Rusya-Ukrayna savaşının daha yanlışsız bir yaklaşımla Rusya’nın Ukrayna’yı işgal teşebbüsünün 5. günündeyiz. Rus askeri güçlerinin topyekûn bir biçimde Ukrayna kentlerine yönelik hücumları devam ediyor.
Her ne kadar savaş Ukrayna’da ‘askeri’ olarak devam etse de, Ukrayna’nın direnişi karşısında tüm dünyanın da cesaretlenmesi ile üstün güç Rusya’ya karşı ‘daha cesur’ adımlar atmaya da başladığını görüyoruz. Dağ fare doğurdu biçiminde yaptırımların amacında olan Batı, haftasonu değerli kararlara imza attı: ‘Bazı’ Rus bankalarının, global bankacılık sisteminin gmail’i olan SWIFT (muhabir bankalarla iletileşme sistemi) sisteminden çıkarılmasına karar verildi. Not düşmek gerekir ki, Rus finansal sisteminin %70’ini Sber, VTB ve Gazprombank bank oluşturuyor.
ABD ve Avrupa’nın SWIFT yaptırımı, Rusya merkez bankasının Rubleyi destekleme ve Putin’in savaş eforlarını finanse etme yeteneğini sınırlamak için en kıymetli ‘finansal nükleer silah’ olarak görülüyor. SWIFT, Belçika merkezli bir şirket. IMF üzere devletler üstü resmi statüye sahip bir kuruluş da değil. Önde gelen bankalarca 1970’li senelerda yaratılmış, merkezi Brüksel’de olan bu sistem günümüzde 200 ülkenin yaklaşık 11 bin finans kuruluşuna hizmet sunuyor. SWIFT sistemi, Belçika Merkez Bankası tarafınca, ABD ve İngiltere başta olmak üzere dünyanın önde gelen merkez bankaları tarafınca ortaklaşa kontrole tabi tutuluyor. örneğin KKTC’de faaliyet gösteren mahallî bankalar, KKTC’nin tanınmaması niçiniyle maalesef SWIFT’te üye değil!
SWIFT konusu, Rusya’yı global finansal sistemin dışına itmeye ve cezalandırmaya aday görünürken, Rus merkez bankasının memleketler arası varlıklarının da durdurulmasına karar verildi. Rusya merkez bankasının rezervleri, aşağıdaki grafikten de görülebileceği üzere 643 milyar dolar ile tüm vakit içinderın tepesinde yer alıyor. Rusya, ABD yaptırımlarından çekindiği için, rezervlerin kompozisyonun da belirli bir ölçüde çeşitlendirmeye gitmiş. Bu bağlamda, 130 milyar dolar altının Rusya’da tutulduğunu, 60 milyar dolar Renminbi’nin Çin’de; geriye kalanları ise G7 ülkelerinde tutulduğunu görüyoruz.
Rusya’nın hızlı bir biçimde Ukrayna’yı işgal edeceği tarafında baz senaryo olan beklentinin de her geçen gün zayıflaması, muharebenin daha da sertleşmesine niye olabileceğini düşünüyoruz. Reuters haberlerine bakılırsa, Rusya, Ukrayna’nın petrol ve gaz tesislerine haftasonu taarruzları düzenledi: Petrol terminali, gaz boru çizgisi ateşe verildi. Batı’nın da sürece ‘seyrici’ kalmaktan öte Komedyen (!) ve halkının mert müdafaasına paralel cesaretlendiğini görüyoruz. İster istemez bu gelişmeler de jeopolitik risk seviyesinin daha da artmasını birlikteinde getirecektir.
olağan olarak, riskleri azaltacak yegane gelişimin, müzakere masasının ortaya konması ile olacağını düşünüyoruz. Cuma günü, Bloomberg’in haberin bakılırsa, taraflar (Rusya ile Ukrayna) Belarus’un başşehri Minsk’te müzakerelere başlama istikametinde sonucu aldılar. şüphesiz, muharebenin dozu ve Ukrayna ile Batı’nın umudu arttıkça, diplomasinin (bu aşamada) ne kadar faydalı yahut yararlı olabileceğini kestiremiyoruz. Lakin yaşananların, global arenada siyasi yansımalarının da olacağı kuşku kaldırmıyor.
