Timpanoplasti ameliyatı nedir?
Kronik orta kulak sorunlarında uygulanan “Timpanoplasti” ameliyatı teknik olarak orta kulakta ve mastoid kemik ortasındaki iltihabın temizlenmesi ve kulak zarı ve orta kulaktaki işitme sisteminin onarılması sürecidir.
Ameliyat, mevcut hastalığın boyutlarına göre yalnızca kulak zarındaki deliğin onarılması (miringoplasti), zar tamiratı ile birlikte orta kulaktaki ses iletimini sağlayan kemikçik sisteminin onarılması (timpanoplasti), mastoid kemik içine ilerlemiş iltihabın temizlenmesi (mastoidektomi) ya da bu ameliyatların kombinasyonu (timpanomastoidektomi) biçiminde yapılabilmektedir.
Timpanoplasti ameliyatı ne vakit Yapılır?
Sorunun kulak zarındaki delik ile hudutlu olduğu durumlarda yalnızca kulağın sudan korunması ile iltihaplanmalar izlenmiyorsa, besbelli işitme kaybı yoksa ve vakit içinde işitmede azalma oluşmuyorsa bu deliğin kapatılmasına yönelik yapılacak ameliyat genel olarak kulağı sudan muhafaza gerekliliğini ortadan kaldırarak hastanın hayat kalitesini artırmaya ve vakit ortasında oluşabilecek işitme kaybını önlemeye yönelik olmakta ve hastanın tercihi doğrultusunda yapılmaktadır.
Zarda delik olan kulağın sudan korunmasına ve yahut burun ve sinüs bölgesinde enfeksiyon odağı olmamasına karşın yenidenlayan kulak akıntıları izlenmesi halinde hem hayat kalitesini artırmak birebir vakitte işitme kaybının ilerlemesini ve iltihaba bağlı komplikasyonların oluşmasını önlemek maksadı ile zardaki deliğin kapatılması tıbbi bir gerekliliktir. Bariz işitme kaybı olan hastalarda birebir ameliyatta sesi ileten kemikçiklerdeki sorunların de mümkünse düzeltilmesi mümkün değilse çeşitli cerrahi teknikler, kıkırdak, kemik greftler ya da orta kulak protezleri kullanılarak ses iletim sisteminin onarılmalıdır.
Orta kulak ve mastoid kemik içerisinde kolesteatoma ismi verilen ve kemiği eriterek ilerleyen iltihaplı dokunun saptanması durumunda mümkün olan en kısa vakitte ameliyat ile bu iltihabın temizlenmesi gerekir. Kolesteatomalı hastalarda işitme sisteminin korunması yahut onarılması ikinci öncelikte olup asıl emel yüz felci, iç kulak kaynaklı işitme kaybı ya da baş içi komplikasyonların (menenjit, beyin apsesi vb) oluşmasına fırsat vermeden iltihabın temizlenmesidir.
Ameliyat tekniği;
Ameliyatın tekniğine karar verilirken hastalığın durumu, deliğin zar üstündeki yeri, kulak kanalının yapısı, ameliyat sırasında mastoid kemiğe müdahale yapılıp yapılmayacağı, cerrahın ve nihayet hastanın tercihleri tesirli olmaktadır.
Ameliyat sırasında orta kulak ve mastoid kemikte, mikroskop altında birbirinden epey farklı cerrahi teknikler uygulanmasına rağmen hasta ve yakınlarının ameliyata dair bakılırsabildikleri ciltteki kesi ile hudutlu olduğundan çoğunlukla bu mevzuda sorular sorulmaktadır.
Timpanoplasti ameliyatı kulak kanalı ortasından, kulak ortasından ya da kulak gerisinden yapılan kesiler yolu ile gerçekleştirilebilmektedir. Yalnızca zardaki ufak bir deliği onarmak için kulak kanalı yoluyla ameliyat yapılabilirken zarın orta ve art kısmındaki deliklerde kulak ortasından, zarın ön kısmındaki deliklerde ve mastoid kemiğe mudahale gereken durumlarda kulak gerisinden kesi tercih edilmektedir. Bu bahiste ameliyatı yapacak cerrahın tercihi asıl karar verdirici faktördür.
Kulak zarının onarılmasında en sık kullanılan doku şakak adalesinin kılıfıdır. Bu doku cerrahi alana yakın olduğundan ameliyat sırasında kolaylıkla temin edilebilmektedir. Kulak kanalı önündeki kıkırdağın zarı ya da hazır gereçler (uygun süreçlerden geçirilmiş, steril beyin zarı kesimleri üzere materyaller) de kullanılabilmektedir.
İşitmeyi ileten kemikçiklerdeki hasar sebebi ile sesin iletimini sağlamaya yönelik bir tamirat yapılması gerektiğinde çeşitli gereçlerden yapılmış protezler, kulak kanalı önündeki kıkırdaktan elde edilen modüller, orta kulak kemikçiklerinin kendisi üzere bir epey farklı gereç konum ve biçim verilerek kullanılabilmektedir.
