Rusya ve Batı içinde yaşanmasından telaş edilen muhtemel bir güç savaşı korkusu her geçen gün daha yüksek perdeden hissediliyor. Moskova’nın Ukrayna’yı işgalinin cezası olarak ABD ve Batılı müttefiklerinin Rus petrol ithalatını yasaklama tarafında teşebbüs (Rus petrolünün milletlerarası piyasalara akışı) ve buna karşı olarak da Rusya’nın Avrupa’ya doğal gaz akışını durdurma tehdidi ile güç fiyatları adeta uzay seyahatine çıktı.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal teşebbüsü tüm hızı ile sürerken, Brent cinsi petrolün varil fiyatı son 9 günde 30 dolar, yılbaşına bakılırsa nazaran 50 dolar birden arttı. Fiyat artışlarını yalnızca güç şemsiye altında da düşünmemek gerekiyor. Neredeyse tedarik tasaları niçiniyle ziraî emtialar rekor kırmaya devam ediyor: Buğday fiyatı yılbaşına bakılırsa %70 yükseliş kaydederken, ayçiçek çekirdeğinde artış son 15 günden %30’a dayandı.
Bir tarafta covid daha sonrası ortaya çıkan global enflasyon ve bir epey ülkede multi yılların tepesinin test edilmesi, öteki bir tarafta savaş niçiniyle sert bir artış eğiliminden olan besinden güce varan tüm emtialar adeta global stagflasyon riskini gecenin sessizliğinde bir bekçinin çığlığı üzere haykırıyor!
Artan besin ve güç maliyetlerinin ekonomik ömrü her geçen gün biraz daha tehdit edeceğini, her alışverişte daha da derinden hissedeceğiz. Kaldı ki, mevcut gelişmeler ve hayat pahalılığı da (bakın burası kıymetli (!) enflasyon yani fiyatlardaki artış suratından kelam etmiyorum) harcanabilir gelirin (disposable income) her geçen gün daha da azalmasına niye olacaktır. Dün bültenimizde ele aldığımız sefalet endeksini bir defa daha gözünüzün önünde canlandırın.
Artan jeopolitik risk algısı da global piyasaları derinden etkilemeye devam ediyor. Altının ons fiyatı 2,000 dolar düzeylerinin kıyısında salınmaya devam ederken, dün gece ABD pay senedi endeksleri %3 civarında düşüşle yılın en sert satış baskısının yaşandığı gece olarak kayıtlara geçti. 2021 yılında risk iştahının göstergesi pozisyonunda olan Nasdaq endeksi yılbaşına bakılırsa nazaran %18 paha kaybetti (sadece dün akşam düşüş %3,6 olarak gerçekleşti).
Piyasalar, Nassim Nicholas Taleb’in meşhur kitabı “Siyah kuğu” olayıyla adeta burun buruna geldi. Birinci bakışta imkânsız görünen lakin vuku bulduğunda etkisinin tam olarak kestirilemeyecek kadar büyük bir potansiyeli olan olaylara verilen bir sıfattır. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal teşebbüsü, tam olarak da Siyah Kuğu tarifine uyduğunu düşünüyoruz. Piyasaların başının ise son derece karışık olduğunu da itiraf etmek gerekiyor. Sıcak savaşın nereye kadar devam edeceği yahut devamında soğuk savaşın nelere muktedir olduğu hûlasa yeni dünya sisteminin risk ve fırsatlar manasında neler getireceği tam olarak bilinmiyor.
Haliyle, bilinmezi sevmeyen piyasaların da huzursuzlandığı ve tepkisel davranışının şimdilik defansa çekilme tarafında olduğunu görüyoruz. Her ne kadar ziraî emtialar ve siyah ince rekor yükselişler kaydetse de, defans tarafında altının üst istikametli hareketinde ne kadar bir potansiyel taşıdığını ya da pay senedi piyasalarında aşağıda ne kadar daha yer olduğunu şimdilik kestiremiyoruz. Bu niçinle de, ortasında bulunduğumuz bu hassas devirde, çok temkinli stratejiler izlenmesi gerektiğinin altını bir sefer daha çizmek istiyoruz.
Diplomatik gayretlerin piyasalarda saman alevi biçiminde parlaması lakin sonuç vermemesi ve buna karşı Rusya’nın sert ve bir o kadar da acımasız ataklarının sürüyor olması, risk iştahının da bozulmasına yol açarken, altından daha sonra bir başka inançlı liman olan ABD Dolarına da pahalanma olarak yansımaya devam ediyor. Geçen hafta alımların eşliğinde %1,68 düzeyine kadar gerileyen doların piyasa faizi olan 10 yıllık tahvil getirisi, yeni haftada %1,80 düzeyine yükselirken, doların piyasa kuru olan sepet DXY, neredeyse son 2 yılın tepesine ve ruhsal 100 düzeyinin kıyısına kadar ilerledi.
