında olmak yerine, kurgusal bir gerçeklik olan meteverse’de bütün dijital ortamların birbirlerine bağlandığı bir sanal dünyaya sadece kulaklık ve gözlükten oluşan ekipmanla girebilirsiniz.
Çoğunlukla bilgisayar oyunları için kullanılan mevcut sanal gerçeklikten farklı olarak, metaverse ile girilen kurgusal kainatta, iş yapabilir, oyun oynayabilir, sinema salonuna gidebilir yahut yalnızca gezinebilirsiniz de.
Biroldukcaları, bu kozmosta kendinizin bir temsilcisi olan 3d bir (üç boyutlu) avatar yaratıp onu kullanabileceğini tasavvur ediyor.
Ancak şimdilik bu sadece bir fikir olduğu için metaverse için üzerinde uzlaşılmış tek bir tarif yok.
niye metaverse bu kadar tanınan oldu?
Dijital dünyada ve arttırılmış gerçeklikte (augmented reality) her birkaç yılda bir birtakım trendler ortaya çıkıyor lakin genelde bunlar kısa bir süre daha sonra sönüyor.
Lakin bu ortalar güçlü yatırımcılar ve büyük teknoloji şirketleri içinde metaverse ile ilgili büyük bir heyecan var. Şayet denildiği üzere internetin geleceği olursa diye, hiç kimse geri kalmak istemiyor.
Ayrıyeten bilhassa bilgisayar oyunlarındaki VR (sanal gerçeklik) teknolojisinde kaydedilen gelişmeler ve aygıtlar ortası bağlanılabilirlik özelliğinin muhtaçlık duyulan düzeylere yaklaşmasıyla, birinci kere süratle gelişen teknolojinin de bu sisteme uygun olduğu hissiyatı var.
Facebook niçin müdahil oldu?
İsmini ‘Meta’ olarak değiştiren Facebook metaverse inşasını en büyük evvelarinden biri haline getirdi.
Oculus setiyle şirket sanal gerçekliğe büyük yatırım yaptı ve bu setleri rakiplerine kıyasla daha ucuz hale getirdi. Kimi analistlere bakılırsa ucuz satış sonucuyla ziyanı bile göze almış olabilir.
Şirket, toplumsal yerler ve gerçek dünyayla etkileşim kuranlar dahil, iş yerleri için de sanal gerçeklik (VR) uygulamaları geliştiriyor.
Genelde rakiplerini satın almakla bilinen Facebook, metaverse süratle gelişen teknolojinin “tek bir şirket tarafınca bir gecede geliştirilemeyeceğini” sav ettiği için işbirliği kelamı verdi.
İsmini değiştirmedilk evvel Facebook, “duyarlı ve sorumluluklar çerçevesinde metaverse geliştirilmesine” yardımcı olması için kar gayesi gütmeyen kümelere 50 milyon dolar yatırım yaptı.
Fakat şirket, gerçek metaverse fikrinin hayata geçmesinin en az 10 ila 15 yıl alacağını düşünüyor.
Öteki kimler metaverse teknolojisine ilgi duyuyor?
Fortnite geliştiricisi Epic Games’in Lideri Sweeney de uzun vakittir metaverse teknolojisiyle ilgili heveslerinden bahsediyordu.
Çok oyunculu sanal oyunlar on yıllar boyunca interaktif dünyaları paylaştı. Bunlar metaverse sayılmıyor ancak kimi fikirleri ortak.
Fortnite son senelerda eser yelpazesini genişletip konserler ve marka aktiflikleri üzere faaliyetleri de kendi dijital dünyasına taşıdı.
Örneğin Roblox, binlerce kişisel oyunun daha geniş bir ekosisteme bağlandığı bir platform.
Öbür yandan üç boyutlu (3 boyutlu) geliştirme platformu Unity de “dijital ikizlere” -gerçek dünyanın dijital kopyalarına- yatırım yapıyor, grafik şirketi Nvidia da “Omniverse” ismini verdiği, üç boyutlu sanal dünyaları birbirlerine bağlayan bir platform geliştiriyor.
Pekala her şey bilgisayar oyunları için mi tasarlanıyor?
Hayır.
Her ne kadar metaverse süratle gelişen teknolojinin ne olduğuyla ilgili biroldukça fikir ortaya atılsa da öngörülerin birden fazla bu süratle gelişen teknolojinin merkezinde toplumsal insan etkileşimi olacağı istikametinde.
Örneğin Facebook, Workplace isimli VR (sanal gerçeklik) uygulamasıyla ve Horizons isimli toplumsal ortamla denemeler yapıyor. Her ikisi de kendi sanal avatar sistemlerini kullanıyor.
Bir öteki sanal gerçeklik (VR) uygulaması VRChat. Bu uygulama büsbütün sanal ortamda dolanmaya, chat yapmaya odaklı. Yeni ortamlar keşfedip yeni beşerlerle tanışmanın haricinde rastgele bir emeli ya da gayesi yok.
Keşfedilmeyi bekleyen öbür uygulamalar da olabilir.