Perşembe günü savaşın patlak vermesi ile bir anda tepetaklak olan ve inançlı limanlara atak eden global mali piyasalar, Cuma günü müzakere masasının gündeme gelmesi ve tasa edilenin bilakis, çatışmanın boyutunun daha da büyümeden ve global ekonomiyi topyekûn etkilemeden hudutlu kalacağı beklentisi (!) ile piyasalar şaşırtan bir biçimde ‘vurdumduymaz’ bir tutum takındığına da şahit olduk.
Jeopolitik risk algısının tepe yaptığı periyotların bir numaralı panzehiri olan altının ons fiyatı, Perşembe günü 1,974 dolar düzeyine kadar süratle tırmanarak son 27 ayın doruğunu test etmesi akabinde Cuma günü neredeyse 100 dolar gerileyerek 1,880 düzeyinin tabanlarına kadar geri çekildi. Benzeri bir biçimde, Brent cinsi petrolün de vari fiyatı, 106 dolar düzeyine dayanarak son 8 yılın yeni en yüksek düzeyini test etmesi akabinde haftayı neredeyse 10 dolar düşüşle 97 dolar düzeyinden tamamladı. Altın ve petrol fiyatlarına bakan ve haberleri takip etmeyen bir kişi Cuma günü savaşın bitti biçiminde yorumda bile bulunabilirdi. Bu fiyatamaya pek de inanmadığımızın altını çizmek istiyoruz.
‘Bazı’ Rus bankalarının SWIFT’ten çıkarılması, dolar transferi yapmakta pek zorluk çekecekleri manasına geliyor. Bu bağlamda Ruble kaynaklı Dolar süreçlerinin de azalması, ister istemez arzı hudutlu ve bu tip özel devirlerde istek goren pahalı metallar için olumlu bir gelişmedir. Merkeziyetsiz bir yapıya sahip Bitcoin ve birlikteinde Blokzincir teknolojisinin de niye ‘devrim’ olduğunun bir sefer altının çizilmiş olalım.
Türk mali piyasaları, jeopolitik pozisyonu ve son senelerda Nato ile Rusya içinde S400 / F35 konusu ile sıkışması niçiniyle Perşembe günü birinci fiyatlamada sıkı bir orta dayağı yediğini rahatlıkla söyleyebiliriz. USDTRY kuru haftalardır işaret ettiğimiz üzere 13,90 düzeylerindeki değerli direncini süratlice aşarak, inançlı liman dolar talebi ile soluğu 14,62 düzeyine varan bir yükseliş alırkem, ardından kamunun süregelen takviyesinin dozunun artması ve teyide muhtaç da olsa, piyasa iştirakçilerinin savlarına bakılırsa kamunun yaklaşık 3 milyar dolar büyüklüğünde müdahalesi ile haftayı 13,90 düzeyinin çabucak altında tamamladı.
Hazır kurdan kelam etmişken, en son 14 Şubat tarihindeki BDDK günlük bülteninde yer verilen ve o günden beri güncellenmeyen Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) eserine yönelik sayıların da yayından kaldırıldığını not edelim! Bu ortada, KKM şemsiyesi altına girmek isteyen şirketlere tanınan vergi avantajının da Cuma günü son gün olduğunu ve USDTRY kurunun aşağı istikametli hareketinde bunun da hissesini olduğunu düşünüyoruz.
olağan olarak, Cuma günü yaşananları panik havasının bir nevi törpülenmesi olarak kabul etmek gerekiyor. Jeopolitik risk algısı biraz hafifçeleyince dikkatler Cuma günü açıklanan ve FED’in enflasyon konusunda bir numaralı data olarak takip ettiği PCE enflasyonu çevrildi. PCE’nin yıllık bazda %6,1 artış kaydederek 40 yılın tepesinde gerçekleştiğini gördük. olağan olarak gözler Ukrayna’da olsa da, multi yılların doruğuna çıkan enflasyon bilgilerine paralel FED’in de bu nazik ortamda (Mart ayı olağan FOMC toplantısına artık günler var) nasıl bir karar vereceği merakla bekleniyor.
