Haber akışı hatta kirliliği ve buna istinaden piyasaların vermiş olduğu kimi vakit de orantısız tepkilere yetişmek ve bunu trade etmek adeta imkansız bir hâl aldı. Ukrayna’nın Nato üyeliğinde daha fazla ısrarcı olmadığını tarafında yumuşak açıklamayı takiben dün de Rusya cephesinden müzakere ve diplomasiye talih tanıyan kıymetli bir açıklama geldi. Rus Dışişleri Bakanlığı, “Ukrayna’daki amaçlarımıza müzakereler yoluyla ulaşmamız daha yeterli olur” dedi.
Bu açıklama daha sonrasında piyasaların da adete seyri günün ikinci yarısında değişti. İnançlı limanlara olan talep ve arz kaygılarına paralel son haftalarda sert bir değerleme eğilimine giren emtia meblağları ve sığınılacak yegane gemi olan dolar geri çekilirken, riskli varlıklar alımların eşliğinde günlerdir süren karamsar havasında en azından dün kurtulmuş oldu.
Tarafların diplomasiye ve uzlaşmaya açık oldukları istikametinde sinyallere ilaveten, gece saatlerinde Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) gelen bir haber ile hafta başı 140 dolara dayanan Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı dün yalnızca bir günde %15 düşüşle 110 dolar düzeyinin kıyısına kadar geriledi. BAE petrol arzını artırabileceğini deklare etti.
Bir tarafta diplomasinin işleyeceği öteki tarafta arz/talep dengesizliğine yönelik BAE’den gelen açıklama, petrol piyasasında sert hareketlerin yaşanmasına niye oluyor. Teknik bir bakış açısı ile, Brent cephesinde haftanın 100 dolar düzeyinin altında kapanış yapmaması şartı ile üst istikametli isteğin korunmaya devam edeceğini düşünüyoruz. Ne de olsa şu anda devam eden sıcak savaş tahminen bir noktada bitecek olsa da, yeni dünya sistemine soğuk savaş ile uzun bir süre daha devam edeceğimiz hiç kuşku götürmüyor.
Altın cephesinde haftalar evvel 1,835 dolar düzeyinin geçilmesi durumunda üst taraflı isteğin korunacağını ve 2020 yılında görülen 2,072 dolar düzeyinin test edileceğini beklediğimizi teknik bir bakış açısı ile savunmuştuk. Hafta ortası altının ons fiyatı 2,070 dolar düzeyini test etmesi akabinde, üstteki argümanlarda da anlaşılacağı üzere, tarafların diplomasiye talih tanıyacağının anlaşılması ile, kazanımlarını şimdilik koruyamadı. Bu sabah altının 1,975 dolar düzeyine kadar gerilediğini görüyoruz. Düşüşün devam etmesi için, 1,950 dolar düzeyinin altında haftalık olarak bir kapanış görmemiz gerekiyor. Aksi durumda, yaşananları bir düzeltme olarak yorumlayacağız.
Hafta başı 99,5 dolar düzeyine dayana ve içerisinde en yüklü para ünitesi olarak EUR’yu barındıran dolar endeksi (DXY), dün havanın değişmesi ile 97,8 düzeyine varan bir geri çekilme kaydederken, EURUSD paritesi de 1,1050 düzeyini aştı. EUR’da 2016 yılından gelen takviye çizgisinin
-hatırlarsanız pazartesi günü bültenimizde teknik olarak yorumlamıştım- 1,0820 düzeyinde çok başarılı bir biçimde ‘şimdilik’ çalıştığını görüyoruz.
Örnekleri çoğaltılabilecek olsa da, diplomasinin dün adeta ayağa kalkacağı beklentisi ile Avrupa pay senedi endekslerinde gün ortasında %7’e varan yükselişler kaydederken, optimist hava gece vakitlerinde ABD borsalarına da sirayet etti. Uzun bir müddetdir baskı altında kalan teknoloji payları önderliğinde dün Nasdaq endeksi geceyi haftanın tüm kayıpların silmek istercesine %3,5 yükselişle tamamladı.
Elebete, panik modunda ve arz telaşları ile üstlere savulan ziraî ve endüstriyel emtia fiyatları, dolar, altın ve petrolün dün sakinlemesinde taraflardan karşılıklı olarak gelen diplomasi daveti büyük bir rol oynarken, savaşın bu noktadan daha sonra ne biteceğini ne de şiddetleneceğini düşünmeden büsbütün müzakere masasına odaklanacağız. Bu bağlamda bugün Antalya’da iki ülkenin Dışişleri Bakanlarının bir ortaya geleceklerini not edelim.
