Sabit Terimi Bulmak Için Ne Yapmalı ?

Arda

New member
SABİT TERİMİ BULMAK: SADECE MATEMATİK Mİ, YOKSA TOPLUMSAL BİR YOLCULUK MU?

Arkadaşlar, foruma bu başlığı açmamın nedeni basit bir matematik sorusundan öteye gidiyor. “Sabit terimi bulmak için ne yapmalı?” diye sorduğumuzda aslında yalnızca polinomların ya da binom açılımlarının peşinde değiliz. Bu soruyu toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet merceğinden düşündüğümüzde karşımıza çıkan tablo çok daha geniş, çok daha insana dair. Samimi olmak gerekirse, çoğumuzun zihninde “sabit terim” güvenlik, istikrar, değişmezlik ve belki de adaletin kendisiyle örtüşüyor. Peki ama bu sabiti kimin için, nasıl ve hangi yöntemlerle buluyoruz?

Matematiksel Sabit, Toplumsal Sabit

Matematikte sabit terim, değişkenlerden bağımsız, hep aynı kalan unsurdur. Bir denklemin içinde, nereye giderseniz gidin, hangi katsayıyla çarparsanız çarpın, sabit orada öylece durur. Peki toplumsal hayatta sabitimiz ne? Hepimizin üzerine bastığı ortak zemin: eşitlik, adalet, güvenlik mi? Yoksa alışkanlıklarımız, önyargılarımız ve “hep böyleydi” dediğimiz kalıplar mı?

Sabit terimi bulmak, toplumsal yaşamda sabit değerleri tanımlamak gibidir. Ama bu sabiti seçenler kimler? Çoğu zaman iktidarı elinde tutanlar, tarih boyunca daha görünür olanlar… Bu yüzden “sabit terim” kavramı bile toplumsal cinsiyet ve çeşitlilik bağlamında sorgulanmalıdır.

Kadınların Empati Odaklı Yaklaşımı

Forumda kadınların sesine kulak verdiğimizde, sabit terimi bulmak yalnızca teknik bir mesele olmaktan çıkar. Onlar için sabit terim, toplumsal istikrarın en insani yüzüdür: Herkesin kendini ait hissettiği, şiddetin ve dışlanmanın olmadığı bir ortam. Empati odaklı bakış açısı bize şunu sorar: “Bu sabit terimi kim dışarıda bırakıyor, kim dahil ediyor?” Çünkü toplumsal denklemin sabit terimi, kadınlar için çoğunlukla görünmez emek, bakım yükü, adil paylaşılmayan sorumluluklardır.

Bir matematiksel denklemde sabiti bulurken dikkatle ayıklama yaparız. Toplumda da aynı ayıklama gerekir: Ayrımcılığın gürültüsünü ayıklayıp, geriye kalan insanlık değerlerini koruyabilmek. Kadınların empati gücü, bu noktada toplumsal sabitin asıl kaynağını görünür kılar.

Erkeklerin Analitik ve Çözüm Odaklı Bakışı

Erkeklerin foruma yansıyan tavrında ise daha çok çözüm, yöntem ve strateji ön plandadır. Onlar için sabit terimi bulmak, bir algoritmayı doğru işletmek gibidir: Formül belli, adımlar net, sonuç değişmez. Bu yaklaşımın güçlü yanı, toplumsal meselelerde de somut öneriler getirmesidir: Hangi yasalar çıkarılmalı, hangi politikalar uygulanmalı, hangi adımlar atılmalı?

Ama şu soruyu da sormak gerek: Analitik bakış, empatiyi dışarıda bırakırsa, bulduğu sabit terim herkes için mi geçerli olur, yoksa yalnızca güçlülerin sabiti mi haline gelir?

Çeşitlilik İçinde Sabiti Aramak

Matematikte sabit terim ne kadar belirginse, toplumsal yaşamda o kadar tartışmalıdır. Çünkü çeşitlilik vardır: farklı etnik kimlikler, farklı cinsel yönelimler, farklı inançlar… Herkes kendi sabitini farklı tanımlar. Bir grup için sabit, din olabilir; bir başkası için özgürlük. Bir kesim için sabit, ekonomik güvence iken, diğeri için ifade özgürlüğü.

O halde soru şu: Toplumsal sabitimizi tek tip mi seçeceğiz, yoksa çeşitliliği kapsayan, esneyebilen bir sabit mi yaratacağız? Belki de “sabit” kelimesi yanıltıcıdır; belki toplumun gerçek sabiti, değişime açık olmaktır.

Sosyal Adaletin Sabit Terimi

Adalet, toplumun denklemindeki en kritik sabittir. Onsuz hiçbir çözüm anlamlı olmaz. Ama bu sabiti bulmak için gözlerimizi nereye çevirdiğimiz önemli. Adalet yalnızca mahkeme salonlarında mı aranır, yoksa gündelik yaşamda, iş bölümünde, evde, sokakta mı?

Matematikte sabit terimi bulmak için sistematik adımlar gerekir. Toplumda da aynı: adaletin sabitini bulmak için eşit temsiliyet, kapsayıcı politikalar, dezavantajlı grupların sesini duyurma mekanizmaları şarttır.

Toplumsal Cinsiyet Dinamikleri ve Denklemler

Sabit terimi bulmak için denklemdeki tüm parçaları hesaba katmak zorundasınız. Ama toplumda genelde bazı parçalar “önemsiz” sayılır. Kadınların görünmeyen emeği, LGBTİ+ bireylerin yaşadığı ayrımcılık, göçmenlerin zorlukları, engellilerin erişim sorunları… Bunlar dışarıda bırakıldığında elde edilen sabit terim gerçeği yansıtmaz. İşte tam da burada toplumsal cinsiyet ve çeşitlilik dinamiklerini denklemde tutmak zorundayız.

Forumdaşlara Provokatif Sorular

— Sizce toplumun sabit terimi gerçekten eşitlik mi, yoksa alışkanlıklarımız mı?

— Sabit terimi bulurken hangi grupları görmezden geliyoruz?

— Erkeklerin çözüm odaklı, kadınların empati odaklı yaklaşımları birbirini tamamlayabilir mi, yoksa çatışmaya mı mahkûm?

— Çeşitliliği hesaba katmadan bulduğumuz her sabit, aslında kimin çıkarına hizmet ediyor?

— Belki de asıl sabitimiz değişimse, bunu kabul etmeye hazır mıyız?

Sonuç Yerine: Sabiti Hep Birlikte Aramak

“Sabit terimi bulmak için ne yapmalı?” sorusu yalnızca matematikle sınırlı kalmasın. Toplumun sabitini ararken, hem analitik aklı hem empatik kalbi aynı denklemde buluşturalım. Çeşitliliği görmezden gelmeden, sosyal adaleti göz ardı etmeden, herkesin sesini duyabileceği bir sabit yaratmaya çalışalım. Çünkü gerçek sabit, yalnızca kağıt üzerinde değil, hepimizin yaşamında karşılığı olan bir değer olmalıdır.

Belki de en cesur soruyu burada sormalıyız: Toplum olarak hangi sabiti savunuyoruz ve bu sabitin içinde gerçekten herkes var mı? Hadi şimdi siz de kendi sabit teriminizi paylaşın; bakalım forumda kaç farklı “sabit” ortaya çıkacak.
 
Üst