Geçen hafta bültenlerimizde, yaşanan gelişmelerin Türkiye iktisadına bir fazlaca açıdan olumsuz tesirler doğuracağını ele almıştık. Devreye alınan yeni iktisat programının bel bağladığı rekabetçi TL, yani turizm ve ihracat üzere ana başlıkların, ana turizm koridorları olarak Ukrayna ve Rusya’dan yaşananlar niçiniyle olumsuz etkileneceğini düşünüyoruz. Dahası, güç meblağlarının yükselmesi, enflasyonun şirazesinden çıktığı bir ortamda, hem Türkiye’nin ithalat faturasını (cari açık) birebir vakitte enflasyonunu (pompa tutarlarını) artıracağına kesin gözüyle bakıyoruz. Dahası, buğday üretiminde kelam sahibi olan iki ülkede yaşananlar, buğday fiyatlarını Perşembe günü 9,5 dolar ile son 13 yılın doruğuna itmişti. Savaşın uzaması, bu üzere ana kalemleri daha da baskı altına alarak cari süreçler istikrarında fazla verilmesi umuduna dayanan yeni iktisat siyasetini çok zorlayabilir.
Gelişmelerin diplomatik boyutuna da bakmak gerekirse, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy’in açıklamalarını teyit eden Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “Ukrayna’daki durumun savaşa dönüştüğü kanaatine vardık. Montrö kararlarını şeffaf bir biçimde uygulayacağız.” dedi. Bu da Türkiye’den birinci defa resmi olarak Boğazların kapatılacağı sinyali geldiği manasını taşıyor. Not etmek gerekir ki, Türkiye’nin taraf olmadığı bir savaş halinde, Boğazı savaşın tarafı olan ülkelerin gemilerinin geçişine kapatabilir.
Haftasonu, Ukrayna Cumhurbaşkanı hakkında toplumsal medyada bir hayli yoruma rastladım. Zelenskiy, devlet liderinin, milletvekillerinin ve yargıçların dokunulmazlıklarının kaldırılması, yolsuzluklara sıfır tolerans, rüşvet alanların ve verenlerin mahpusa atılması, değerli kararlar için referanduma gidilmesi, ülkesinin NATO üyeliği yolunda ilerlemesini desteklediğini ve AB’ye entegrasyon gayesini de sürdüreceğini söyleyerek Ukrayna halkı tarafınca %73 oyla seçilmişti. AB ve NATO’nun sanıldığı üzere Ukrayna’yı yarı yolda bırakmadığını not etmek gerekiyor. Her ne kadar Putin’in askeri ve devlet deneyimi ile karşılaştırmak mümkün olmasa da, Zelenskiy’in bundan evvelki devlet deneyimine sahip Cumhurbaşkanı üzere ülkesini birinci fırsatta terk etmeyip beklenmedik bir biçimde Rus tehdidi karşısında Başşehir Kiev’de kalmayı ve uğraş etmeyi tercih ettiğini görüyoruz!
Bizler elimizde telefon haberleri takip ederken, Ukrayna’da insanların göç etmeye hatta sokaklarda molotof kokteyli hazırladıklarını çaresiz bir biçimde yaşanan insanlık dramının izlerken, bir an evvel bu kabusun bitmesini ümit ediyoruz. Toplumsal medyada “Ukrayna halkı komedyen devlet başkanı seçerek ülkesine yazık etti” başlıklı koşe yazılarını da pek üzülerek okudum. Suçsuz beşerler ölürken, özgür ülkeler işgal edilirken, Atatürk’ün “vatan savunması dışında savaş cinayettir” kelamı de kulaklarımda yankılanıyor!
