Rusya-Ukrayna savaşı gündemin doruğunda her istikameti ile kalmaya dün de devam etti. Ateşkese yönelik umutlar, müzakerelerin uygun gitmemesi ile azalırken, dün haber akışında, Fransa Cumhurbaşkanı Macron’un Rusya Lideri Putin ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinin de bilgileri moralleri bozdu. Macron, Rus kuvvetlerinin tüm Ukrayna’yı işgal edene kadar durmayacağını açıklarken, “Ukrayna’da daha berbatı yaşanacak” dedi.
Tansiyonun yüksek seyretmesine paralel dün haber akışının da yüksek perdede kaldığını gördük. Dün 120 dolar düzeyine dayanan ve neredeyse son 10 yılın tepesini test eden Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı günün ikinci yarısında 10 dolardan daha fazla gerileyerek 109 dolar düzeyine düştü. Petrolün sert hareketinin ardında İran ile nükleer muahedenin Viyana’da imzalanmak üzere olduğu haberinin yattığını düşünüyoruz.
Mutabakat imzalandığı takdirde dünyada petrol üretiminde değerli bir yere sahip İran petrolünün alanlara geri dönecek olması değerli bir gelişme olarak not edilmelidir. Hatırlanacağı üzere, dün bültenimizde Avrupa’nın Rus gazına alternatif arayacağını not etmiştik! Riskler ve fırsatlar! Öte yandan Türkiye’nin Montrö kartını kullanarak Rus savaş gemilerine boğazları kapatması akabinde Rusya’nın da karşı bir atak ile Azak Denizi’nde Türkiye’ye ilişkin ayçiçek yağı taşıyan 15-16 geminin çıkışına müsaade vermediğini okuyoruz. Ham ayçiçeği yağının tonu 1,400 dolardan 2 bin doların üzerine çıktı!
Öte yandan, NATO üyesi olan Romanya Hava Kuvvetleri’ne ilişkin savaş uçağı Karadeniz kıyısında düşerken, uçağı aramaya gelen helikopter de düştü.
Her ne kadar bültenimiz global mali piyasaları ele almayı hedeflese de, analist olmak hususun 360 derece her açısına hakim olmayı gerektiriyor. Adeta ortam yüksek tansiyon sınırı gibi! Her an da gerginlik boyut değiştirebilecek kadar kırılgan bir patikada ilerliyor.
Bu kadar olumsuz haber ve gelişmeye karşın, finansal piyasaların göreli olarak ‘vurdumduymaz’ havasını da koruduklarını görüyoruz. FED’in savaşa karşın faiz artıracağını net bir biçimde söylemesi ve inançlı liman dolara olan talebin de yardımı ile sepet kur DXY bu sabah 98 düzeyine yükselerek son 1,5 yılın tepesine geldi. ABD dolarının piyasa faizi olan 10 yıllık devlet tahvillerinin getirisi ise geçen ay ortası %2,05 düzeyine kadar yükselerek son 2,5 yılın tepesini test etmesi akabinde bu sabah %1,78 düzeyine geri çekildi. Tahviller alındıkça (güvenli liman) meblağları artıp faizleri ise düşüyor.
Dün Türkiye’de açıklanan enflasyon sayılarından da anlaşılacağı üzere, dünya da emtia fiyatlarında yükselişten muzdarip. Bu sabah buğdayın kilesi (İngilizce ölçü ünitesi bushel Bsh) 12 dolar düzeyine yükselerek uncharted territories (grafiklerde görülmemiş) düzeyleri test etti. Örnekler maalesef çoğaltmak mümkün. Bir tarafta savaş ve nelere hamile olduğunun hesaplanamaması, başka bir tarafta tedarik zincirinde bozulma ve arz kaygıları ile enflasyonun dünyanın her yerinde artmaya devam edeceğinden tasa ediyoruz.
TÜİK Şubat ayı enflasyon sayılarını deklare etti. Buna bakılırsa, aylık TÜFE artışı, iddiaları az da üzerinde artış kaydederek %4,81 ile yıllık gerçekleşmeyi %54,44 düzeyine taşıdı. Yurtiçi ÜFE ise 1995 yılında bu yana en yüksek düzeye çıkarak (aylık %7,22) yıllık %105,01 artış kaydetti. İşsizlik oranı ile enflasyon sayılarının toplamını yansıtan sefalet endeksinde maalesef Arjantin’i de geri bırakmış olduk.
