Genel olarak odiometrik testler ismi verilen işitme testleri kulak hastalıklarının değerlendirilmesinde son derece değerlidir. Hastalığın teşhisinde ve tedavisinin belirlenmesinde bu testlere çoğunlukla başvurulmaktadır. Bu manada kullanılan biroldukça test vardır ve herbiri farklı konularda bilgi vermektedir. Hangisinin yapılacağı KBB tabibi tarafınca hastanın şikayetlerine, muayene bulgularına ve öbür tetkik neticelerina nazaran belirlenir. Bu testlerden en sık kullanılanları şunlardır.
Saf ses Odiometrisi (Pure Tone Odiometri): En sık uygulanan kulak testidir. Her iki kulağın değişik frekanslardaki (ince ve kalın seslerdeki) duyabildiği en az ses şiddetini (duyma eşiği) belirler. Hasta ses geçirmez bir kabine oturtulur. Bir kulaklık aracılığı ile hastanın kulağına ses verilir. Hasta sesi duyduğu vakit elindeki butona basarak işaret verir. bu biçimdece işittiği ses düzeyi belirlenmiş olur. Bu ölçümde hava yolu ve kemik yolu işitme düzeyi belirlenir. Hava yolu ölçümleri kulak kepçesinden bebir daha kadar olan işitme yolları hakkında bilgi verir. Kemik yolu ise iç kulaktan itibaren bilgi verir. Hava yolu ve kemik yolu ölçümlerine bakarak işitme kaybının kulağın hangi kısmından kaynaklandığı hakkında da bilgi edinilir. Şayet yalnızca hava yolu işitmelerinde kayıp var ise ‘iletim tipi işitme kaybı’ , hava yolu ve kemik yolunda tıpkı derecede işitme kaybı var ise ‘sensörinöral işitme kaybı’ , hava yolunda daha fazla ancak ikisinde birden işitme kaybı var ise ‘mikst tip işitme kaybı denir. İletim tipi işitme kaybı dış ve orta kulak hastalıklarında, sensörinöral tip işitme kaybı iç kulak hastalıklarında olur. İşitne düzeyi desibel (dB) olarak ölçülür. Buna bakılırsa:
0-20 dB Olağan
20-40 dB yavaşça işitme kaybı
40-60 dB Orta işitme kaybı
60-80 dB İleri iştme kaybı
80-100dB Çok ileri işitme kaybı
100 dB ve üstü Tam işitme kaybı
Timpanometri: Orta kulağın basıncını ölçmeye yarayan testtir. Uygulanması hayli kolaydır, bebeklere dahi yapılabilir. Ölçümün yapılabilmesi için kulak zarının delik olmaması gerekir. Dış kulak yoluna sokulan bir prob ile orta kulaktaki basınç ölçülür. Sonuç olarak bir grafi ve basınç pahası elde edilir. Bu grafide olağanda bir zirve noktası vardır ve bu zirve noktasının 0 pahasında olması gerekir. Şayet zirve noktası var lakin 0 üzerinde değilse basınç düşüklüğü ve zarda yavaşça çökme var demektir. Şayet hiç zirve noktası yok ise basınç hayli fazla düşmüş ve zarda epeyce fazla çökme var demektir. Basınç bedeli olarak -50 ila +50 ortası olağan kıymet olarak kabul edilir. Orta kulak iltihaplarında ve bilhassa çocuklarda sık görülen genzi eti ya da allerjiye bağlı basınç sorunlarında basınçta düşme görülür.
Konuşmayı Ayırdetme Oranı: Hastanın konuşmaları manaya yüzdesini ölçmeye yarayan bir testtir. İşitme eşikleri belirlendikten daha sonra hastanın işitebileceği şiddette birtakım sözler okunur. Hastanın bu sözlerin ne kadarını yine edebildiğine göre ölçüm yapılır. Bilhassa işitme aygıtı verilecek hastalarda, kronik orta kulak iltihabı için ameliyat olacak hastalarda, Meniere hastalığında, orta kulak kireçlenmesinde (otoskleroz) kıymetli olabilmektedir.