Sweeney, kısa bir süre evvel Washington Post gazetesine verdiği röportajda, bir araba üreticisinin yeni model bir aracın reklamını yapabilmesi için “aracı test sürüşü için gerçek vakitli, gerçek dünyaya bırakabileceği” bir dünya tasavvur ettiğini söylemişti.
Tahminen de ileride internetten alış veriş yaptığınızda, evvel dijital kıyafetleri üzerinizde deneyeceksiniz daha sonra da sipariş vermek için gerçek dünyaya döneceksiniz.
bu biçimde bir teknoloji var mı?
VR teknolojisi son senelerda geliştirilmiş kulaklık ve gözlük setleriyle hayli aralık kat etti. Bu setlerde, oyuncuları sanal dünyada dolanırken kendi gözlerinizle 3 boyutlu olarak takip edebileceğiniz bir sistem de var. Bu setler giderek de yaygınlaşıyor. Oculus Quest 2VR oyun setleri 2020 yılında en epeyce talep bakılırsan Noel armağanlarından bir tanesiydi.
NFT’lere duyulan ilgideki artışla da dijital eserlerde sahipliğe ait inançlı yollar da keşfedilmiş oldu. Bu da sanal iktisadın işleyebileceğine işaret ediyor.
Daha gelişmiş dijital dünyaların, daha düzgün, daha istikrarlı ve daha sağlam linklere gereksinimi olacak. Bu da 5G teknolojisinin yayılmasıyla sağlanabilir.
Şimdilik her şey hayli erken safhasında. Metaverse teknolojisinin gelişimi -gerçekleşirse tabii- gelecek on yıl ortasında ve daha uzun müddetler boyunca teknoloji devlerinin kendi ortalarında girdikleri en büyük yarış olacak.
Metaverse (kurgusal evren) büyük teknoloji şirketlerinin, pazarlamacıların ve analistlerin son devirde lisanlarından düşürmedikleri bir sistem.
Hem dikkat çekiyor, birebir vakitte Mark Zuckerberg ve Epic Games CEO’su Tim Sweeney üzere süratle gelişen teknolojinin önde gelen isimlerinin de yatırımlarını.
Facebook, isim değişikliğiyle ilgili açıklamasında, çalıştığı alanlar toplumsal medyadan sanal gerçekliğe kadar genişlerken Meta isminin şirketin yaptığı işlere dair daha kapsayıcı bir manası olduğu belirtilmişti.
Zuckerberg de, “Zaman ortasında metaverse şirketi olarak görüleceğimizi ve hem işlerimizi hem kimliğimizi gelecekte inşa edeceğimiz şeyin temeli olarak kullanabileceğimizi umuyorum” diye deklare etti değişimin sebebini.
Pekala “internetin geleceği” olarak görülen metaverse nedir?
Metaverse nedir?
Birinci bakışta Sanal Gerçeklik (Virtual Reality VR) teknolojisinin geliştirilmiş bir versiyonu olarak görülebilir fakat kimileri metaverse teknolojisinin internetin geleceği olduğunu düşünüyor.
Aslında biroldukcaları, çağdaş akıllı telefonlar 1980’lerin tıknaz cep telefonlarına kıyasla her neyse, metaverse’in de sanal gerçeklik teknolojisi için o olduğuna inanıyor.
Bilgisayar başında olmak yerine, kurgusal bir gerçeklik olan meteverse’de bütün dijital ortamların birbirlerine bağlandığı bir sanal dünyaya sadece kulaklık ve gözlükten oluşan ekipmanla girebilirsiniz.
Çoğunlukla bilgisayar oyunları için kullanılan mevcut sanal gerçeklikten farklı olarak, metaverse ile girilen kurgusal kainatta, iş yapabilir, oyun oynayabilir, sinema salonuna gidebilir yahut yalnızca gezinebilirsiniz de.
Biroldukcaları, bu kozmosta kendinizin bir temsilcisi olan 3d bir (üç boyutlu) avatar yaratıp onu kullanabileceğini tasavvur ediyor.
Ancak şimdilik bu sadece bir fikir olduğu için metaverse için üzerinde uzlaşılmış tek bir tarif yok.
niye metaverse bu kadar tanınan oldu?
Dijital dünyada ve arttırılmış gerçeklikte (augmented reality) her birkaç yılda bir birtakım trendler ortaya çıkıyor lakin genelde bunlar kısa bir süre daha sonra sönüyor.
Lakin bu ortalar güçlü yatırımcılar ve büyük teknoloji şirketleri içinde metaverse ile ilgili büyük bir heyecan var. Şayet denildiği üzere internetin geleceği olursa diye, hiç kimse geri kalmak istemiyor.
Ayrıyeten bilhassa bilgisayar oyunlarındaki VR (sanal gerçeklik) teknolojisinde kaydedilen gelişmeler ve aygıtlar ortası bağlanılabilirlik özelliğinin muhtaçlık duyulan düzeylere yaklaşmasıyla, birinci kere süratle gelişen teknolojinin de bu sisteme uygun olduğu hissiyatı var.