ÜFE ile TÜFE içindeki makas yıllık bazda 50 puanı aşarak öbür bir rekora daha imza attı. Not edelim ki çabucak hemen bu sayıların içerisinde Ukrayna savaşının izleri de yok. A’dan Z’ye ziraî emtialardan endüstriyel madenlere kadar her şeyin fiyatının adeta tedarik zincirinde aksamalar yaşanağı telaşı ile roketlediği bir ortamda, farkın uzun bir süre daha korunacağı, tahminen de daha da açılacağı yahut manşet sayıların daha da yükselmesi, iktisat biliminde son vakit içinderda kullandığımız hiperenflasyon ve stagflasyonu tariflerini Türkiye için yakın gelecekte zikretmeye başlayacağımız adeta bizlere fısıldıyor.
Hatırlanacağı üzere, Eylül 2021 başında, yatırımcı toplantısında konuşan Başkan Kavcıoğlu, TCMB’nin favori göstergelerinden olan çekirdek enflasyondaki ‘gerilemeye’ işaret ederek faiz indirim sinyali vermişti. TCMB’nin para siyaseti duruşu hakkında öngörüde bulunmak ismine dün açıklanan C tarifli çekirdek enflasyonun yıllık olarak %44,1 artış kaydettiğinin altını çizelim. Lakin siyaset faizi %14 seviyesinde! Ortadaki negatif gerçek faiz ile yatırımcıların TL biriktirmesini beklemek ise büyük bir yanılgı!
Hazır dün açıklanan Türkiye enflasyonundan kelam etmişken, bir daha her Perşembe günü TCMB tarafınca açıklanan haftalık Para ve Banka İstatistiklerine da baktık. 25 Şubat haftasına ilişkin bilgilerde, parite ve fiyat tesirinden arındırılmış sayılara bakılırsa gerçek bireylerin döviz mevduatları bundan evvelki haftaya göre 1,21 milyar dolar artarken, hukukî bireylerin ise 1,02 milyar dolar azaldı. Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) niçiniyle hükmî müşterilerde vergi avantajı niçiniyle uzun bir müddetdir devam eden döviz bozumlarını bir yere not etsek de, birinci sefer uzun bir aradan daha sonra net DTH sayısının büyüdüğünü görüyoruz! İster istemez, son bilgiler, KKM’ın cazibesini yitirmeye başladığını bizlere söylüyor.
Dün açıklanan ve yurt haricinde yerleşiklerin menkul değer durumlarına baktığımızda da haftalık bazda savaşın tesirini ve inançlı limana sığınma tesirinin izlerini görüyoruz. Yabancının pay durumu 87 milyon dolar, tahvil konumu ise 371 milyon dolar azalmış. Bizim cenahta kamunun süregelen dayanağı ile USDTRY kuru 13,60 düzeylerindeki ‘defans hattını’ evvel 13,80’e daha sonra da son günlerde 14,10 düzeyine yükseltti. Hafta ortasında açıklanan öncü dış ticaret datalarından de görüleceği üzere, ithalatın patlaması ile verilen rekor açık, USDTRY kurunda risklerin de üst istikametli olmaya devam ettiğini gösteriyor.
Yeni gün başlangıcında, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli vazifesinden istifa ederken yerine Vahit Kirişçi atandığını görüyoruz. Kirişçi Ziraat Yüksek Mühendisi ve Öğretim Üyesi; Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesini bitirdiğini not edelim.
Bu sabah Reuters haberleri, Rus ve Ukrayna güçleri içindeki ağır çatışmalar sırasında Avrupa’nın en büyük nükleer santralindeki bir eğitim binasında yangın çıktığını servis etti. Asya borsaları bu sabah, nükleer santralin yandığı haberleri ile günü %2’den çok düşüşle tamamlamaya hazırlanıyor. Misal bir biçimde, ABD borsalarının da vadeli süreçlerinde %0,7 oranında düşüşler görülüyor.