Hazır Antalya’ya kadar gelmişken, bir iki cümle de Türk mali piyasalarına ayıralım. Türk lirası, dün arka arda yedinci günü de düşüşle tamamlayarak, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısını başlatmasından bu yana kayıplarını %7’in üzerine çıkarttı. TL’nin bedel kaybının devam etmesi, mevcut dışsal tedarik krizi kaygıları ile birleşerek içeride hem enflasyon birebir vakitte cari süreçler kanadından riskleri tırmandırmaya devam edecektir. USDTRY kuru dün 14,70 düzeyine dayanarak meşhur 20 Aralık gününde yaşanan sert süreç barının da oyun alanına bir daha girdiğini görüyoruz. Kurda riskleri uzunca bir müddetdir üst istikametli görmeye devam ediyoruz.
USDTRY kurunda, 24 Şubat sonunda Moskova ile Kiev içindeki tansiyonun yükselmesi niçiniyle volatilitenin geri dönmesi ile en yüksek 14,62 düzeyi test edilmişti. Dün kelam konusu düzeyin de üzerinde bir kapanış yaşandığını not etmek gerekiyor. Yılın birinci iki ayında, döviz piyasasına yönelik kamunun süregelen ‘maliyetli’ müdahalelerinin ne kadar daha sürdürülebilir olduğu çabucak hemen bilmesek de, kamunun ‘dengeleyici’ gücünün de bir yere kadar olacağını düşünüyoruz. Hammadde fiyatlarında artış, birlikteinde ithalatçının da dolar faturası kabartarak döviz talebinin azalmadan sürmesine niçin oluyor. TL’deki paha kaybı, rakamsal büyüklüğü ile 550 milyar TL’ye ulaşan Kur Muhafazalı Mevduat niçiniyle Hazine’ye olan yükü (maliyeti) de her geçen gün büyüyor!
İster istemez, Ukrayna-Rusya ekseninde, sonuç ne olursa olsun, soğuk savaş devrinin uzunca bir süre korunacağı ve yeni dünya nizamında emtia meblağları arz tasaları ile yüksek seyrini uzunca bir süre koruyabileceğinden telaş ediyoruz. örneğin, dün Endonezya’nın palm yağı ihracatına yönelik kısıtlamaya gitmesi ile global besin krizinin daha da büyüdüğünü görüyoruz. Dünyada en yaygın tüketilen bitkisel yağ olan palm yağı, bisküvi, margarin, çamaşır deterjanı ve çikolata üzere birfazlaca eserin imalatında kullanılıyor. Palm yağı fiyatları yılbaşından bu yana %50’den çok arttı.
Girdi olarak doğalgaz kullanan gübre imalatının aksaması da ziraî besin rekoltesine yönelik telaşları daha da artırdığını görüyoruz. Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre, dünya besin fiyatları Şubat’ta geçen yıla göre dolar bazında %20,7 ile rekor düzeyde artış kaydetti.
Haliyle, yaşanan son gelişmeler dünya açısından stagflasyon riskini ön plana taşırken, KKTC ve Türkiye cephesi ise hiperenflasyon riski ile karşı karşıya kaldı. Emtia meblağlarında yaşanan amansız yükseliş -savaş bitse dahi uzunca bir süre tesirleri devam edecek- içeriye enflasyon ve cari süreçler istikrarında açık olarak yansımaya devam edecek ve bu da var olan kırılganlıkların daha da artıracağını düşünüyoruz. Bu tabloyu bir yere kadar dengeleyecek yegane öge yaz aylarına yönelik yüklü turizm gelirleri ve ihracat ve yurtdışı müteahhitlik hizmetleri idi lakin orada da tablo maalesef epey da yorum istemiyor.
Kaçınılmaz bir biçimde, bir noktada antibiyotiğe yani sert bir para siyasetine ve radikal bir faiz artışı ile karşı karşıya kalacağımıza neredeyse kesin gözüyle bakıyoruz. İktisat teorisinden uzaklaşmanın bedelini hayli acı bir biçimde ödeyeceğiz. Hayat pahalılığı can yakmaya maalesef devam edecek. Savaşın bir an evvel bitmesi ve ömrün yavaş da olsa olağanlaşmasını temenni ediyoruz.
