Asya’nın Covid-19 enfeksiyonlarındaki yenilenen yükseliş, dünyanın en büyük mal üretim merkezinde tedarik zinciri tıkanıklıklarını büyütüyor.
Daha evvelki pandemi dalgalarını başka bölgelerden daha âlâ atlattıktan daha sonra, süratle yayılan delta varyantı, bir vakit içinder virüsü denetim altına alan en başarılılar içinde yer alan ülkelerin fabrika ve limanlarında karışıklık yaratmakta.
Birleşmiş Milletler verisine bakılırsa global ihracatın yaklaşık %42’sinin tedarik edildiği Asya’daki düşünceler, gönderilerin Noel tatili alışveriş döneminde artması öncesinde global tedarik zincirlerini etkilemekte.
Daha evvelki aksaklıkların gösterdiği üzere, Asya limanlarında başlayan sıkıntılar dalga dalga Los Angeles yahut Rotterdam üzere yerlerde gecikmelere niye olurken tüketiciler için daha yüksek fiyatlar olarak ortaya çıkabilir.
Alevlenmeler, konteyner badiresi niçiniyle nakliye maliyetlerinin yüksek olması ve yarı iletkenler üzere hammaddelerin yüksek talep içinde daha değerli ve kaynağı sıkıntı hale gelmesiyle ihracatçılar için aslına bakarsan güç bir yılı daha da berbatlaştırıyor.
Singapur merkezli Asya Ticaret Merkezi İcra Yöneticisi Deborah Elms, “Delta’nın Asya’daki ticareti değerli ölçüde bozması mümkün,” dedi. “Piyasaların birçok şimdiye kadar Covid’i yeterli yönetme konusunda şanslıydı. Lakin Covid yayılmaya devam ettikçe, bu baht biroldukça yerde sona erebilir.”
Bu kaygıların bir işareti olarak, petrol fiyatları, delta varyantının yayılmasının global talep görünümünü baltalamasıyla Asya’da bu haftaki açılışta düşüşleri destekledi.
Çin’de, dünyanın en işlek üçüncü konteyner limanı yakın vakitte kısmen kapatılırken, Güneydoğu Asya’da -en makûs etkilenen bölgeler içinde- fabrika yöneticileri elektronik, konfeksiyon ve başka mamüllerin üretimini durdurdular.
Risk altında olan, salgın sırasında ticaret odaklı ekonomileri koruyan ve daha geniş bir toparlanmayı dayanaklar görünen ihracat patlaması. Dünya Ticaret Örgütü, Asya’nın bu yıl global mal ticaretinde %8’lik bir artışa öncülük etmesini öngörmüştü.
Bu ortada, arz tıkanıklığı, Çinli üreticiler yahut ABD’li tüketiciler için artan enflasyonun geçiciden daha fazlası haline dönebileceği ve siyaset yapıcılar içinde fiyatlarda yakın vadeli bir soğuma beklentilerini zorlayabileceği telaşlarını körükleyecek.
Suçiçeği kadar bulaşıcı olan delta varyantı, Çin’in şiddetli savunmasına sızarak Pekin ve Wuhan üzere yerlerde aylar daha sonra birinci sefer görülen olaylar olarak ortaya çıktı. Aşı dağıtımları geciken Endonezya, olay ve ölümlerde Güneydoğu Asya’ya öncülük ederek, bölgeyi global olarak en berbat etkilenenler içinde yer alma yolunda itiyor.
Çin’in olayları nispeten düşük olsa da, sıfır tolerans yaklaşımı, bir personelin enfekte olması üzerine Çarşamba günü tüm gelen ve giden konteyner hizmetlerinin durdurulduğu Ningbo-Zhoushan limanındaki Meishan terminalini kapatmasıyla sonuçlandı.
Bu kapatma, Shenzhen’deki Yantian limanının milletlerarası nakliye için dalgalanma tesirleri olan küçük bir salgından daha sonra yaklaşık bir ay boyunca kapatılmasının akabinde geldi.