Gözler, her ayın birinci Cuması olduğu üzere, ABD’de KKTC saati ile 15:30’da açıklanacak resmi istihdam raporunda olacaktır. Anketlere göre tarım dışı istihdamın 400bin kişi artması, işsizlik oranının ise %3,9’a gerilemesi bekleniyor. Raporun alt kalemlerinde, FED’in de yakından takip ettiği yıllık maaş artışının %5,8’e yükselmesi bekleniyor.
iktisatbank.com
Tansiyonun yüksek seyretmesine paralel dün haber akışının da yüksek perdede kaldığını gördük. Dün 120 dolar düzeyine dayanan ve neredeyse son 10 yılın tepesini test eden Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı günün ikinci yarısında 10 dolardan daha fazla gerileyerek 109 dolar düzeyine düştü. Petrolün sert hareketinin ardında İran ile nükleer muahedenin Viyana’da imzalanmak üzere olduğu haberinin yattığını düşünüyoruz.
Mutabakat imzalandığı takdirde dünyada petrol üretiminde değerli bir yere sahip İran petrolünün alanlara geri dönecek olması değerli bir gelişme olarak not edilmelidir. Hatırlanacağı üzere, dün bültenimizde Avrupa’nın Rus gazına alternatif arayacağını not etmiştik! Riskler ve fırsatlar! Öte yandan Türkiye’nin Montrö kartını kullanarak Rus savaş gemilerine boğazları kapatması akabinde Rusya’nın da karşı bir atak ile Azak Denizi’nde Türkiye’ye ilişkin ayçiçek yağı taşıyan 15-16 geminin çıkışına müsaade vermediğini okuyoruz. Ham ayçiçeği yağının tonu 1,400 dolardan 2 bin doların üzerine çıktı!
Öte yandan, NATO üyesi olan Romanya Hava Kuvvetleri’ne ilişkin savaş uçağı Karadeniz kıyısında düşerken, uçağı aramaya gelen helikopter de düştü.
Her ne kadar bültenimiz global mali piyasaları ele almayı hedeflese de, analist olmak hususun 360 derece her açısına hakim olmayı gerektiriyor. Adeta ortam yüksek tansiyon sınırı gibi! Her an da gerginlik boyut değiştirebilecek kadar kırılgan bir patikada ilerliyor.
Bu kadar olumsuz haber ve gelişmeye karşın, finansal piyasaların göreli olarak ‘vurdumduymaz’ havasını da koruduklarını görüyoruz. FED’in savaşa karşın faiz artıracağını net bir biçimde söylemesi ve inançlı liman dolara olan talebin de yardımı ile sepet kur DXY bu sabah 98 düzeyine yükselerek son 1,5 yılın tepesine geldi. ABD dolarının piyasa faizi olan 10 yıllık devlet tahvillerinin getirisi ise geçen ay ortası %2,05 düzeyine kadar yükselerek son 2,5 yılın tepesini test etmesi akabinde bu sabah %1,78 düzeyine geri çekildi. Tahviller alındıkça (güvenli liman) meblağları artıp faizleri ise düşüyor.
Dün Türkiye’de açıklanan enflasyon sayılarından da anlaşılacağı üzere, dünya da emtia fiyatlarında yükselişten muzdarip. Bu sabah buğdayın kilesi (İngilizce ölçü ünitesi bushel Bsh) 12 dolar düzeyine yükselerek uncharted territories (grafiklerde görülmemiş) düzeyleri test etti. Örnekler maalesef çoğaltmak mümkün. Bir tarafta savaş ve nelere hamile olduğunun hesaplanamaması, başka bir tarafta tedarik zincirinde bozulma ve arz kaygıları ile enflasyonun dünyanın her yerinde artmaya devam edeceğinden tasa ediyoruz.
TÜİK Şubat ayı enflasyon sayılarını deklare etti. Buna bakılırsa, aylık TÜFE artışı, iddiaları az da üzerinde artış kaydederek %4,81 ile yıllık gerçekleşmeyi %54,44 düzeyine taşıdı. Yurtiçi ÜFE ise 1995 yılında bu yana en yüksek düzeye çıkarak (aylık %7,22) yıllık %105,01 artış kaydetti. İşsizlik oranı ile enflasyon sayılarının toplamını yansıtan sefalet endeksinde maalesef Arjantin’i de geri bırakmış olduk.