Cuma gününü vurdumduymaz bir havada tamamlayan global piyasalar, yeni haftanın birinci süreç gününe satıcı bir seyirle başladıklarını görüyoruz. Bilhassa Rusya’nın SWIFT sisteminden çıkarılması ve Rus Merkez Bankası’nın varlıklarının dondurulması üzere pek sert yaptırımlar akabinde Putin’in nükleer silahlara savaşa hazır olun buyruğu verdiğini görüyoruz. Ruble, dolar karşısında haftaya yaklaşık olarak %20 paha kaybı ile başlıyor. Rusya borsasının da açılması akabinde benzeri oranda çöküşle karşı karşıya kalabileceğini düşünüyoruz.
Asya piyasalarında bakılırsaceli olarak sakin bir seyir görülürken, ABD borsalarının vadeli işlemlerinde %2’yi aşan oranda kayıplar görülüyor. Doların piyasa faizi olan 10 yıllık tahviller, inançlı liman özelliği ile bu sabah %1,88 düzeyine geri çekildi. Doların piyasa kuru olan DXY (sepet) inançlı liman talebinin artması ile 97,3 düzeyine varan bir yükseliş kaydederken, Ocak ayında, orta vadeli bir bakış açısıyla ele aldığımız ve ön plana çıkardığımız EUR ve GBP bu sabah sırası ile 1,1150 ve 1,3350 düzeyine geriledi. Bilhassa, EURUSD paritesinde 1,11 düzeyinin altında haftalık kapanış durumunda, 1,08 düzeyinin gündeme gelebileceğini düşünüyoruz.
Cuma günü KKM vergi istisnası ve kamunun dayanağı ile 13,90 düzeyinin altına gerileyen USDTRY kuru, yeni haftanın birinci süreçlerinde 14,10 düzeyine yükseldi; riskleri mevcut ortamda üst taraflı görüyoruz. Petrolün varil fiyatının da emsal bir biçimde 103 doları aştığını not edelim.
Rus-Ukrayna yetkilileri barış görüşmeleri için Belarus’un başşehri Minsk’te bir ortaya gelmeleri ve müzakere masasının ortaya konması, finansal piyasalarda var olan kayıpların bir nebze de olsun önüne geçtiğini not etmek gerekiyor. bir daha de, sert bir volatiliteye hazır olunması gerektiğini ve önlemli duruşu elden bırakmamak gerektiğinin altını çizelim.
iktisatbank.com
Her ne kadar savaş Ukrayna’da ‘askeri’ olarak devam etse de, Ukrayna’nın direnişi karşısında tüm dünyanın da cesaretlenmesi ile üstün güç Rusya’ya karşı ‘daha cesur’ adımlar atmaya da başladığını görüyoruz. Dağ fare doğurdu biçiminde yaptırımların amacında olan Batı, haftasonu değerli kararlara imza attı: ‘Bazı’ Rus bankalarının, global bankacılık sisteminin gmail’i olan SWIFT (muhabir bankalarla iletileşme sistemi) sisteminden çıkarılmasına karar verildi. Not düşmek gerekir ki, Rus finansal sisteminin %70’ini Sber, VTB ve Gazprombank bank oluşturuyor.
ABD ve Avrupa’nın SWIFT yaptırımı, Rusya merkez bankasının Rubleyi destekleme ve Putin’in savaş eforlarını finanse etme yeteneğini sınırlamak için en kıymetli ‘finansal nükleer silah’ olarak görülüyor. SWIFT, Belçika merkezli bir şirket. IMF üzere devletler üstü resmi statüye sahip bir kuruluş da değil. Önde gelen bankalarca 1970’li senelerda yaratılmış, merkezi Brüksel’de olan bu sistem günümüzde 200 ülkenin yaklaşık 11 bin finans kuruluşuna hizmet sunuyor. SWIFT sistemi, Belçika Merkez Bankası tarafınca, ABD ve İngiltere başta olmak üzere dünyanın önde gelen merkez bankaları tarafınca ortaklaşa kontrole tabi tutuluyor. örneğin KKTC’de faaliyet gösteren mahallî bankalar, KKTC’nin tanınmaması niçiniyle maalesef SWIFT’te üye değil!