Yeni gün başlangıcında Asya borsaları da dünden kalan optimist havanın rüzgârı ile günü optimist bir biçimde tamamlamaya çalışıyor. Gösterge endeks Tokyo borsası, günlerdir devam eden satışlar akabinde gelen ferahlık ile %4 üstte süreç görüyor. Mali piyasaların gündeminde bugün ABD’de TÜFE enflasyonu açıklanacak. Haftaya Çarşamba günü düzenlenecek olağan FED toplantısı öncesinde Şubat ayında TÜFE’nin %0,8 artış kaydetmesi, manşet sayısı ise %7,9 ile son 40 yılın tepesine taşıması bekleniyor.
Öte yandan her hafta Perşembe günü ABD’de haftalık işsizlik maaşı müracaatları ve içeride TCMB haftalık para ve banka istatistiklerini takip edeceğiz. Menüde ayrıyeten Avrupa Merkez Bankası’nın faiz sonucu ve Lider Lagarde’nin basın toplantısı ön plana çıkıyor. Gözler AB Önderler Tepesi ve Rusya-Ukrayna Dışişleri Bakanları Tepesini takip edecektir.
Rusya’ya yönelik yaptırımlar niçiniyle Rusya’nın da baştan aşağıya hem zihinsel birebir vakitte bedensel olarak ‘detoxa’ girdiğini görüyoruz. Facebok, Mcdonald, Pepsi, Coca Cola, Starbucks Rusya faaliyetlerini durdurma sonucu aldı. Dün haber akışında, Pepsi’nin Sovyetler Birliğine nasıl girdiğini okudum. Sizlerle de paylaşmak istedim: ABD Lideri Nixon, 1969 yılında Moskova’ya yapacağı ziyarete Pepsi CEO’su Donald McIntosh’a da götürerek Kruşçev’i ile tanıştırır. Rivayete bakılırsa, Kruşçev Pepsi’yi o kadar beğenir ki altı bardak içerek 1974’te Sovyetler Birliği’ndeki birinci fabrikanın Novorossiysk kentinde kurulmasının yolunu açmış olur. Sovyetler Birliği milletlerarası para sisteminin haricinde olduğu için ödemelerde takas tarzı yapılır. Ruslar üretimde kullanılan eser karşılığında Amerikalılara ünlü votka markası Stoliçnaya’nın dağıtım haklarını verir.
Daima haber akışı niçiniyle bizim de başımız alt üst. En azından yumuşak bir haber ile bültenimizi bitirmek istedim. Son günlerde savaşan taraflardan gelen tansiyon düşürücü açıklamalara dikkat etmek gerekse de, sihirli bir değnek misali her şeyin süratlice çözümlenmesini de beklememek gerekiyor.
iktisatbank.com
Bu açıklama daha sonrasında piyasaların da adete seyri günün ikinci yarısında değişti. İnançlı limanlara olan talep ve arz kaygılarına paralel son haftalarda sert bir değerleme eğilimine giren emtia meblağları ve sığınılacak yegane gemi olan dolar geri çekilirken, riskli varlıklar alımların eşliğinde günlerdir süren karamsar havasında en azından dün kurtulmuş oldu.
Tarafların diplomasiye ve uzlaşmaya açık oldukları istikametinde sinyallere ilaveten, gece saatlerinde Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) gelen bir haber ile hafta başı 140 dolara dayanan Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı dün yalnızca bir günde %15 düşüşle 110 dolar düzeyinin kıyısına kadar geriledi. BAE petrol arzını artırabileceğini deklare etti.
Bir tarafta diplomasinin işleyeceği öteki tarafta arz/talep dengesizliğine yönelik BAE’den gelen açıklama, petrol piyasasında sert hareketlerin yaşanmasına niye oluyor. Teknik bir bakış açısı ile, Brent cephesinde haftanın 100 dolar düzeyinin altında kapanış yapmaması şartı ile üst istikametli isteğin korunmaya devam edeceğini düşünüyoruz. Ne de olsa şu anda devam eden sıcak savaş tahminen bir noktada bitecek olsa da, yeni dünya sistemine soğuk savaş ile uzun bir süre daha devam edeceğimiz hiç kuşku götürmüyor.
Altın cephesinde haftalar evvel 1,835 dolar düzeyinin geçilmesi durumunda üst taraflı isteğin korunacağını ve 2020 yılında görülen 2,072 dolar düzeyinin test edileceğini beklediğimizi teknik bir bakış açısı ile savunmuştuk. Hafta ortası altının ons fiyatı 2,070 dolar düzeyini test etmesi akabinde, üstteki argümanlarda da anlaşılacağı üzere, tarafların diplomasiye talih tanıyacağının anlaşılması ile, kazanımlarını şimdilik koruyamadı. Bu sabah altının 1,975 dolar düzeyine kadar gerilediğini görüyoruz. Düşüşün devam etmesi için, 1,950 dolar düzeyinin altında haftalık olarak bir kapanış görmemiz gerekiyor. Aksi durumda, yaşananları bir düzeltme olarak yorumlayacağız.