ÜFE ile TÜFE içindeki makas yıllık bazda 50 puanı aşarak öbür bir rekora daha imza attı. Not edelim ki çabucak hemen bu sayıların içerisinde Ukrayna savaşının izleri de yok. A’dan Z’ye ziraî emtialardan endüstriyel madenlere kadar her şeyin fiyatının adeta tedarik zincirinde aksamalar yaşanağı telaşı ile roketlediği bir ortamda, farkın uzun bir süre daha korunacağı, tahminen de daha da açılacağı yahut manşet sayıların daha da yükselmesi, iktisat biliminde son vakit içinderda kullandığımız hiperenflasyon ve stagflasyonu tariflerini Türkiye için yakın gelecekte zikretmeye başlayacağımız adeta bizlere fısıldıyor.
Hatırlanacağı üzere, Eylül 2021 başında, yatırımcı toplantısında konuşan Başkan Kavcıoğlu, TCMB’nin favori göstergelerinden olan çekirdek enflasyondaki ‘gerilemeye’ işaret ederek faiz indirim sinyali vermişti. TCMB’nin para siyaseti duruşu hakkında öngörüde bulunmak ismine dün açıklanan C tarifli çekirdek enflasyonun yıllık olarak %44,1 artış kaydettiğinin altını çizelim. Lakin siyaset faizi %14 seviyesinde! Ortadaki negatif gerçek faiz ile yatırımcıların TL biriktirmesini beklemek ise büyük bir yanılgı!
Hazır dün açıklanan Türkiye enflasyonundan kelam etmişken, bir daha her Perşembe günü TCMB tarafınca açıklanan haftalık Para ve Banka İstatistiklerine da baktık. 25 Şubat haftasına ilişkin bilgilerde, parite ve fiyat tesirinden arındırılmış sayılara bakılırsa gerçek bireylerin döviz mevduatları bundan evvelki haftaya göre 1,21 milyar dolar artarken, hukukî bireylerin ise 1,02 milyar dolar azaldı. Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) niçiniyle hükmî müşterilerde vergi avantajı niçiniyle uzun bir müddetdir devam eden döviz bozumlarını bir yere not etsek de, birinci sefer uzun bir aradan daha sonra net DTH sayısının büyüdüğünü görüyoruz! İster istemez, son bilgiler, KKM’ın cazibesini yitirmeye başladığını bizlere söylüyor.
Dün açıklanan ve yurt haricinde yerleşiklerin menkul değer durumlarına baktığımızda da haftalık bazda savaşın tesirini ve inançlı limana sığınma tesirinin izlerini görüyoruz. Yabancının pay durumu 87 milyon dolar, tahvil konumu ise 371 milyon dolar azalmış. Bizim cenahta kamunun süregelen dayanağı ile USDTRY kuru 13,60 düzeylerindeki ‘defans hattını’ evvel 13,80’e daha sonra da son günlerde 14,10 düzeyine yükseltti. Hafta ortasında açıklanan öncü dış ticaret datalarından de görüleceği üzere, ithalatın patlaması ile verilen rekor açık, USDTRY kurunda risklerin de üst istikametli olmaya devam ettiğini gösteriyor.
Yeni gün başlangıcında, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli vazifesinden istifa ederken yerine Vahit Kirişçi atandığını görüyoruz. Kirişçi Ziraat Yüksek Mühendisi ve Öğretim Üyesi; Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesini bitirdiğini not edelim.
Bu sabah Reuters haberleri, Rus ve Ukrayna güçleri içindeki ağır çatışmalar sırasında Avrupa’nın en büyük nükleer santralindeki bir eğitim binasında yangın çıktığını servis etti. Asya borsaları bu sabah, nükleer santralin yandığı haberleri ile günü %2’den çok düşüşle tamamlamaya hazırlanıyor. Misal bir biçimde, ABD borsalarının da vadeli süreçlerinde %0,7 oranında düşüşler görülüyor.
Gözler, her ayın birinci Cuması olduğu üzere, ABD’de KKTC saati ile 15:30’da açıklanacak resmi istihdam raporunda olacaktır. Anketlere göre tarım dışı istihdamın 400bin kişi artması, işsizlik oranının ise %3,9’a gerilemesi bekleniyor. Raporun alt kalemlerinde, FED’in de yakından takip ettiği yıllık maaş artışının %5,8’e yükselmesi bekleniyor.
iktisatbank.com