Facebook niçin müdahil oldu?
İsmini ‘Meta’ olarak değiştiren Facebook metaverse inşasını en büyük evvelarinden biri haline getirdi.
Oculus setiyle şirket sanal gerçekliğe büyük yatırım yaptı ve bu setleri rakiplerine kıyasla daha ucuz hale getirdi. Kimi analistlere bakılırsa ucuz satış sonucuyla ziyanı bile göze almış olabilir.
Şirket, toplumsal yerler ve gerçek dünyayla etkileşim kuranlar dahil, iş yerleri için de sanal gerçeklik (VR) uygulamaları geliştiriyor.
Genelde rakiplerini satın almakla bilinen Facebook, metaverse süratle gelişen teknolojinin “tek bir şirket tarafınca bir gecede geliştirilemeyeceğini” sav ettiği için işbirliği kelamı verdi.
İsmini değiştirmedilk evvel Facebook, “duyarlı ve sorumluluklar çerçevesinde metaverse geliştirilmesine” yardımcı olması için kar gayesi gütmeyen kümelere 50 milyon dolar yatırım yaptı.
Fakat şirket, gerçek metaverse fikrinin hayata geçmesinin en az 10 ila 15 yıl alacağını düşünüyor.
Öteki kimler metaverse teknolojisine ilgi duyuyor?
Fortnite geliştiricisi Epic Games’in Lideri Sweeney de uzun vakittir metaverse teknolojisiyle ilgili heveslerinden bahsediyordu.
Çok oyunculu sanal oyunlar on yıllar boyunca interaktif dünyaları paylaştı. Bunlar metaverse sayılmıyor ancak kimi fikirleri ortak.
Fortnite son senelerda eser yelpazesini genişletip konserler ve marka aktiflikleri üzere faaliyetleri de kendi dijital dünyasına taşıdı.
Örneğin Roblox, binlerce kişisel oyunun daha geniş bir ekosisteme bağlandığı bir platform.
Öbür yandan üç boyutlu (3 boyutlu) geliştirme platformu Unity de “dijital ikizlere” -gerçek dünyanın dijital kopyalarına- yatırım yapıyor, grafik şirketi Nvidia da “Omniverse” ismini verdiği, üç boyutlu sanal dünyaları birbirlerine bağlayan bir platform geliştiriyor.
Pekala her şey bilgisayar oyunları için mi tasarlanıyor?
Hayır.
Her ne kadar metaverse süratle gelişen teknolojinin ne olduğuyla ilgili biroldukça fikir ortaya atılsa da öngörülerin birden fazla bu süratle gelişen teknolojinin merkezinde toplumsal insan etkileşimi olacağı istikametinde.
Örneğin Facebook, Workplace isimli VR (sanal gerçeklik) uygulamasıyla ve Horizons isimli toplumsal ortamla denemeler yapıyor. Her ikisi de kendi sanal avatar sistemlerini kullanıyor.
Bir öteki sanal gerçeklik (VR) uygulaması VRChat. Bu uygulama büsbütün sanal ortamda dolanmaya, chat yapmaya odaklı. Yeni ortamlar keşfedip yeni beşerlerle tanışmanın haricinde rastgele bir emeli ya da gayesi yok.
Keşfedilmeyi bekleyen öbür uygulamalar da olabilir.
Sweeney, kısa bir süre evvel Washington Post gazetesine verdiği röportajda, bir araba üreticisinin yeni model bir aracın reklamını yapabilmesi için “aracı test sürüşü için gerçek vakitli, gerçek dünyaya bırakabileceği” bir dünya tasavvur ettiğini söylemişti.
Tahminen de ileride internetten alış veriş yaptığınızda, evvel dijital kıyafetleri üzerinizde deneyeceksiniz daha sonra da sipariş vermek için gerçek dünyaya döneceksiniz.
bu biçimde bir teknoloji var mı?
VR teknolojisi son senelerda geliştirilmiş kulaklık ve gözlük setleriyle hayli aralık kat etti. Bu setlerde, oyuncuları sanal dünyada dolanırken kendi gözlerinizle 3 boyutlu olarak takip edebileceğiniz bir sistem de var. Bu setler giderek de yaygınlaşıyor. Oculus Quest 2VR oyun setleri 2020 yılında en epeyce talep bakılırsan Noel armağanlarından bir tanesiydi.
NFT’lere duyulan ilgideki artışla da dijital eserlerde sahipliğe ait inançlı yollar da keşfedilmiş oldu. Bu da sanal iktisadın işleyebileceğine işaret ediyor.
Daha gelişmiş dijital dünyaların, daha düzgün, daha istikrarlı ve daha sağlam linklere gereksinimi olacak. Bu da 5G teknolojisinin yayılmasıyla sağlanabilir.
Şimdilik her şey hayli erken safhasında. Metaverse teknolojisinin gelişimi -gerçekleşirse tabii- gelecek on yıl ortasında ve daha uzun müddetler boyunca teknoloji devlerinin kendi ortalarında girdikleri en büyük yarış olacak.