Global iktisatta temkinli optimistlik

Zübeyde

Global Mod
Global Mod
KPMG Türkiye’nin Türkiye ve dünya iktisadında makro gelişmeleri değerlendirdiği Bakış’a göre global büyüme görünümünde manzara değişti. Bu yılın birinci çeyreğinde her güncellemede güzelleşen iddialara ve süratli toparlanma sinyallerine karşın kırılganlık ve sakinlik beklentileri niçiniyle global iktisat temkinli optimistlik ortasında. Türkiye için ise kısmen belirsizliklerin hakim olduğu lakin 2020’den daha yeterli bir yıl bekleniyor.

KPMG Türkiye’nin hazırladığı Bakış, 2021’in birinci çeyreğinde global iktisat ve Türkiye iktisadından yansıyan görünümü pahalandırıyor. Pandemi daha sonrası iktisatta toparlanma süreçlerini kıymetlendiren Bakış’a bakılırsa geçen yıl uzun müddet ‘her güncellemede kötüleşen’ iddialar, yerini ‘her güncellemede iyileşen’ varsayımlara bıraktı. Global iktisadın 2021 yılında yaklaşık yüzde 6 büyümesi bekleniyor. Öncü bilgiler de bu görünümü destekliyor. Çok süratli gerileyen ve bilhassa hizmetler kesiminde adeta ‘çöken’ PMI bilgileri son aylarda kuvvetli seyrediyor. Bu güzelleşme hem imalat birebir vakitte hizmetler bölümü için göze çarpıyor. Bu görünüm ortasında AB’de birinci öngörülerden daha süratli bir toparlanma yaşanması bekleniyor. İhracat pazarının yarısını oluşturan AB’de yaşanacak bu toparlanma, Türkiye için ki olumlu bir gelişme olarak bedellendiriliyor.

Yılın birinci çeyreği ile ilgili Bakış’tan yansıyan kimi başlıklar şöyleki;

Aşılamanın müspet tesiri var

2020’nin son çeyreğinde toparlanmaya başlayan beklentiler 2021’in birinci çeyreği sonunda kuvvetli bir tabana oturdu. Global büyüme beklentileri olumlu tarafta revizeler görmeye devam ediyor. 2020 yılında global daralma yüzde 3,5 düzeyinde gerçekleşecek ve bu, yüzde 6’lık birinci beklentilere kıyasla pek olumlu. 2021 yılında ise global büyüme beklentileri yüzde 6’lara yükselmiş durumda.

Bu süreçte, aşılama uygulamalarının süratle yaygınlaşması en kıymetli etmen. İngiltere, Avustralya ve İsrail üzere örnekler sıkı aşılama prosedürlerinin olağan hayata geçişte ne kadar aktif olduğunu kanıtlıyor. Aşılama sürecinde karşılaşılan kimi meseleler genel trendi etkilemiyor.

Birtakım ülkelerde üçüncü dalga salgın yaşanmasına karşın genel görünüm salgının denetim altında olduğuna işaret ediyor. Bu noktadan daha sonra ekonomik tahribat yaratabilecek bir global kapanma süreci gündemde değil ve olmayacak üzere görünüyor.

Enflasyon beklentisi

2021’de gelişen ülke ekonomilerinin bölgesel daralma beklentileri ortasında en büyük yarayı Avrupa Birliği ülkelerinin alması bekleniyor. Uzak Asya ise salgını birinci yaşayan ve süreci birinci tamamlayan bölge olarak, 2021 yılını büyüme ile kapatabilecek kapasitede görünüyor.

En berbatın geride kaldığı senaryosunun büsbütün satın alınması, global büyüme görünümü üstündeki riskleri sınırlıyor. Bu noktada artık nakdî genişleme sürecinin yaratacağı yan tesirler konuşulmaya başlandı. Bol para arzı ve yanında gelen büyüme beklentileri enflasyon beklentilerini de güçlendiriyor.



Bu takviyelere maliye siyasetleri da eşlik etmeye devam ediyor. En son ABD’de açıklanan 2,25 trilyon USD’lik takviye paketi bunun en somut örneklerinden biri. Otoriteler, görünümün hala kırılgan olduğunu ve sürecin büsbütün stabilize olmadan geri adım atılmayacağını söz ediyorlar.