Ameliyat daha sonrası
Hastalar çoklukla ameliyat daha sonrası birinci günde pansumanları yapılarak hastaniçin taburcu olabilmektedirler.
Mastoid kemikte müdahale yapılmayan ameliyatlarda ekseriyetle 10-14 gün sonunda kulak ortasındaki özel süngerler temizlenmekte ve hastaların kulaklarını sudan müdafaaları ve ameliyat bölgesindeki enfeksiyon ve tepkileri önlemek gayesi ile antibiyotik ve kortizon içeren kulak damlaları kullanmaları önerilmektedir. Bu gurupta güzelleşme 3-4 hafta ortasında tamamlanmaktadır. Genel olarak birinci ay ortasında gribal enfeksiyonlardan, darbelerden korunmak, uçak seyahati yapmamak gerekir. Bu hastalarda ameliyatın teknik ve işlevsel muvaffakiyet oranı patolojinin boyutuna ve ameliyat öncesi işitme düzeyine bağlı olmak kaydı ile ekseriyetle çok düzgün olmaktadır.
Ameliyat sırasında mastoid kemiğe müdahale yapılan hastalarda ise yapılan cerrahinin tipine nazaran değişen müddetlerde çeşitli pansumanlar yapılması gerekmektedir. Bu gurupta güzelleşme daha uzun sürmektedir. Bu hastalarda gerçekleşen işitme yararı çoklukla öteki guruba kıyasla daha az olmaktadır.
Bilhassa kolesteatomanın yüz hududu ve iç kulak komşuluğunda yerleşmiş olması durumunda hududa ve işitmeye ziyan vermemek için bu bölgelerde kemik kazınamamakta ve geride hücresel seviyede hastalık kalabilmektedir.
Bu durumdaki hastalarda kolesteatomanın yenidenlama riski yüksek olduğundan ameliyat daha sonrasında düzeli aralıklarla denetim muayeneleri yapılmalıdır. Bu guruptaki hastalarda işitme iletim sisteminin onarılmasına yönelik müdahaleler, kolesteatoma küçük odaklar halinde yineladığında ya da 6-12 ay daha sonra yapılacak ikinci bakış denetim ameliyatında yapılabilmektedir.
Sonuç olarak timpanoplasti ameliyatları için her hastaya uyacak standart bir yaklaşım bulunmamaktadır. Ameliyat sırasında kullanılacak cerrahi teknik ve uygulamaların seçiminde, bilhassa kolesteatomalı olaylarda olmak üzere, birden fazla vakit hastalığın ve hastanın özellikleri, cerrahi sırasında saptanan faktörler ve cerrahın tecrübeleri tesirli olmaktadır.
Kronik orta kulak sorunlarında uygulanan “Timpanoplasti” ameliyatı teknik olarak orta kulakta ve mastoid kemik ortasındaki iltihabın temizlenmesi ve kulak zarı ve orta kulaktaki işitme sisteminin onarılması sürecidir.
Ameliyat, mevcut hastalığın boyutlarına göre yalnızca kulak zarındaki deliğin onarılması (miringoplasti), zar tamiratı ile birlikte orta kulaktaki ses iletimini sağlayan kemikçik sisteminin onarılması (timpanoplasti), mastoid kemik içine ilerlemiş iltihabın temizlenmesi (mastoidektomi) ya da bu ameliyatların kombinasyonu (timpanomastoidektomi) biçiminde yapılabilmektedir.
Timpanoplasti ameliyatı ne vakit Yapılır?
Sorunun kulak zarındaki delik ile hudutlu olduğu durumlarda yalnızca kulağın sudan korunması ile iltihaplanmalar izlenmiyorsa, besbelli işitme kaybı yoksa ve vakit içinde işitmede azalma oluşmuyorsa bu deliğin kapatılmasına yönelik yapılacak ameliyat genel olarak kulağı sudan muhafaza gerekliliğini ortadan kaldırarak hastanın hayat kalitesini artırmaya ve vakit ortasında oluşabilecek işitme kaybını önlemeye yönelik olmakta ve hastanın tercihi doğrultusunda yapılmaktadır.
Zarda delik olan kulağın sudan korunmasına ve yahut burun ve sinüs bölgesinde enfeksiyon odağı olmamasına karşın yenidenlayan kulak akıntıları izlenmesi halinde hem hayat kalitesini artırmak birebir vakitte işitme kaybının ilerlemesini ve iltihaba bağlı komplikasyonların oluşmasını önlemek maksadı ile zardaki deliğin kapatılması tıbbi bir gerekliliktir. Bariz işitme kaybı olan hastalarda birebir ameliyatta sesi ileten kemikçiklerdeki sorunların de mümkünse düzeltilmesi mümkün değilse çeşitli cerrahi teknikler, kıkırdak, kemik greftler ya da orta kulak protezleri kullanılarak ses iletim sisteminin onarılmalıdır.
