Dün İtalya Başbakanı Draghi ve NATO Genel Sekreteri Stoltenberg’in açıklamaları, global mali piyasalarda esen barış umutlarının düzgünce azalmasına niye oldu. Dragi, Putin ile yaptığı görüşme daha sonrasında yaptığı açıklamada, ateşkes için gerekli şartların çabucak hemen oluşmadığını, Putin-Zelenskiy görüşmesi için ise çabucak hemen erken olduğunu söylemiş oldu. Stoltenberg ise Rus askeri güçlerinin Ukrayna’dan çekilmek yerine, bir daha taktik tertibe geçtiklerini belirtti.
Draghi’nin Putin ile görüşmesinden yansıyan öbür kıymetli satır başı ise adeta tahterevalliye dönen petrol fiyatları üzerinde tesirli oldu. Draghi’nin açıklamalarına bakılırsa Rusya’nın Avrupa ülkeleri ile ‘yürürlükte’ olan güç mutabakatlarının geçerliliğini koruyacağı, ödemelerin ise Euro ve USD ile yapılmaya devam edeceğini söylerken, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, yabancıların Rus doğalgazını almak için 1 Nisan’dan itibaren ruble ile ödeme yapması gerektiğini belirten bir başkanlık kararnamesi imzaladığını ve ödemelerin yapılmaması durumunda kontratların sonlandırılacağını söylemiş oldu!
Rus doğalgazını satın almak için, Rus bankalarında ruble hesabı açmaları gerektiğine vurgu yapan Putin, ödemeler ruble ile yapılmazsa, alıcıları temerrüde düşmüş kabul edeceklerini bunun da sonuçları olacağını söylemiş oldu. “Kimse bize ücretsiz bir şey satmıyor ve biz de hayır işi yapmayacağız, bu durumda mevcut kontratlar sonlandırılacak” tabirini kullandı. Buna niye olarak da yaptırımları, USD ve EUR ödemelerinin bloke edilmesini gösterdi.
Dün sabah kaleme aldığımız bültenimizde, petrol fiyatlarının ateşini almak üzere ABD’nin stratejik rezervlerinden büyük ölçüde petrol sürmeyi değerlendirmesiyle meblağların keskin bir biçimde düştüğünü lisana getirmiştik. Bu bağlamda, ABD, stratejik rezervlerden günlük 1 milyon varil kullanma sonucu alırken, bu sonucun 6 ay boyunca devam edeceğini duyurdu. sonucun kısa vadede fiyatları düşürmede rol oynayacağına kesin gözüyle baksak da, arz talep istikrarına yönelik müdahale, orta vadede öbür kırılganlıklara niçiniyet verebileceğini düşünüyoruz. Savaş periyodunun en kritik emtiası olan petrolün nefes kesen volatilitesini her geçen gün patlak veren yeni bir gelişme ile anlatmaya devam ediyoruz. Teknik bir bakış açısıyla, Brent cinsi petrolün haftayı 103 dolar düzeyinin altına tamamlamaması durumunda, düşüten kelam etmeyeceğiz.
Dragi ve Stoltenberg’in açıklamalarının barış umutlarını olumsuz etkilemesi, global mali piyasaların adet moralini bozdu. Dün Avrupa borsaları günü bir daha düşüşle tamamlarken, Borsa İstanbul ve Rusya Borsasının müspet ayrıştığını gördüm. Rus Rublesi, dolar karşısında neredeyse tüm kayıplarını telafi ettiğini (!) not etmek gerekiyor: savaşın patlak vermesi ile 75’ten 150’ye fırlayan USDRUB paritesi bu sabah 80 düzeyinin altını geriledi!