Hafta başı 99,5 dolar düzeyine dayana ve içerisinde en yüklü para ünitesi olarak EUR’yu barındıran dolar endeksi (DXY), dün havanın değişmesi ile 97,8 düzeyine varan bir geri çekilme kaydederken, EURUSD paritesi de 1,1050 düzeyini aştı. EUR’da 2016 yılından gelen takviye çizgisinin
-hatırlarsanız pazartesi günü bültenimizde teknik olarak yorumlamıştım- 1,0820 düzeyinde çok başarılı bir biçimde ‘şimdilik’ çalıştığını görüyoruz.
Örnekleri çoğaltılabilecek olsa da, diplomasinin dün adeta ayağa kalkacağı beklentisi ile Avrupa pay senedi endekslerinde gün ortasında %7’e varan yükselişler kaydederken, optimist hava gece vakitlerinde ABD borsalarına da sirayet etti. Uzun bir müddetdir baskı altında kalan teknoloji payları önderliğinde dün Nasdaq endeksi geceyi haftanın tüm kayıpların silmek istercesine %3,5 yükselişle tamamladı.
Elebete, panik modunda ve arz telaşları ile üstlere savulan ziraî ve endüstriyel emtia fiyatları, dolar, altın ve petrolün dün sakinlemesinde taraflardan karşılıklı olarak gelen diplomasi daveti büyük bir rol oynarken, savaşın bu noktadan daha sonra ne biteceğini ne de şiddetleneceğini düşünmeden büsbütün müzakere masasına odaklanacağız. Bu bağlamda bugün Antalya’da iki ülkenin Dışişleri Bakanlarının bir ortaya geleceklerini not edelim.
Hazır Antalya’ya kadar gelmişken, bir iki cümle de Türk mali piyasalarına ayıralım. Türk lirası, dün arka arda yedinci günü de düşüşle tamamlayarak, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırısını başlatmasından bu yana kayıplarını %7’in üzerine çıkarttı. TL’nin bedel kaybının devam etmesi, mevcut dışsal tedarik krizi kaygıları ile birleşerek içeride hem enflasyon birebir vakitte cari süreçler kanadından riskleri tırmandırmaya devam edecektir. USDTRY kuru dün 14,70 düzeyine dayanarak meşhur 20 Aralık gününde yaşanan sert süreç barının da oyun alanına bir daha girdiğini görüyoruz. Kurda riskleri uzunca bir müddetdir üst istikametli görmeye devam ediyoruz.
USDTRY kurunda, 24 Şubat sonunda Moskova ile Kiev içindeki tansiyonun yükselmesi niçiniyle volatilitenin geri dönmesi ile en yüksek 14,62 düzeyi test edilmişti. Dün kelam konusu düzeyin de üzerinde bir kapanış yaşandığını not etmek gerekiyor. Yılın birinci iki ayında, döviz piyasasına yönelik kamunun süregelen ‘maliyetli’ müdahalelerinin ne kadar daha sürdürülebilir olduğu çabucak hemen bilmesek de, kamunun ‘dengeleyici’ gücünün de bir yere kadar olacağını düşünüyoruz. Hammadde fiyatlarında artış, birlikteinde ithalatçının da dolar faturası kabartarak döviz talebinin azalmadan sürmesine niçin oluyor. TL’deki paha kaybı, rakamsal büyüklüğü ile 550 milyar TL’ye ulaşan Kur Muhafazalı Mevduat niçiniyle Hazine’ye olan yükü (maliyeti) de her geçen gün büyüyor!
İster istemez, Ukrayna-Rusya ekseninde, sonuç ne olursa olsun, soğuk savaş devrinin uzunca bir süre korunacağı ve yeni dünya nizamında emtia meblağları arz tasaları ile yüksek seyrini uzunca bir süre koruyabileceğinden telaş ediyoruz. örneğin, dün Endonezya’nın palm yağı ihracatına yönelik kısıtlamaya gitmesi ile global besin krizinin daha da büyüdüğünü görüyoruz. Dünyada en yaygın tüketilen bitkisel yağ olan palm yağı, bisküvi, margarin, çamaşır deterjanı ve çikolata üzere birfazlaca eserin imalatında kullanılıyor. Palm yağı fiyatları yılbaşından bu yana %50’den çok arttı.