Dışarıdaki olumsuz hava içeriye de yansımaya devam ederken, kamunun süregelen dayanağı ile USDTRY kurunda yükseliş eğilimi yavaş çekimde kuzeye hakikat ilerlemeye devam ediyor. Bu bağlamda, dün USDTRY kuru 14,4’lü düzeylere yükselirken, Kur Muhafazalı Mevduat niçiniyle hazine üstündeki maliyet baskısının da emsalsiz arttığını görüyoruz. Kamunun ağır bir biçimde oyunu defansta oynamasına karşın, haliyle kur arttıkça KKM’ın artan maliyeti orta ve uzun vade için yeni kırılganlıkları da birlikteinde getiriyor. Kırılganlığın en değerli göstergesi olarak da 5 yıl vadeli risk göstergesi CDS risk primi dün 700 baz puan düzeylerine yükselerek son 14 yılın doruğuna yükseldi.
ABD borsalarının dün geceyi yılın en sert satışı ile bitirmesi akabinde yeni gün başlangıcında Asya borsalarında da hava tatsız. Ukrayna’da ateşkes müzakerelerinde hudutlu ilerleme sağlanmasına karşın gösterge endeks Tokyo borsası %1,3 düşüşle 16 ayın en düşük düzeyine geriledi; Tayvan borsası ise %2,2 düştü.
Ukrayna barış görüşmelerinin fazlaca az ilerleme kaydetmesi ve Rusya’dan petrol ithalatını yasaklama ihtimalinin yatırımcıların enflasyon ve yavaşlayan ekonomik büyüme konusundaki dehşetlerini tetiklemesi niçiniyle piyasaların modunun ne kadar bozuk olduğunu daima birlikte gözlemliyoruz. ABD’nin Avrupa’daki müttefiklerinin iştiraki olmadan Rus petrol ithalatını yasaklamaya istekli olduğunu tarafında haberler de bu sabah Reuters manşetlerini süslemeye devam ediyor.
Data gündemi ise bugün zayıf. Piyasaların gözü Perşembe günü açıklanacak ABD enflasyon bilgilerinde ve haliyle haftaya Çarşamba günü sonuçlanacak FED’in olağan faiz toplantısından olacaktır. FED’in savaş riski ile global enflasyon içinde sıkışarak temkinli bir para siyaseti duruşu izleyeceğine şimdilik yüksek ihtimal veriliyor. Faiz artırım beklentisi 25 baz puan seviyesinde.
Cennet annelerin ayakları altındadır. Dünya bayanlar günü kutlu olsun!
iktisatbank.com
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal teşebbüsü tüm hızı ile sürerken, Brent cinsi petrolün varil fiyatı son 9 günde 30 dolar, yılbaşına bakılırsa nazaran 50 dolar birden arttı. Fiyat artışlarını yalnızca güç şemsiye altında da düşünmemek gerekiyor. Neredeyse tedarik tasaları niçiniyle ziraî emtialar rekor kırmaya devam ediyor: Buğday fiyatı yılbaşına bakılırsa %70 yükseliş kaydederken, ayçiçek çekirdeğinde artış son 15 günden %30’a dayandı.
Bir tarafta covid daha sonrası ortaya çıkan global enflasyon ve bir epey ülkede multi yılların tepesinin test edilmesi, öteki bir tarafta savaş niçiniyle sert bir artış eğiliminden olan besinden güce varan tüm emtialar adeta global stagflasyon riskini gecenin sessizliğinde bir bekçinin çığlığı üzere haykırıyor!
Artan besin ve güç maliyetlerinin ekonomik ömrü her geçen gün biraz daha tehdit edeceğini, her alışverişte daha da derinden hissedeceğiz. Kaldı ki, mevcut gelişmeler ve hayat pahalılığı da (bakın burası kıymetli (!) enflasyon yani fiyatlardaki artış suratından kelam etmiyorum) harcanabilir gelirin (disposable income) her geçen gün daha da azalmasına niye olacaktır. Dün bültenimizde ele aldığımız sefalet endeksini bir defa daha gözünüzün önünde canlandırın.
Artan jeopolitik risk algısı da global piyasaları derinden etkilemeye devam ediyor. Altının ons fiyatı 2,000 dolar düzeylerinin kıyısında salınmaya devam ederken, dün gece ABD pay senedi endeksleri %3 civarında düşüşle yılın en sert satış baskısının yaşandığı gece olarak kayıtlara geçti. 2021 yılında risk iştahının göstergesi pozisyonunda olan Nasdaq endeksi yılbaşına bakılırsa nazaran %18 paha kaybetti (sadece dün akşam düşüş %3,6 olarak gerçekleşti).