SWIFT konusu, Rusya’yı global finansal sistemin dışına itmeye ve cezalandırmaya aday görünürken, Rus merkez bankasının memleketler arası varlıklarının da durdurulmasına karar verildi. Rusya merkez bankasının rezervleri, aşağıdaki grafikten de görülebileceği üzere 643 milyar dolar ile tüm vakit içinderın tepesinde yer alıyor. Rusya, ABD yaptırımlarından çekindiği için, rezervlerin kompozisyonun da belirli bir ölçüde çeşitlendirmeye gitmiş. Bu bağlamda, 130 milyar dolar altının Rusya’da tutulduğunu, 60 milyar dolar Renminbi’nin Çin’de; geriye kalanları ise G7 ülkelerinde tutulduğunu görüyoruz.
Rusya’nın hızlı bir biçimde Ukrayna’yı işgal edeceği tarafında baz senaryo olan beklentinin de her geçen gün zayıflaması, muharebenin daha da sertleşmesine niye olabileceğini düşünüyoruz. Reuters haberlerine bakılırsa, Rusya, Ukrayna’nın petrol ve gaz tesislerine haftasonu taarruzları düzenledi: Petrol terminali, gaz boru çizgisi ateşe verildi. Batı’nın da sürece ‘seyrici’ kalmaktan öte Komedyen (!) ve halkının mert müdafaasına paralel cesaretlendiğini görüyoruz. İster istemez bu gelişmeler de jeopolitik risk seviyesinin daha da artmasını birlikteinde getirecektir.
olağan olarak, riskleri azaltacak yegane gelişimin, müzakere masasının ortaya konması ile olacağını düşünüyoruz. Cuma günü, Bloomberg’in haberin bakılırsa, taraflar (Rusya ile Ukrayna) Belarus’un başşehri Minsk’te müzakerelere başlama istikametinde sonucu aldılar. şüphesiz, muharebenin dozu ve Ukrayna ile Batı’nın umudu arttıkça, diplomasinin (bu aşamada) ne kadar faydalı yahut yararlı olabileceğini kestiremiyoruz. Lakin yaşananların, global arenada siyasi yansımalarının da olacağı kuşku kaldırmıyor.
Perşembe günü savaşın patlak vermesi ile bir anda tepetaklak olan ve inançlı limanlara atak eden global mali piyasalar, Cuma günü müzakere masasının gündeme gelmesi ve tasa edilenin bilakis, çatışmanın boyutunun daha da büyümeden ve global ekonomiyi topyekûn etkilemeden hudutlu kalacağı beklentisi (!) ile piyasalar şaşırtan bir biçimde ‘vurdumduymaz’ bir tutum takındığına da şahit olduk.
Jeopolitik risk algısının tepe yaptığı periyotların bir numaralı panzehiri olan altının ons fiyatı, Perşembe günü 1,974 dolar düzeyine kadar süratle tırmanarak son 27 ayın doruğunu test etmesi akabinde Cuma günü neredeyse 100 dolar gerileyerek 1,880 düzeyinin tabanlarına kadar geri çekildi. Benzeri bir biçimde, Brent cinsi petrolün de vari fiyatı, 106 dolar düzeyine dayanarak son 8 yılın yeni en yüksek düzeyini test etmesi akabinde haftayı neredeyse 10 dolar düşüşle 97 dolar düzeyinden tamamladı. Altın ve petrol fiyatlarına bakan ve haberleri takip etmeyen bir kişi Cuma günü savaşın bitti biçiminde yorumda bile bulunabilirdi. Bu fiyatamaya pek de inanmadığımızın altını çizmek istiyoruz.
‘Bazı’ Rus bankalarının SWIFT’ten çıkarılması, dolar transferi yapmakta pek zorluk çekecekleri manasına geliyor. Bu bağlamda Ruble kaynaklı Dolar süreçlerinin de azalması, ister istemez arzı hudutlu ve bu tip özel devirlerde istek goren pahalı metallar için olumlu bir gelişmedir. Merkeziyetsiz bir yapıya sahip Bitcoin ve birlikteinde Blokzincir teknolojisinin de niye ‘devrim’ olduğunun bir sefer altının çizilmiş olalım.
