Ses kısıklığı

Leyla

Global Mod
Global Mod
Ses kısıklığı nedir?
Olağan ses kalitesindeki tüm değişimler genel olarak ses kısıklığı olarak tanımlanmaktadır. Konuşma sırasında ses telleri içinden hava kaçağı, ses frekansında değişme, sesin aralıklı kesilmesi üzere farklı patolojilerle farklı belirtiler oluşmaktadır.

Ses kısıklığını tetikleyen en değerli etkenler nelerdir?

Ses oluşumu akciğerlerden gelen havanın ses telleri içinden geçişi sırasında başlar. Gırtlak (larinks) kaslarının işlevi ile birbirine yaklaşan ses telleri hava basıncının tesiri ile pasif olarak titreşirler. Bu titreşim yüzeyel dokuda (ses telini kaplayan mukoza ve mukozanın çabucak altındaki gevşek doku) oluşur ve ortadan yanlara hakikat hareket eden mukoza dalgası meydana gelir. Ses telleri düzeyinde oluşan ses boğaz, geniz, burun, sinüs ve ağız boşluklarından oluşan rezonans (tını) çemberinde biçimlendirilerek son halini alır.

Ses bozuklukları gırtlak ortasındaki ya da olağan ses oluşumunda işlev nazarann gırtlak dışı organlardaki sorunlara bağlı olarak meydana gelebilir.
Olağan ses oluşumu için ses tellerinin tüm uzunlukları boyunca simetrik olarak birbirlerine yaklaşabilmeleri gereklidir. Ses teli felci ya da ses teli hür kenarında yer alan büyük kitleler yetersiz yaklaşma sebebi ile hava kaçağı ve nefesli sese yol açarlar.

Ses tellerinin olağan işlevi için titreşim yapan iç hür kenarlarının yüzeyi düzgün olmalıdır. Bu bölgedeki polip, nodül, tümör üzere patolojiler ya da yüzeyel düzensizlikler de ses karakterini bozarlar.
Ses tellerinin şişmesine (ödem) niye olan ses teli iltihapları (larenjit), boğaz ve sinüslerdeki enfeksiyonlar, sigara kullanması, mide asit kaçağı (reflü), sesin makûs kullanması ve çok zorlanması üzere durumlar da ses kısıklığına yol açarlar. Çok zorlanma kararında ses teli içine kanama oluşarak ani ses kısıklığı yapabilir.

Ayrıyeten sesin formlandığı rezonatör çemberin rastgele bir yerindeki patoloji de sesi tesirler. Burun tıkanıklığında oluşan ses değişikliği hiponazal konuşma olarak, burun pasajının çok genişlediği hastalıklarda oluşan ses ise hipernazal konuşma olarak isimlendirilmektedir.
Boğazın art ve alt kısmındaki kitleler “sıcak patates sesi” olarak isimlendirilen karakteristik bir ses değişikliğine yol açarlar.
Anatomi olağanken gırtlak adalelerinin olağandışı işlevine bağlı ses bozuklukları oluşabilir.

Ses kısıklığında teşhis nasıl temalır?

Ses kısıklığının teşhisinde evvela ayrıntılı bir öykü alınmalıdır. Sorunun daima ya da orta ara olması, sabah ya da akşam saatlerinde belirginleşmesi, sigara kullanması, sesin çok zorlanması üzere ayrıntılar tanıya yardımcı olmaktadır. Asıl teşhis ise ses tellerinin muayenesi ile konulmaktadır. Muayene için larinks muayene aynaları, sert endoskopik sistemler ya da burun yoluyla muayene imkanı sağlayan bükülebilir endoskoplar kullanılmaktadır. bu türlü teşhis konulamayan hastalarda ses tellerinin titreşimini kıymetlendirmek için laringostroboskopi ve ses tellerini ayrıntılı olarak incelemek için ameliyathane kurallarında mikroskop ile muayene yapılabilmektedir. Ses kıçoğunlukları, sigara kullanan hastalarda daha değerli olmak üzere, ses telinden köken alan ve tümöre dönüşme potansiyeli olan hastalıkların ve tümörlerin habercisi olabildiğinden şikayetlerin 4-5 günde düzelmeye başlamaması halinde vakit geçirmeden muayene yapılmalıdır.