Stapes Refleksi Ölçümleri: Stapes refleksi, sesli uyaran karşısında orta kulaktaki stapes (üzengi kemiğinin) hareket etmesi ile oluşan bir reflekstir. Bu refleksin oluşumunu işitme hududu ve yüz hududu sağlar. Bir kulağa ses verildiğinde iki kulakta birden stapes hareket eder. Timpanometri ismi veriken alet ile ölçüm yapılır. hastanın kulağına bir prob takılır. Ses veildiği vakit stapesin hareketi, orta kulak basıncındaki değişiklikler yardımıyla ölçülür. Olağanda stapes refleksi alınır. Alınamadığı durumlar bize kimi hastalıklar hakkında bilgi verir. bilhassa otoskleroz ismi verilen ve orta kulakta stapes kemikçiğinin kireçlenmesi hastalığında kıymetlidir. Bunu haricinde yüz sonunun hastalıklarında, beyin sapı hastalıklarında da bilgiler verir.
Otoakustik Emisyon (OAE): İç kulak pasif bir organ değildir ve kendisi de ses üretir. Bu sesin dış kulak yolundam kaydedilmesi tekniğine Otoakustik Emisyon denir. Bu teknik işitme ile ilgili sorunların tesbitinde son senelerda giderek daha kullanılmaktadır. Bilhassa yenidoğan ve bebeklerin işitme taramalarında artık en çok OAE kullanılmaktadır. Portatif OAE aygıtları ile bebeklerdeki işitme taramaları çarçabuk yapılmaktadır. Kullanım alanları ve tekniği giderek gelişmektedir.
Beyinsapı Yanıtlı Odiometri: Bu teknik BERA ya da ABR olarak kısaltılmaktadır. Sesli uyarana karşı iç kulak ve beyinsapının verdiği karşılıkları kıymetlendirir. Bu karşılıklar elektriksel birtakım dakgalar olarak ölçülür. Oluşan dalgaların yorumlanmasıyla işitme düzeyi, iç kulak ve beyin sapı hastalıkları hakkında bilgi sahibi olunur. Bu tetkik hayli faydalı bilgiler vermesine karşın yorumlanması deneyim gerektirir.
Saf ses Odiometrisi (Pure Tone Odiometri): En sık uygulanan kulak testidir. Her iki kulağın değişik frekanslardaki (ince ve kalın seslerdeki) duyabildiği en az ses şiddetini (duyma eşiği) belirler. Hasta ses geçirmez bir kabine oturtulur. Bir kulaklık aracılığı ile hastanın kulağına ses verilir. Hasta sesi duyduğu vakit elindeki butona basarak işaret verir. bu biçimdece işittiği ses düzeyi belirlenmiş olur. Bu ölçümde hava yolu ve kemik yolu işitme düzeyi belirlenir. Hava yolu ölçümleri kulak kepçesinden bebir daha kadar olan işitme yolları hakkında bilgi verir. Kemik yolu ise iç kulaktan itibaren bilgi verir. Hava yolu ve kemik yolu ölçümlerine bakarak işitme kaybının kulağın hangi kısmından kaynaklandığı hakkında da bilgi edinilir. Şayet yalnızca hava yolu işitmelerinde kayıp var ise ‘iletim tipi işitme kaybı’ , hava yolu ve kemik yolunda tıpkı derecede işitme kaybı var ise ‘sensörinöral işitme kaybı’ , hava yolunda daha fazla ancak ikisinde birden işitme kaybı var ise ‘mikst tip işitme kaybı denir. İletim tipi işitme kaybı dış ve orta kulak hastalıklarında, sensörinöral tip işitme kaybı iç kulak hastalıklarında olur. İşitne düzeyi desibel (dB) olarak ölçülür. Buna bakılırsa:
0-20 dB Olağan
20-40 dB yavaşça işitme kaybı
40-60 dB Orta işitme kaybı
60-80 dB İleri iştme kaybı
80-100dB Çok ileri işitme kaybı