Orta kulak ve mastoid kemik içerisinde kolesteatoma ismi verilen ve kemiği eriterek ilerleyen iltihaplı dokunun saptanması durumunda mümkün olan en kısa vakitte ameliyat ile bu iltihabın temizlenmesi gerekir. Kolesteatomalı hastalarda işitme sisteminin korunması yahut onarılması ikinci öncelikte olup asıl emel yüz felci, iç kulak kaynaklı işitme kaybı ya da baş içi komplikasyonların (menenjit, beyin apsesi vb) oluşmasına fırsat vermeden iltihabın temizlenmesidir.
Ameliyat tekniği;
Ameliyatın tekniğine karar verilirken hastalığın durumu, deliğin zar üstündeki yeri, kulak kanalının yapısı, ameliyat sırasında mastoid kemiğe müdahale yapılıp yapılmayacağı, cerrahın ve nihayet hastanın tercihleri tesirli olmaktadır.
Ameliyat sırasında orta kulak ve mastoid kemikte, mikroskop altında birbirinden epey farklı cerrahi teknikler uygulanmasına rağmen hasta ve yakınlarının ameliyata dair bakılırsabildikleri ciltteki kesi ile hudutlu olduğundan çoğunlukla bu mevzuda sorular sorulmaktadır.
Timpanoplasti ameliyatı kulak kanalı ortasından, kulak ortasından ya da kulak gerisinden yapılan kesiler yolu ile gerçekleştirilebilmektedir. Yalnızca zardaki ufak bir deliği onarmak için kulak kanalı yoluyla ameliyat yapılabilirken zarın orta ve art kısmındaki deliklerde kulak ortasından, zarın ön kısmındaki deliklerde ve mastoid kemiğe mudahale gereken durumlarda kulak gerisinden kesi tercih edilmektedir. Bu bahiste ameliyatı yapacak cerrahın tercihi asıl karar verdirici faktördür.
Kulak zarının onarılmasında en sık kullanılan doku şakak adalesinin kılıfıdır. Bu doku cerrahi alana yakın olduğundan ameliyat sırasında kolaylıkla temin edilebilmektedir. Kulak kanalı önündeki kıkırdağın zarı ya da hazır gereçler (uygun süreçlerden geçirilmiş, steril beyin zarı kesimleri üzere materyaller) de kullanılabilmektedir.
İşitmeyi ileten kemikçiklerdeki hasar sebebi ile sesin iletimini sağlamaya yönelik bir tamirat yapılması gerektiğinde çeşitli gereçlerden yapılmış protezler, kulak kanalı önündeki kıkırdaktan elde edilen modüller, orta kulak kemikçiklerinin kendisi üzere bir epey farklı gereç konum ve biçim verilerek kullanılabilmektedir.
Ameliyat daha sonrası
Hastalar çoklukla ameliyat daha sonrası birinci günde pansumanları yapılarak hastaniçin taburcu olabilmektedirler.
Mastoid kemikte müdahale yapılmayan ameliyatlarda ekseriyetle 10-14 gün sonunda kulak ortasındaki özel süngerler temizlenmekte ve hastaların kulaklarını sudan müdafaaları ve ameliyat bölgesindeki enfeksiyon ve tepkileri önlemek gayesi ile antibiyotik ve kortizon içeren kulak damlaları kullanmaları önerilmektedir. Bu gurupta güzelleşme 3-4 hafta ortasında tamamlanmaktadır. Genel olarak birinci ay ortasında gribal enfeksiyonlardan, darbelerden korunmak, uçak seyahati yapmamak gerekir. Bu hastalarda ameliyatın teknik ve işlevsel muvaffakiyet oranı patolojinin boyutuna ve ameliyat öncesi işitme düzeyine bağlı olmak kaydı ile ekseriyetle çok düzgün olmaktadır.
Ameliyat sırasında mastoid kemiğe müdahale yapılan hastalarda ise yapılan cerrahinin tipine nazaran değişen müddetlerde çeşitli pansumanlar yapılması gerekmektedir. Bu gurupta güzelleşme daha uzun sürmektedir. Bu hastalarda gerçekleşen işitme yararı çoklukla öteki guruba kıyasla daha az olmaktadır.
Bilhassa kolesteatomanın yüz hududu ve iç kulak komşuluğunda yerleşmiş olması durumunda hududa ve işitmeye ziyan vermemek için bu bölgelerde kemik kazınamamakta ve geride hücresel seviyede hastalık kalabilmektedir.
Bu durumdaki hastalarda kolesteatomanın yenidenlama riski yüksek olduğundan ameliyat daha sonrasında düzeli aralıklarla denetim muayeneleri yapılmalıdır. Bu guruptaki hastalarda işitme iletim sisteminin onarılmasına yönelik müdahaleler, kolesteatoma küçük odaklar halinde yineladığında ya da 6-12 ay daha sonra yapılacak ikinci bakış denetim ameliyatında yapılabilmektedir.
Sonuç olarak timpanoplasti ameliyatları için her hastaya uyacak standart bir yaklaşım bulunmamaktadır. Ameliyat sırasında kullanılacak cerrahi teknik ve uygulamaların seçiminde, bilhassa kolesteatomalı olaylarda olmak üzere, birden fazla vakit hastalığın ve hastanın özellikleri, cerrahi sırasında saptanan faktörler ve cerrahın tecrübeleri tesirli olmaktadır.