Piyasalar, Nassim Nicholas Taleb’in meşhur kitabı “Siyah kuğu” olayıyla adeta burun buruna geldi. Birinci bakışta imkânsız görünen lakin vuku bulduğunda etkisinin tam olarak kestirilemeyecek kadar büyük bir potansiyeli olan olaylara verilen bir sıfattır. Rusya’nın Ukrayna’yı işgal teşebbüsü, tam olarak da Siyah Kuğu tarifine uyduğunu düşünüyoruz. Piyasaların başının ise son derece karışık olduğunu da itiraf etmek gerekiyor. Sıcak savaşın nereye kadar devam edeceği yahut devamında soğuk savaşın nelere muktedir olduğu hûlasa yeni dünya sisteminin risk ve fırsatlar manasında neler getireceği tam olarak bilinmiyor.
Haliyle, bilinmezi sevmeyen piyasaların da huzursuzlandığı ve tepkisel davranışının şimdilik defansa çekilme tarafında olduğunu görüyoruz. Her ne kadar ziraî emtialar ve siyah ince rekor yükselişler kaydetse de, defans tarafında altının üst istikametli hareketinde ne kadar bir potansiyel taşıdığını ya da pay senedi piyasalarında aşağıda ne kadar daha yer olduğunu şimdilik kestiremiyoruz. Bu niçinle de, ortasında bulunduğumuz bu hassas devirde, çok temkinli stratejiler izlenmesi gerektiğinin altını bir sefer daha çizmek istiyoruz.
Diplomatik gayretlerin piyasalarda saman alevi biçiminde parlaması lakin sonuç vermemesi ve buna karşı Rusya’nın sert ve bir o kadar da acımasız ataklarının sürüyor olması, risk iştahının da bozulmasına yol açarken, altından daha sonra bir başka inançlı liman olan ABD Dolarına da pahalanma olarak yansımaya devam ediyor. Geçen hafta alımların eşliğinde %1,68 düzeyine kadar gerileyen doların piyasa faizi olan 10 yıllık tahvil getirisi, yeni haftada %1,80 düzeyine yükselirken, doların piyasa kuru olan sepet DXY, neredeyse son 2 yılın tepesine ve ruhsal 100 düzeyinin kıyısına kadar ilerledi.
Dışarıdaki olumsuz hava içeriye de yansımaya devam ederken, kamunun süregelen dayanağı ile USDTRY kurunda yükseliş eğilimi yavaş çekimde kuzeye hakikat ilerlemeye devam ediyor. Bu bağlamda, dün USDTRY kuru 14,4’lü düzeylere yükselirken, Kur Muhafazalı Mevduat niçiniyle hazine üstündeki maliyet baskısının da emsalsiz arttığını görüyoruz. Kamunun ağır bir biçimde oyunu defansta oynamasına karşın, haliyle kur arttıkça KKM’ın artan maliyeti orta ve uzun vade için yeni kırılganlıkları da birlikteinde getiriyor. Kırılganlığın en değerli göstergesi olarak da 5 yıl vadeli risk göstergesi CDS risk primi dün 700 baz puan düzeylerine yükselerek son 14 yılın doruğuna yükseldi.
ABD borsalarının dün geceyi yılın en sert satışı ile bitirmesi akabinde yeni gün başlangıcında Asya borsalarında da hava tatsız. Ukrayna’da ateşkes müzakerelerinde hudutlu ilerleme sağlanmasına karşın gösterge endeks Tokyo borsası %1,3 düşüşle 16 ayın en düşük düzeyine geriledi; Tayvan borsası ise %2,2 düştü.
Ukrayna barış görüşmelerinin fazlaca az ilerleme kaydetmesi ve Rusya’dan petrol ithalatını yasaklama ihtimalinin yatırımcıların enflasyon ve yavaşlayan ekonomik büyüme konusundaki dehşetlerini tetiklemesi niçiniyle piyasaların modunun ne kadar bozuk olduğunu daima birlikte gözlemliyoruz. ABD’nin Avrupa’daki müttefiklerinin iştiraki olmadan Rus petrol ithalatını yasaklamaya istekli olduğunu tarafında haberler de bu sabah Reuters manşetlerini süslemeye devam ediyor.
Data gündemi ise bugün zayıf. Piyasaların gözü Perşembe günü açıklanacak ABD enflasyon bilgilerinde ve haliyle haftaya Çarşamba günü sonuçlanacak FED’in olağan faiz toplantısından olacaktır. FED’in savaş riski ile global enflasyon içinde sıkışarak temkinli bir para siyaseti duruşu izleyeceğine şimdilik yüksek ihtimal veriliyor. Faiz artırım beklentisi 25 baz puan seviyesinde.
Cennet annelerin ayakları altındadır. Dünya bayanlar günü kutlu olsun!
iktisatbank.com