Bültenlerimizde, petrole büyük bir yer ayırmamızın gerisinde olağan olarak değerli bir münasebet var. Net güç ithalatçısı olan KKTC ve Türkiye’nin enflasyon ve cari açıkla savaşında güç meblağlarının büyük bir rol oynadığını pekâlâ biliyoruz. KKTC Merkez Bankası bültenine bakılırsa, 2021’de ithalata harcanan her 3,3 dolardan 1’i yakıt ithalatına gitti (bundan evvelki yıllar göre artış %460 oldu). Öte yandan, dün TÜİK datalarına nazaran, Şubat ayında ihracat %25,4 artışla 20 milyar dolar, ithalat ise %44,5 artışla 27,9 milyar dolar oldu. Bu sonuçla Türkiye’de dış ticaret açığı, Şubat’ta 7,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken, yılın birinci iki ayında açık 18,2 milyar dolar ile rekor kırmış oldu!
Türkiye’den taze bir haberle devam edelim. Türkiye’de konutlarda kullanılan doğalgaz meblağlarına bugünden itibaren geçerli olmak üzere %35, elektrik üretiminde kullanılan doğalgaza %44,30, elektrik üretimi haricinde endüstride kullanılan doğalgaza ise %50 artırım yapıldı. Artırımın arka planında üstte da değindiğimiz üzere global manada güçte yaşanan sert fiyat artışları niye gösterilse de, mevcut para siyasetinin tesiri de göz arkası edilmemelidir. USDTRY kuru bugün 8 düzeyinde olsa farklı bir senaryo konuşacaktık. İktisadın yavaş yavaş hiperenflasyona gerçek sürüklendiğini görüyoruz.
niye petrol ve güç meblağlarını bu kadar yakından takip ettiğimiz umarım daha yeterli anlaşılmıştır. Aralık ayında 65 dolar olan Brent cinsi petrolün varil fiyatı, 3 hafta evvel bedelini ikiye katlayarak 139 dolara çıktıktan daha sonra son günlerde jeopolitik gelişmelere paralel dalgalı bir seyir izliyor. Türkiye’de, taşıyıcı kolonu olarak görülen ve cari süreçler fazlası verilmesi istikametinde uygulamaya konulan ‘yeni iktisat programının’ açık rekorları kırdığını not etmek gerekiyor.
Ukrayna krizi niçiniyle global çapta şirazesinden çıkan enerj, endüstriyel ve ziraî emtia meblağlarının ithalat sayıları üzerinde global çapta baskı kurduğunu kabul etmemiz gerekiyor. Bu tasalarla paralel, 2022’de cari fazla verileceğine yönelik savaş öncesi telaffuzların de yerin yavaş yavaş cari açığa terk ettiğini görüyoruz. TCMB’nin radikal para siyaseti duruşunda, kısa vadede bir değişiklik olmayacağı var iseyımından da hareketle, petrol meblağlarının daha doğrusu Türkiye’nin güç maliyetinin iktisat siyasetlerini zora sokacağı aşikâr görünüyor. Kısa vadede Türkiye’nin üstlendiği müzakereci rolü ve hakikat duruşu TL ve TL cinsi varlıkları desteklese de, orta vadeli bir bakışla, USDTRY cephesinde (reel negatif faiz ve artan enflasyon) riskleri üst taraflı görmeye devam ediyoruz.
Bu bağlamda, her hafta Perşembe günü açıklanan TCMB’nin para ve banka istatistikleri bir daha değerli ipuçları sundu. Hukuksal bireylerin döviz tevdiat hesapları (DTH) son üç hafta 3,47 milyar dolar artış kaydetti! Bu sonuçlarla, Mart başında 214,1 milyar dolar düzeyine kadar gerileyen toplam DTH, son 3 haftadır yükseliş kaydederek bir daha 217,6 milyar dolar düzeyine yükseldi.