Sakinliğe şimdilik deva yok

Salgının Avrupa’da bıraktığı tesir global ortalamaların üzerinde gerçekleşti. Bölgesel olarak vakit zaman denetim dışına çıkan salgın ve kıtada mevcut yapısal meseleler sakinliğin derinleşmesini körükledi.

Bugünlerde enflasyon beklentileri güçlense ve öncü bilgiler kuvvetli bir toparlanmaya işaret etse de yapısal hale dönüşen sakinlik için kalıcı bir tahlil reçetesi bulmak güç. Ekonomiler salgın daha sonrası süratli bir toparlanma yaşasa da bu momentumun kalıcı olması güç görünüyor.

IMF’nin tahlillerine nazaran, AB’de salgın daha sonrasında kalıcı bir çıktı kaybı yaşanacak. Bilhassa turizm ve lojistik bölümlerinde görülen tesir, genel iktisada yayılmış durumda.

Yakın vadeli görünüm bakılırsace olumsuz olsa da yıl ortasında yüzde 9’ların üzerinde küçülmesi beklenen AB iktisadı yılı yüzde 6,2 küçülmeyle kapattı. Bu nazarance başarıda, açıklanan dayanakların de katkısı büyük.

Gelişen ülkeler süratli toparlanıyor

Gelişen ülke ekonomileri, salgın sürecinden beklendiği üzere daha süratli bir toparlanma süreci ile çıkacaklar. Başını Çin’in çektiği küme gerek yüksek üretim faktörleri potansiyelleri gerekse de adaptasyon kabiliyetleri ile avantaj sağlayacaklar.

Salgının devam ettiği için turizm gelirleri beklendiği kadar artmayacak olsa da bol likidite ve düşük faiz ortamı, belli ölçüde riski kabullenen ve daha yüksek getiri arayışında olan portföylerin ülkelere girişini olumlu etkiliyor. Risk algısının olağanlaşmaya başlaması, gelişen ülke ekonomileri için büyük bir kazanım.

Türkiye için sinyaller güzel lakin

G20 ülkeleri içinde yalnızca Çin ve Türkiye 2020’yi büyümeyle kapattı. 2020’de daralmaktan kurtulamayan gelişen ülke ekonomileri için 2021 yılı büyümeye öncülük edecekleri bir periyot olmaya aday.

Sonuç olarak, 2021 yılında epeyce kuvvetli bir büyüme yaşanması beklenen gelişen ülke ekonomilerinde görünüm olumlu. Türkiye’nin de ortasında değerlendirildiği bu küme, 2021’de büyük kazanımlar sağlayabilir.

Türkiye’de 2021’nin birinci çeyreği güçlenen toparlanma sinyalleriyle geçti. Aşılama sürecindeki başarılı sonuçlar bu görünümü güçlendiren en kıymetli bahisti.

Kalıcı toparlanmanın sağlandığı bu vakitte öncü göstergeler salgın öncesi devrin üzerinde seyrediyor. bir daha de yakın vadeli ajandada istihdam ve kamu maliyesi problemleri yer alacak.

Bunun yanında devam eden takviyeler ve piyasaların enflasyonist fiyatlamaları vakit zaman karmaşaya yol açıyor. Otoritelere bakılırsa dayanaklara hala gereksinim var ve ekonomilerde topyekûn düzgünleşme periyodundan uzaktayız. Piyasalar ise para arzı bolluğunun yan tesirlerini fiyatlıyor.

Lokal iktisatta, büyüme trendi yavaşlamakla birlikte devam ediyor. Hem öncü datalar tıpkı vakitte anketler bu durumu teyit ediyor. Yavaşlayan kredi büyümesi, iktisadın soğutulma çalışmalarının işe yaradığını gösterse de mart ayında yaşanan kur şoku paralelinde yükselen enflasyon beklentileri temkinli olmayı gerektiriyor.

Sonuç olarak, aşağı taraflı riskler geçen yıl sonuna kıyasla güçlenmiş ve bir kısmı hayata geçmiş olsa da 2021’in 2020’den daha olumlu geçeceğini söylemek mümkün.
 
Üst