Güneydoğu Asya’da imalat yöneticileri, ihracatçıları fabrikaları ayakta tutmak için gayret etmesiyle ederken geçen ay faaliyette bir düşüş yaşadı. Bu da Covid’in nihayet bölgenin dirençli ticaretinde bir çöküşe niye olabileceğinin bir işareti.
Endonezya, Malezya, Filipinler, Vietnam ve Tayland global ihracatın toplam %5,7’sini oluştururken, Natixis’in varsayımlarına bakılırsa, bilhassa elektronikte ABD ve Çin üzere daha büyük ekonomileri büyük ölçüde etkileyebilir. Çin, data sürece makinelerinin %38’ini ve telekomünikasyon ekipmanlarının %29’unu beş ülkeden ithal ederken, ABD bloktan yarı iletken ithalatının yarısına bağımlı.
Bu, sıklıkla şimdilik işlerin yolunda gittiği Japonya ve Güney Kore’nin ihracat merkezlerine kadar uzanıyor. Örneğin Samsung Electronics Co., geçen ay cep telefonu işinde gelirlerin Vietnam’daki salgından etkilendiğini söylemiş oldu.
Vietnam hükümeti, yeni olayların Nisan ayında tek haneli sayılardan günlük yaklaşık 16 bine sıçramasıyla, elektronik ve konfeksiyon içeren geniş bir sepet olan ihracata darbeyi en aza indirmek için tedbirleri artırdı. Yetkililer, büsbütün aşılanmış nüfusun hissesi Bloomberg Aşı İzleyici’nin tabanında %1 civarında kalırken, üreticilere personellerin fabrikalarda gece boyunca uyumalarına müsaade vermelerini emretti.
Harco Shoes and Materials Manufacturing Co. idare şurası lideri ve icra heyeti lideri Pham Hong Viet telefon görüşmesinde, “Güney eyaletlerindeki birçok fabrikanın faaliyetlerini durdurmak zorunda kaldığı ve kuzeydeki şirketlerin üretimi sürdürmekte zorlanması işlerin gitgide kötüleştiği manasına geliyor” dedi. “Ülkenin tüm tedarik zinciri önemli biçimde sekteye uğradı.”
Ekonomistler, gerçek vakitli göstergelerin tüketime ve öteki faaliyetlere darbe vurduğunu göstermesi niçiniyle Asya için büyüme iddialarını şimdiden aşağı başladı. Bloomberg Economics’in “nowcast” okumaları global iktisadın bu çeyrekte hızlanmaya hazır olduğunu gösterirken, yalnızca Çin’deki delta alevlenmesi gayri safi yurtiçi hasılasının üçte birinden çoksını oluşturan alanları etkiliyor.
JPMorgan Chase &Co. ekonomistleri, son devirde global büyüme varsayımlarını düşürme niçinleri içinde, düşük aşılama oranlarına sahip Asya ülkelerinden kaynaklanan riski vurguladılar.
Virüs olaylarındaki artış, ihracatçıların, sıklıkla nakliye konteyneri ıstırabı niçiniyle, salgından evvelkinin katlarına yükselen deniz nakliyatı maliyetlerinden şikâyet etmeye devam ettikleri, periyoda denk geldi. Drewry Dünya Konteyner Endeksi, 12 Ağustos prestijiyle 40 metrelik konteyner başına 9.421,48 dolara ulaştı; bu da geçen yıla nazaran yaklaşık %350 daha yüksek.
Çin’in Zhejiang eyaletindeki CNC Electric’in dış ticaret yöneticisi Lanm Lai, “Bizim için en büyük zorluk, salgın öncesi olduklarının iki hatta üç katı olan yüksek memleketler arası nakliye maliyetleri. Geçen yıl, pandeminin tepe yaptığı periyotta, kısa vadeli olacağını düşündük. Lakin ileriye dönük olarak, yakında kıymetli bir değişiklik olacağını sanmıyorum” dedi.
Seyahat çantaları ve bavullar yapan Pinghu Kaixin Plastic Industry Co. Ltd.’yi yöneten Raymond Ren üzere yöneticiler yakın vakitte düzelme için umutlu değiller. “Kısa vadede hiç bir şeyin bunu aksine çevirebileceğini sanmıyorum. Bu pandemi sırasında hiç bir şeyi kestirim edemezsiniz” diyor.