Türk mali piyasaları, jeopolitik pozisyonu ve son senelerda Nato ile Rusya içinde S400 / F35 konusu ile sıkışması niçiniyle Perşembe günü birinci fiyatlamada sıkı bir orta dayağı yediğini rahatlıkla söyleyebiliriz. USDTRY kuru haftalardır işaret ettiğimiz üzere 13,90 düzeylerindeki değerli direncini süratlice aşarak, inançlı liman dolar talebi ile soluğu 14,62 düzeyine varan bir yükseliş alırkem, ardından kamunun süregelen takviyesinin dozunun artması ve teyide muhtaç da olsa, piyasa iştirakçilerinin savlarına bakılırsa kamunun yaklaşık 3 milyar dolar büyüklüğünde müdahalesi ile haftayı 13,90 düzeyinin çabucak altında tamamladı.
Hazır kurdan kelam etmişken, en son 14 Şubat tarihindeki BDDK günlük bülteninde yer verilen ve o günden beri güncellenmeyen Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) eserine yönelik sayıların da yayından kaldırıldığını not edelim! Bu ortada, KKM şemsiyesi altına girmek isteyen şirketlere tanınan vergi avantajının da Cuma günü son gün olduğunu ve USDTRY kurunun aşağı istikametli hareketinde bunun da hissesini olduğunu düşünüyoruz.
olağan olarak, Cuma günü yaşananları panik havasının bir nevi törpülenmesi olarak kabul etmek gerekiyor. Jeopolitik risk algısı biraz hafifçeleyince dikkatler Cuma günü açıklanan ve FED’in enflasyon konusunda bir numaralı data olarak takip ettiği PCE enflasyonu çevrildi. PCE’nin yıllık bazda %6,1 artış kaydederek 40 yılın tepesinde gerçekleştiğini gördük. olağan olarak gözler Ukrayna’da olsa da, multi yılların doruğuna çıkan enflasyon bilgilerine paralel FED’in de bu nazik ortamda (Mart ayı olağan FOMC toplantısına artık günler var) nasıl bir karar vereceği merakla bekleniyor.
Geçen hafta bültenlerimizde, yaşanan gelişmelerin Türkiye iktisadına bir fazlaca açıdan olumsuz tesirler doğuracağını ele almıştık. Devreye alınan yeni iktisat programının bel bağladığı rekabetçi TL, yani turizm ve ihracat üzere ana başlıkların, ana turizm koridorları olarak Ukrayna ve Rusya’dan yaşananlar niçiniyle olumsuz etkileneceğini düşünüyoruz. Dahası, güç meblağlarının yükselmesi, enflasyonun şirazesinden çıktığı bir ortamda, hem Türkiye’nin ithalat faturasını (cari açık) birebir vakitte enflasyonunu (pompa tutarlarını) artıracağına kesin gözüyle bakıyoruz. Dahası, buğday üretiminde kelam sahibi olan iki ülkede yaşananlar, buğday fiyatlarını Perşembe günü 9,5 dolar ile son 13 yılın doruğuna itmişti. Savaşın uzaması, bu üzere ana kalemleri daha da baskı altına alarak cari süreçler istikrarında fazla verilmesi umuduna dayanan yeni iktisat siyasetini çok zorlayabilir.
Gelişmelerin diplomatik boyutuna da bakmak gerekirse, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy’in açıklamalarını teyit eden Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “Ukrayna’daki durumun savaşa dönüştüğü kanaatine vardık. Montrö kararlarını şeffaf bir biçimde uygulayacağız.” dedi. Bu da Türkiye’den birinci defa resmi olarak Boğazların kapatılacağı sinyali geldiği manasını taşıyor. Not etmek gerekir ki, Türkiye’nin taraf olmadığı bir savaş halinde, Boğazı savaşın tarafı olan ülkelerin gemilerinin geçişine kapatabilir.