Yurtdışı yerleşiklerin menkul değer durumlarına baktığımızda ise, portföy davranışlarında savaşın net bir biçimde tesirli olduğunu görüyoruz. Savaşın patlak verdiği 5 hafta öncesine dönersek, portföy değişimi eksi 1,7 milyar dolar olurken; sayılara yılbaşına bakılırsa yani son 12 haftada bakarsak, portföy çıkışı 2,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
25 Mart ile biten haftada, TCMB’nin brüt döviz rezervleri yaklaşık 0,86 milyar dolar azalırken, altın rezervleri ise fiyat hareketi kaynaklı yaklaşık 0,2 milyar dolar artış kaydetti. Bu sonuçlarla, brüt döviz ve altın rezervleri 108 milyar dolar düzeyine gerileyerek Ağustos 2021’e dönmüş oldu. Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) niçiniyle döviz rezervlerinin artması gerekmiyor muydu? Öte yandan, tüm swap süreçlerini (ödünç paraları) düştükten daha sonra, TCMB’nin 30 Mart itibariyle net rezervlerinin de eksi 53,6 milyar dolar düzeyinde olduğunu hesaplıyoruz.
ABD borsaları dün geceyi %1,5 civarında düşüşle tamamlaması akabinde bu sabah olumsuz hava Pasifiğin öbür ucuna da ulaşmış. Asya piyasalarında Şangay borsası haricinde genele yayılmış kırmızı bir ton görüyoruz. ABD borsalarının vadeli süreçlerinde ise dün geceki sert düşüş akabinde yavaşça de olsa alım isteği görülüyor. Grafiklere haftalık bir dönemle bakarsak, Brent petrol kritik bir eşik olan 103 doların; altın ise bir daha kritik bir eşik olan 1,930 dolar düzeyinin bir tık üzerinde süreç görüyor. Haftalık kapanışı büyük bir değerle takip edeceğiz. Bitcoin, Pazar gecesi adeta kükreyerek 45,500 dolar düzeyindeki direnci kırdıktan ve 48,200 düzeyini test ettikten daha sonra kazanımlarını olumsuz havaya binaen koruyamadı. Haftalık kapanışını 45,500 dolar düzeyinin altında olmasını pek de sempatik bulamayacağız.
Bugün içeride imalat sanayi PMI verisi ve İTO enflasyonu; ABD’de ise her ayın birinci Cuması olduğu üzere istihdam raporunu takip edeceğiz. Reuters anketine göre tarım dışı istihdamın Mart ayında 490bin kişi artış kaydetmesi, işsizlik oranının ise %3,7 düzeyine gerilemesi bekleniyor. Manşet sayılarında fazla, bilginin alt setinde, enflasyonist gösterge olan yıllık maaş artışlarını da takip edeceğiz (beklenti %5,5 artış).
iktisatbank.com
Draghi’nin Putin ile görüşmesinden yansıyan öbür kıymetli satır başı ise adeta tahterevalliye dönen petrol fiyatları üzerinde tesirli oldu. Draghi’nin açıklamalarına bakılırsa Rusya’nın Avrupa ülkeleri ile ‘yürürlükte’ olan güç mutabakatlarının geçerliliğini koruyacağı, ödemelerin ise Euro ve USD ile yapılmaya devam edeceğini söylerken, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, yabancıların Rus doğalgazını almak için 1 Nisan’dan itibaren ruble ile ödeme yapması gerektiğini belirten bir başkanlık kararnamesi imzaladığını ve ödemelerin yapılmaması durumunda kontratların sonlandırılacağını söylemiş oldu!
Rus doğalgazını satın almak için, Rus bankalarında ruble hesabı açmaları gerektiğine vurgu yapan Putin, ödemeler ruble ile yapılmazsa, alıcıları temerrüde düşmüş kabul edeceklerini bunun da sonuçları olacağını söylemiş oldu. “Kimse bize ücretsiz bir şey satmıyor ve biz de hayır işi yapmayacağız, bu durumda mevcut kontratlar sonlandırılacak” tabirini kullandı. Buna niye olarak da yaptırımları, USD ve EUR ödemelerinin bloke edilmesini gösterdi.