100 dB ve üstü Tam işitme kaybı
Timpanometri: Orta kulağın basıncını ölçmeye yarayan testtir. Uygulanması hayli kolaydır, bebeklere dahi yapılabilir. Ölçümün yapılabilmesi için kulak zarının delik olmaması gerekir. Dış kulak yoluna sokulan bir prob ile orta kulaktaki basınç ölçülür. Sonuç olarak bir grafi ve basınç pahası elde edilir. Bu grafide olağanda bir zirve noktası vardır ve bu zirve noktasının 0 pahasında olması gerekir. Şayet zirve noktası var lakin 0 üzerinde değilse basınç düşüklüğü ve zarda yavaşça çökme var demektir. Şayet hiç zirve noktası yok ise basınç hayli fazla düşmüş ve zarda epeyce fazla çökme var demektir. Basınç bedeli olarak -50 ila +50 ortası olağan kıymet olarak kabul edilir. Orta kulak iltihaplarında ve bilhassa çocuklarda sık görülen genzi eti ya da allerjiye bağlı basınç sorunlarında basınçta düşme görülür.
Konuşmayı Ayırdetme Oranı: Hastanın konuşmaları manaya yüzdesini ölçmeye yarayan bir testtir. İşitme eşikleri belirlendikten daha sonra hastanın işitebileceği şiddette birtakım sözler okunur. Hastanın bu sözlerin ne kadarını yine edebildiğine göre ölçüm yapılır. Bilhassa işitme aygıtı verilecek hastalarda, kronik orta kulak iltihabı için ameliyat olacak hastalarda, Meniere hastalığında, orta kulak kireçlenmesinde (otoskleroz) kıymetli olabilmektedir.
Stapes Refleksi Ölçümleri: Stapes refleksi, sesli uyaran karşısında orta kulaktaki stapes (üzengi kemiğinin) hareket etmesi ile oluşan bir reflekstir. Bu refleksin oluşumunu işitme hududu ve yüz hududu sağlar. Bir kulağa ses verildiğinde iki kulakta birden stapes hareket eder. Timpanometri ismi veriken alet ile ölçüm yapılır. hastanın kulağına bir prob takılır. Ses veildiği vakit stapesin hareketi, orta kulak basıncındaki değişiklikler yardımıyla ölçülür. Olağanda stapes refleksi alınır. Alınamadığı durumlar bize kimi hastalıklar hakkında bilgi verir. bilhassa otoskleroz ismi verilen ve orta kulakta stapes kemikçiğinin kireçlenmesi hastalığında kıymetlidir. Bunu haricinde yüz sonunun hastalıklarında, beyin sapı hastalıklarında da bilgiler verir.
Otoakustik Emisyon (OAE): İç kulak pasif bir organ değildir ve kendisi de ses üretir. Bu sesin dış kulak yolundam kaydedilmesi tekniğine Otoakustik Emisyon denir. Bu teknik işitme ile ilgili sorunların tesbitinde son senelerda giderek daha kullanılmaktadır. Bilhassa yenidoğan ve bebeklerin işitme taramalarında artık en çok OAE kullanılmaktadır. Portatif OAE aygıtları ile bebeklerdeki işitme taramaları çarçabuk yapılmaktadır. Kullanım alanları ve tekniği giderek gelişmektedir.
Beyinsapı Yanıtlı Odiometri: Bu teknik BERA ya da ABR olarak kısaltılmaktadır. Sesli uyarana karşı iç kulak ve beyinsapının verdiği karşılıkları kıymetlendirir. Bu karşılıklar elektriksel birtakım dakgalar olarak ölçülür. Oluşan dalgaların yorumlanmasıyla işitme düzeyi, iç kulak ve beyin sapı hastalıkları hakkında bilgi sahibi olunur. Bu tetkik hayli faydalı bilgiler vermesine karşın yorumlanması deneyim gerektirir.