Ses kısıklığına bağlı olarak oluşan hastalıklar var mı?

Ses kısıklığının sebebi ses teli felci olan hastalarda hem de yutkunma sırasında alt teneffüs yollarının girişini kapatma işlevine katılan ses tellerinin tam çalışmaması besinlerin ve tükürüğün akciğerlere kaçmasına bağlı hastalıklar oluşturabilmektedir.
bir daha ses teli felçleri ya da bu bölgeyi daraltan kitleler teneffüs yetmezliği ve buna bağlı efor kapasitesi kısıtlanması, yüksek tansiyon, kalp yetmezliği hatta boğulmaya niye olabilmektedir.

Ses kısıklığının tedavisi ve korunma yolları nelerdir?

Tedavi niçine yönelik olarak yapılmaktadır. Çabucak tüm tedavi biçimlerinin içeriğinde ses kullanmasının azaltılması (ya da bir süre tam ses istirahati), sigara kullanmasının kesin olarak bırakılması, günlük sıvı alımının (özellikle ılık su) artırılması ve mide asit salgısının azaltılması bulunmaktadır.

Ses teli iltihaplarının tedavisinde antibiyotikler ve ödem azaltan ilaçlar kullanılmaktadır. Ses teli nodülleri için evvela ses kullanma eğitimi uygulanırken polipler ve tümöral hastalıklar için cerrahi yollar gerekmektedir. Makûs huylu birtakım hastalıkların tedavisinde erken devirde cerrahi yerine ışın tedavisi de tercih edilebilmektedir. Ses teli felçlerinde yan konumda hareketsiz kalmış ses telinin orta hatta yaklaştırılmasına yönelik cerrahiler ya da hür kenara çeşitli enjeksiyonlar uygulanabilmektedir. Mide asit kaçağı (reflü) tanısı konulan hastalarda gastroenterolojik muayene yapılmalıdır.
Ses teli kaslarının çok çalışması sebebi ile oluşan ses hastalıklarında konuşma tedavileri ve botox enjeksiyonu üzere yollar kullanılmaktadır.

Ne vakit doktora başvurulmalı?
sebebi belirli olmayan ses kısıklığı oluşması durumunda bilhassa sigara içen hastaların en kısa vakitte KBB uzmanına başvurmaları gerekir. Çok bağırma daha sonrasında ya da gribal enfeksiyonlarda oluşan kıçoğunluklarda 4-5 günden daha sonra düzelme başlamaması durumunda muayene olmak uygun olur.

Ses kısıklığı konusunda dikkat edilmesi gereken konular nelerdir?
Ses tellerini olumsuz etkileyen en kıymetli ögeler mukozanın kuruması, sigara dumanı, mide asidi ve sesin çok ve zorlamalı kullanılmasıdır. Bu niçinle sigara içilmemesi, bol bol su içilmesi, mide asidi yüksek düzeyde iken (yemek daha sonrası 2-3 saat) yatar konuma geçilmemesi, bilhassa yatak odalarında hava kuruluğunun önlenmesi, burun tıkanıklığı, sinüzit üzere ses tellerini olumsuz etkileyen sorunların çözülmesi ve yüksek sesle ve uzun konuşmalardan kaçınılması genel olarak ses kısıklığı riskini azaltacaktır.

Ses kısıklığı kıymetli hastalıkların habercisi olabildiği için hastaların ses şikayetlerinin 4-5 gün ortasında düzelmeye başlamaması durumunda bir KBB uzmanına muayene olmaları gereklidir.
 
Üst