Girdi olarak doğalgaz kullanan gübre imalatının aksaması da ziraî besin rekoltesine yönelik telaşları daha da artırdığını görüyoruz. Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü’ne (FAO) göre, dünya besin fiyatları Şubat’ta geçen yıla göre dolar bazında %20,7 ile rekor düzeyde artış kaydetti.
Haliyle, yaşanan son gelişmeler dünya açısından stagflasyon riskini ön plana taşırken, KKTC ve Türkiye cephesi ise hiperenflasyon riski ile karşı karşıya kaldı. Emtia meblağlarında yaşanan amansız yükseliş -savaş bitse dahi uzunca bir süre tesirleri devam edecek- içeriye enflasyon ve cari süreçler istikrarında açık olarak yansımaya devam edecek ve bu da var olan kırılganlıkların daha da artıracağını düşünüyoruz. Bu tabloyu bir yere kadar dengeleyecek yegane öge yaz aylarına yönelik yüklü turizm gelirleri ve ihracat ve yurtdışı müteahhitlik hizmetleri idi lakin orada da tablo maalesef epey da yorum istemiyor.
Kaçınılmaz bir biçimde, bir noktada antibiyotiğe yani sert bir para siyasetine ve radikal bir faiz artışı ile karşı karşıya kalacağımıza neredeyse kesin gözüyle bakıyoruz. İktisat teorisinden uzaklaşmanın bedelini hayli acı bir biçimde ödeyeceğiz. Hayat pahalılığı can yakmaya maalesef devam edecek. Savaşın bir an evvel bitmesi ve ömrün yavaş da olsa olağanlaşmasını temenni ediyoruz.
Yeni gün başlangıcında Asya borsaları da dünden kalan optimist havanın rüzgârı ile günü optimist bir biçimde tamamlamaya çalışıyor. Gösterge endeks Tokyo borsası, günlerdir devam eden satışlar akabinde gelen ferahlık ile %4 üstte süreç görüyor. Mali piyasaların gündeminde bugün ABD’de TÜFE enflasyonu açıklanacak. Haftaya Çarşamba günü düzenlenecek olağan FED toplantısı öncesinde Şubat ayında TÜFE’nin %0,8 artış kaydetmesi, manşet sayısı ise %7,9 ile son 40 yılın tepesine taşıması bekleniyor.
Öte yandan her hafta Perşembe günü ABD’de haftalık işsizlik maaşı müracaatları ve içeride TCMB haftalık para ve banka istatistiklerini takip edeceğiz. Menüde ayrıyeten Avrupa Merkez Bankası’nın faiz sonucu ve Lider Lagarde’nin basın toplantısı ön plana çıkıyor. Gözler AB Önderler Tepesi ve Rusya-Ukrayna Dışişleri Bakanları Tepesini takip edecektir.
Rusya’ya yönelik yaptırımlar niçiniyle Rusya’nın da baştan aşağıya hem zihinsel birebir vakitte bedensel olarak ‘detoxa’ girdiğini görüyoruz. Facebok, Mcdonald, Pepsi, Coca Cola, Starbucks Rusya faaliyetlerini durdurma sonucu aldı. Dün haber akışında, Pepsi’nin Sovyetler Birliğine nasıl girdiğini okudum. Sizlerle de paylaşmak istedim: ABD Lideri Nixon, 1969 yılında Moskova’ya yapacağı ziyarete Pepsi CEO’su Donald McIntosh’a da götürerek Kruşçev’i ile tanıştırır. Rivayete bakılırsa, Kruşçev Pepsi’yi o kadar beğenir ki altı bardak içerek 1974’te Sovyetler Birliği’ndeki birinci fabrikanın Novorossiysk kentinde kurulmasının yolunu açmış olur. Sovyetler Birliği milletlerarası para sisteminin haricinde olduğu için ödemelerde takas tarzı yapılır. Ruslar üretimde kullanılan eser karşılığında Amerikalılara ünlü votka markası Stoliçnaya’nın dağıtım haklarını verir.
Daima haber akışı niçiniyle bizim de başımız alt üst. En azından yumuşak bir haber ile bültenimizi bitirmek istedim. Son günlerde savaşan taraflardan gelen tansiyon düşürücü açıklamalara dikkat etmek gerekse de, sihirli bir değnek misali her şeyin süratlice çözümlenmesini de beklememek gerekiyor.
iktisatbank.com