Bloomberg
Daha evvelki pandemi dalgalarını başka bölgelerden daha âlâ atlattıktan daha sonra, süratle yayılan delta varyantı, bir vakit içinder virüsü denetim altına alan en başarılılar içinde yer alan ülkelerin fabrika ve limanlarında karışıklık yaratmakta.
Birleşmiş Milletler verisine bakılırsa global ihracatın yaklaşık %42’sinin tedarik edildiği Asya’daki düşünceler, gönderilerin Noel tatili alışveriş döneminde artması öncesinde global tedarik zincirlerini etkilemekte.
Daha evvelki aksaklıkların gösterdiği üzere, Asya limanlarında başlayan sıkıntılar dalga dalga Los Angeles yahut Rotterdam üzere yerlerde gecikmelere niye olurken tüketiciler için daha yüksek fiyatlar olarak ortaya çıkabilir.
Alevlenmeler, konteyner badiresi niçiniyle nakliye maliyetlerinin yüksek olması ve yarı iletkenler üzere hammaddelerin yüksek talep içinde daha değerli ve kaynağı sıkıntı hale gelmesiyle ihracatçılar için aslına bakarsan güç bir yılı daha da berbatlaştırıyor.
Singapur merkezli Asya Ticaret Merkezi İcra Yöneticisi Deborah Elms, “Delta’nın Asya’daki ticareti değerli ölçüde bozması mümkün,” dedi. “Piyasaların birçok şimdiye kadar Covid’i yeterli yönetme konusunda şanslıydı. Lakin Covid yayılmaya devam ettikçe, bu baht biroldukça yerde sona erebilir.”
Bu kaygıların bir işareti olarak, petrol fiyatları, delta varyantının yayılmasının global talep görünümünü baltalamasıyla Asya’da bu haftaki açılışta düşüşleri destekledi.
Çin’de, dünyanın en işlek üçüncü konteyner limanı yakın vakitte kısmen kapatılırken, Güneydoğu Asya’da -en makûs etkilenen bölgeler içinde- fabrika yöneticileri elektronik, konfeksiyon ve başka mamüllerin üretimini durdurdular.
Risk altında olan, salgın sırasında ticaret odaklı ekonomileri koruyan ve daha geniş bir toparlanmayı dayanaklar görünen ihracat patlaması. Dünya Ticaret Örgütü, Asya’nın bu yıl global mal ticaretinde %8’lik bir artışa öncülük etmesini öngörmüştü.
Bu ortada, arz tıkanıklığı, Çinli üreticiler yahut ABD’li tüketiciler için artan enflasyonun geçiciden daha fazlası haline dönebileceği ve siyaset yapıcılar içinde fiyatlarda yakın vadeli bir soğuma beklentilerini zorlayabileceği telaşlarını körükleyecek.
Suçiçeği kadar bulaşıcı olan delta varyantı, Çin’in şiddetli savunmasına sızarak Pekin ve Wuhan üzere yerlerde aylar daha sonra birinci sefer görülen olaylar olarak ortaya çıktı. Aşı dağıtımları geciken Endonezya, olay ve ölümlerde Güneydoğu Asya’ya öncülük ederek, bölgeyi global olarak en berbat etkilenenler içinde yer alma yolunda itiyor.
Çin’in olayları nispeten düşük olsa da, sıfır tolerans yaklaşımı, bir personelin enfekte olması üzerine Çarşamba günü tüm gelen ve giden konteyner hizmetlerinin durdurulduğu Ningbo-Zhoushan limanındaki Meishan terminalini kapatmasıyla sonuçlandı.
Bu kapatma, Shenzhen’deki Yantian limanının milletlerarası nakliye için dalgalanma tesirleri olan küçük bir salgından daha sonra yaklaşık bir ay boyunca kapatılmasının akabinde geldi.
Güneydoğu Asya’da imalat yöneticileri, ihracatçıları fabrikaları ayakta tutmak için gayret etmesiyle ederken geçen ay faaliyette bir düşüş yaşadı. Bu da Covid’in nihayet bölgenin dirençli ticaretinde bir çöküşe niye olabileceğinin bir işareti.