Haftasonu, Ukrayna Cumhurbaşkanı hakkında toplumsal medyada bir hayli yoruma rastladım. Zelenskiy, devlet liderinin, milletvekillerinin ve yargıçların dokunulmazlıklarının kaldırılması, yolsuzluklara sıfır tolerans, rüşvet alanların ve verenlerin mahpusa atılması, değerli kararlar için referanduma gidilmesi, ülkesinin NATO üyeliği yolunda ilerlemesini desteklediğini ve AB’ye entegrasyon gayesini de sürdüreceğini söyleyerek Ukrayna halkı tarafınca %73 oyla seçilmişti. AB ve NATO’nun sanıldığı üzere Ukrayna’yı yarı yolda bırakmadığını not etmek gerekiyor. Her ne kadar Putin’in askeri ve devlet deneyimi ile karşılaştırmak mümkün olmasa da, Zelenskiy’in bundan evvelki devlet deneyimine sahip Cumhurbaşkanı üzere ülkesini birinci fırsatta terk etmeyip beklenmedik bir biçimde Rus tehdidi karşısında Başşehir Kiev’de kalmayı ve uğraş etmeyi tercih ettiğini görüyoruz!
Bizler elimizde telefon haberleri takip ederken, Ukrayna’da insanların göç etmeye hatta sokaklarda molotof kokteyli hazırladıklarını çaresiz bir biçimde yaşanan insanlık dramının izlerken, bir an evvel bu kabusun bitmesini ümit ediyoruz. Toplumsal medyada “Ukrayna halkı komedyen devlet başkanı seçerek ülkesine yazık etti” başlıklı koşe yazılarını da pek üzülerek okudum. Suçsuz beşerler ölürken, özgür ülkeler işgal edilirken, Atatürk’ün “vatan savunması dışında savaş cinayettir” kelamı de kulaklarımda yankılanıyor!
Cuma gününü vurdumduymaz bir havada tamamlayan global piyasalar, yeni haftanın birinci süreç gününe satıcı bir seyirle başladıklarını görüyoruz. Bilhassa Rusya’nın SWIFT sisteminden çıkarılması ve Rus Merkez Bankası’nın varlıklarının dondurulması üzere pek sert yaptırımlar akabinde Putin’in nükleer silahlara savaşa hazır olun buyruğu verdiğini görüyoruz. Ruble, dolar karşısında haftaya yaklaşık olarak %20 paha kaybı ile başlıyor. Rusya borsasının da açılması akabinde benzeri oranda çöküşle karşı karşıya kalabileceğini düşünüyoruz.
Asya piyasalarında bakılırsaceli olarak sakin bir seyir görülürken, ABD borsalarının vadeli işlemlerinde %2’yi aşan oranda kayıplar görülüyor. Doların piyasa faizi olan 10 yıllık tahviller, inançlı liman özelliği ile bu sabah %1,88 düzeyine geri çekildi. Doların piyasa kuru olan DXY (sepet) inançlı liman talebinin artması ile 97,3 düzeyine varan bir yükseliş kaydederken, Ocak ayında, orta vadeli bir bakış açısıyla ele aldığımız ve ön plana çıkardığımız EUR ve GBP bu sabah sırası ile 1,1150 ve 1,3350 düzeyine geriledi. Bilhassa, EURUSD paritesinde 1,11 düzeyinin altında haftalık kapanış durumunda, 1,08 düzeyinin gündeme gelebileceğini düşünüyoruz.
Cuma günü KKM vergi istisnası ve kamunun dayanağı ile 13,90 düzeyinin altına gerileyen USDTRY kuru, yeni haftanın birinci süreçlerinde 14,10 düzeyine yükseldi; riskleri mevcut ortamda üst taraflı görüyoruz. Petrolün varil fiyatının da emsal bir biçimde 103 doları aştığını not edelim.
Rus-Ukrayna yetkilileri barış görüşmeleri için Belarus’un başşehri Minsk’te bir ortaya gelmeleri ve müzakere masasının ortaya konması, finansal piyasalarda var olan kayıpların bir nebze de olsun önüne geçtiğini not etmek gerekiyor. bir daha de, sert bir volatiliteye hazır olunması gerektiğini ve önlemli duruşu elden bırakmamak gerektiğinin altını çizelim.
iktisatbank.com