Dün sabah kaleme aldığımız bültenimizde, petrol fiyatlarının ateşini almak üzere ABD’nin stratejik rezervlerinden büyük ölçüde petrol sürmeyi değerlendirmesiyle meblağların keskin bir biçimde düştüğünü lisana getirmiştik. Bu bağlamda, ABD, stratejik rezervlerden günlük 1 milyon varil kullanma sonucu alırken, bu sonucun 6 ay boyunca devam edeceğini duyurdu. sonucun kısa vadede fiyatları düşürmede rol oynayacağına kesin gözüyle baksak da, arz talep istikrarına yönelik müdahale, orta vadede öbür kırılganlıklara niçiniyet verebileceğini düşünüyoruz. Savaş periyodunun en kritik emtiası olan petrolün nefes kesen volatilitesini her geçen gün patlak veren yeni bir gelişme ile anlatmaya devam ediyoruz. Teknik bir bakış açısıyla, Brent cinsi petrolün haftayı 103 dolar düzeyinin altına tamamlamaması durumunda, düşüten kelam etmeyeceğiz.
Dragi ve Stoltenberg’in açıklamalarının barış umutlarını olumsuz etkilemesi, global mali piyasaların adet moralini bozdu. Dün Avrupa borsaları günü bir daha düşüşle tamamlarken, Borsa İstanbul ve Rusya Borsasının müspet ayrıştığını gördüm. Rus Rublesi, dolar karşısında neredeyse tüm kayıplarını telafi ettiğini (!) not etmek gerekiyor: savaşın patlak vermesi ile 75’ten 150’ye fırlayan USDRUB paritesi bu sabah 80 düzeyinin altını geriledi!
Bültenlerimizde, petrole büyük bir yer ayırmamızın gerisinde olağan olarak değerli bir münasebet var. Net güç ithalatçısı olan KKTC ve Türkiye’nin enflasyon ve cari açıkla savaşında güç meblağlarının büyük bir rol oynadığını pekâlâ biliyoruz. KKTC Merkez Bankası bültenine bakılırsa, 2021’de ithalata harcanan her 3,3 dolardan 1’i yakıt ithalatına gitti (bundan evvelki yıllar göre artış %460 oldu). Öte yandan, dün TÜİK datalarına nazaran, Şubat ayında ihracat %25,4 artışla 20 milyar dolar, ithalat ise %44,5 artışla 27,9 milyar dolar oldu. Bu sonuçla Türkiye’de dış ticaret açığı, Şubat’ta 7,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşirken, yılın birinci iki ayında açık 18,2 milyar dolar ile rekor kırmış oldu!
Türkiye’den taze bir haberle devam edelim. Türkiye’de konutlarda kullanılan doğalgaz meblağlarına bugünden itibaren geçerli olmak üzere %35, elektrik üretiminde kullanılan doğalgaza %44,30, elektrik üretimi haricinde endüstride kullanılan doğalgaza ise %50 artırım yapıldı. Artırımın arka planında üstte da değindiğimiz üzere global manada güçte yaşanan sert fiyat artışları niye gösterilse de, mevcut para siyasetinin tesiri de göz arkası edilmemelidir. USDTRY kuru bugün 8 düzeyinde olsa farklı bir senaryo konuşacaktık. İktisadın yavaş yavaş hiperenflasyona gerçek sürüklendiğini görüyoruz.
niye petrol ve güç meblağlarını bu kadar yakından takip ettiğimiz umarım daha yeterli anlaşılmıştır. Aralık ayında 65 dolar olan Brent cinsi petrolün varil fiyatı, 3 hafta evvel bedelini ikiye katlayarak 139 dolara çıktıktan daha sonra son günlerde jeopolitik gelişmelere paralel dalgalı bir seyir izliyor. Türkiye’de, taşıyıcı kolonu olarak görülen ve cari süreçler fazlası verilmesi istikametinde uygulamaya konulan ‘yeni iktisat programının’ açık rekorları kırdığını not etmek gerekiyor.