Endonezya, Malezya, Filipinler, Vietnam ve Tayland global ihracatın toplam %5,7’sini oluştururken, Natixis’in varsayımlarına bakılırsa, bilhassa elektronikte ABD ve Çin üzere daha büyük ekonomileri büyük ölçüde etkileyebilir. Çin, data sürece makinelerinin %38’ini ve telekomünikasyon ekipmanlarının %29’unu beş ülkeden ithal ederken, ABD bloktan yarı iletken ithalatının yarısına bağımlı.
Bu, sıklıkla şimdilik işlerin yolunda gittiği Japonya ve Güney Kore’nin ihracat merkezlerine kadar uzanıyor. Örneğin Samsung Electronics Co., geçen ay cep telefonu işinde gelirlerin Vietnam’daki salgından etkilendiğini söylemiş oldu.
Vietnam hükümeti, yeni olayların Nisan ayında tek haneli sayılardan günlük yaklaşık 16 bine sıçramasıyla, elektronik ve konfeksiyon içeren geniş bir sepet olan ihracata darbeyi en aza indirmek için tedbirleri artırdı. Yetkililer, büsbütün aşılanmış nüfusun hissesi Bloomberg Aşı İzleyici’nin tabanında %1 civarında kalırken, üreticilere personellerin fabrikalarda gece boyunca uyumalarına müsaade vermelerini emretti.
Harco Shoes and Materials Manufacturing Co. idare şurası lideri ve icra heyeti lideri Pham Hong Viet telefon görüşmesinde, “Güney eyaletlerindeki birçok fabrikanın faaliyetlerini durdurmak zorunda kaldığı ve kuzeydeki şirketlerin üretimi sürdürmekte zorlanması işlerin gitgide kötüleştiği manasına geliyor” dedi. “Ülkenin tüm tedarik zinciri önemli biçimde sekteye uğradı.”
Ekonomistler, gerçek vakitli göstergelerin tüketime ve öteki faaliyetlere darbe vurduğunu göstermesi niçiniyle Asya için büyüme iddialarını şimdiden aşağı başladı. Bloomberg Economics’in “nowcast” okumaları global iktisadın bu çeyrekte hızlanmaya hazır olduğunu gösterirken, yalnızca Çin’deki delta alevlenmesi gayri safi yurtiçi hasılasının üçte birinden çoksını oluşturan alanları etkiliyor.
JPMorgan Chase &Co. ekonomistleri, son devirde global büyüme varsayımlarını düşürme niçinleri içinde, düşük aşılama oranlarına sahip Asya ülkelerinden kaynaklanan riski vurguladılar.
Virüs olaylarındaki artış, ihracatçıların, sıklıkla nakliye konteyneri ıstırabı niçiniyle, salgından evvelkinin katlarına yükselen deniz nakliyatı maliyetlerinden şikâyet etmeye devam ettikleri, periyoda denk geldi. Drewry Dünya Konteyner Endeksi, 12 Ağustos prestijiyle 40 metrelik konteyner başına 9.421,48 dolara ulaştı; bu da geçen yıla nazaran yaklaşık %350 daha yüksek.
Çin’in Zhejiang eyaletindeki CNC Electric’in dış ticaret yöneticisi Lanm Lai, “Bizim için en büyük zorluk, salgın öncesi olduklarının iki hatta üç katı olan yüksek memleketler arası nakliye maliyetleri. Geçen yıl, pandeminin tepe yaptığı periyotta, kısa vadeli olacağını düşündük. Lakin ileriye dönük olarak, yakında kıymetli bir değişiklik olacağını sanmıyorum” dedi.
Seyahat çantaları ve bavullar yapan Pinghu Kaixin Plastic Industry Co. Ltd.’yi yöneten Raymond Ren üzere yöneticiler yakın vakitte düzelme için umutlu değiller. “Kısa vadede hiç bir şeyin bunu aksine çevirebileceğini sanmıyorum. Bu pandemi sırasında hiç bir şeyi kestirim edemezsiniz” diyor.
Bloomberg