Ukrayna krizi niçiniyle global çapta şirazesinden çıkan enerj, endüstriyel ve ziraî emtia meblağlarının ithalat sayıları üzerinde global çapta baskı kurduğunu kabul etmemiz gerekiyor. Bu tasalarla paralel, 2022’de cari fazla verileceğine yönelik savaş öncesi telaffuzların de yerin yavaş yavaş cari açığa terk ettiğini görüyoruz. TCMB’nin radikal para siyaseti duruşunda, kısa vadede bir değişiklik olmayacağı var iseyımından da hareketle, petrol meblağlarının daha doğrusu Türkiye’nin güç maliyetinin iktisat siyasetlerini zora sokacağı aşikâr görünüyor. Kısa vadede Türkiye’nin üstlendiği müzakereci rolü ve hakikat duruşu TL ve TL cinsi varlıkları desteklese de, orta vadeli bir bakışla, USDTRY cephesinde (reel negatif faiz ve artan enflasyon) riskleri üst taraflı görmeye devam ediyoruz.
Bu bağlamda, her hafta Perşembe günü açıklanan TCMB’nin para ve banka istatistikleri bir daha değerli ipuçları sundu. Hukuksal bireylerin döviz tevdiat hesapları (DTH) son üç hafta 3,47 milyar dolar artış kaydetti! Bu sonuçlarla, Mart başında 214,1 milyar dolar düzeyine kadar gerileyen toplam DTH, son 3 haftadır yükseliş kaydederek bir daha 217,6 milyar dolar düzeyine yükseldi.
Yurtdışı yerleşiklerin menkul değer durumlarına baktığımızda ise, portföy davranışlarında savaşın net bir biçimde tesirli olduğunu görüyoruz. Savaşın patlak verdiği 5 hafta öncesine dönersek, portföy değişimi eksi 1,7 milyar dolar olurken; sayılara yılbaşına bakılırsa yani son 12 haftada bakarsak, portföy çıkışı 2,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
25 Mart ile biten haftada, TCMB’nin brüt döviz rezervleri yaklaşık 0,86 milyar dolar azalırken, altın rezervleri ise fiyat hareketi kaynaklı yaklaşık 0,2 milyar dolar artış kaydetti. Bu sonuçlarla, brüt döviz ve altın rezervleri 108 milyar dolar düzeyine gerileyerek Ağustos 2021’e dönmüş oldu. Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) niçiniyle döviz rezervlerinin artması gerekmiyor muydu? Öte yandan, tüm swap süreçlerini (ödünç paraları) düştükten daha sonra, TCMB’nin 30 Mart itibariyle net rezervlerinin de eksi 53,6 milyar dolar düzeyinde olduğunu hesaplıyoruz.
ABD borsaları dün geceyi %1,5 civarında düşüşle tamamlaması akabinde bu sabah olumsuz hava Pasifiğin öbür ucuna da ulaşmış. Asya piyasalarında Şangay borsası haricinde genele yayılmış kırmızı bir ton görüyoruz. ABD borsalarının vadeli süreçlerinde ise dün geceki sert düşüş akabinde yavaşça de olsa alım isteği görülüyor. Grafiklere haftalık bir dönemle bakarsak, Brent petrol kritik bir eşik olan 103 doların; altın ise bir daha kritik bir eşik olan 1,930 dolar düzeyinin bir tık üzerinde süreç görüyor. Haftalık kapanışı büyük bir değerle takip edeceğiz. Bitcoin, Pazar gecesi adeta kükreyerek 45,500 dolar düzeyindeki direnci kırdıktan ve 48,200 düzeyini test ettikten daha sonra kazanımlarını olumsuz havaya binaen koruyamadı. Haftalık kapanışını 45,500 dolar düzeyinin altında olmasını pek de sempatik bulamayacağız.
Bugün içeride imalat sanayi PMI verisi ve İTO enflasyonu; ABD’de ise her ayın birinci Cuması olduğu üzere istihdam raporunu takip edeceğiz. Reuters anketine göre tarım dışı istihdamın Mart ayında 490bin kişi artış kaydetmesi, işsizlik oranının ise %3,7 düzeyine gerilemesi bekleniyor. Manşet sayılarında fazla, bilginin alt setinde, enflasyonist gösterge olan yıllık maaş artışlarını da takip edeceğiz (beklenti %5,5 artış).
iktisatbank.com