Global kriz çıktıktan kısa müddet daha sonra evvel ABD ve Birleşik Krallık Merkez Bankaları (Fed ve BOE) para basarak piyasadan tahvil ve bonoları toplamaya ve bu yolla piyasaya likidite sürerek canlılığı sağlamaya yöneldiler. Onları Euro Bölgesi ve Japonya Merkez Bankaları (AMB ve BOJ) izledi. Bu dört merkez bankasının ortak maksadı çıkardıkları paranın rezerv para bulunmasına güvenerek enflasyonu dünyaya yaymak lakin büyümeyi kendi ülkelerinde gerçekleştirmekti. Uzunca bir süre bu siyaset muvaffakiyetle uygulandı. Bu üç ülke ve bir bölgede piyasaya sınırsız para sürüldüğü biçimde enflasyon olmadı. Ne var ki bu yıl görünüm değişmeye başladı.
Aşağıda bu üç ülke ve bir bölgeye ait büyüme ve enflasyon grafikleri yer alıyor (grafikler için kaynak: https://tradingeconomics.com/)
ABD, Euro Bölgesi ve Birleşik Krallık para basarak ekonomiyi canlandırma siyasetini bir süre başarmış görünseler de sıra belirli ki faturayı ödemeye gelmiş: Enflasyon kontrolden çıkmaya yönelmiş. Buna karşılık Japonya Merkez Bankası faalini olağanüstü büyütecek kadar para basıp tahvil, bono toplamış olsa da son periyottaki baz tesirli büyüme haricinde ekonomiyi büyütememiş. Bunun kararında da enflasyonda tehlike ortaya çıkmamış. tıpkı vakitte bir süre daha sonra Japonya’da da ister istemez enflasyon artışa geçecek.
İşin en makus tarafı birinci defa gelişmiş ülkeler gelişmekte olan ülkelerden daha fazla borçlu durumdalar.
Aşağıdaki grafiklerde üç ülke ve bir bölgenin kamu borç stoku / GSYH oranları yer alıyor: Üstte solda ABD, sağda Euro Bölgesi, altta solda Japonya, sağda Birleşik Krallık (grafikler için kaynak: https://tradingeconomics.com/)
Görüleceği üzere faiz arttırmak ta öteki sıkıntılara yol açacak.
Sanırım nakdî sıkılaştırmanın biraz daha öne çekileceği ve yavaş yavaş faiz artırımlarının gündeme geleceği bir evreye gerçek ilerliyoruz. Bu gidiş yeni bir krize niye olur mı şimdiden bir şey söylemek mümkün değil. 2019 yılında yazdığım ‘Geldik Krizin Üçüncü Aşamasına’ başlıklı yazımda şu şemayı çizmiştim:
Çin’de doruğa çıkan ÜFE enflasyonu niye epeyce değerli?
Ghabour: “Fed enflasyonun kalıcı olduğunu kabul etmezse güvenilirlik kaybeder”
FÖŞ yazdı : 2022’de dünyayı sallayabilecek 10 risk
Aşağıda bu üç ülke ve bir bölgeye ait büyüme ve enflasyon grafikleri yer alıyor (grafikler için kaynak: https://tradingeconomics.com/)
ABD, Euro Bölgesi ve Birleşik Krallık para basarak ekonomiyi canlandırma siyasetini bir süre başarmış görünseler de sıra belirli ki faturayı ödemeye gelmiş: Enflasyon kontrolden çıkmaya yönelmiş. Buna karşılık Japonya Merkez Bankası faalini olağanüstü büyütecek kadar para basıp tahvil, bono toplamış olsa da son periyottaki baz tesirli büyüme haricinde ekonomiyi büyütememiş. Bunun kararında da enflasyonda tehlike ortaya çıkmamış. tıpkı vakitte bir süre daha sonra Japonya’da da ister istemez enflasyon artışa geçecek.
İşin en makus tarafı birinci defa gelişmiş ülkeler gelişmekte olan ülkelerden daha fazla borçlu durumdalar.
Aşağıdaki grafiklerde üç ülke ve bir bölgenin kamu borç stoku / GSYH oranları yer alıyor: Üstte solda ABD, sağda Euro Bölgesi, altta solda Japonya, sağda Birleşik Krallık (grafikler için kaynak: https://tradingeconomics.com/)
Görüleceği üzere faiz arttırmak ta öteki sıkıntılara yol açacak.
Sanırım nakdî sıkılaştırmanın biraz daha öne çekileceği ve yavaş yavaş faiz artırımlarının gündeme geleceği bir evreye gerçek ilerliyoruz. Bu gidiş yeni bir krize niye olur mı şimdiden bir şey söylemek mümkün değil. 2019 yılında yazdığım ‘Geldik Krizin Üçüncü Aşamasına’ başlıklı yazımda şu şemayı çizmiştim:
Çin’de doruğa çıkan ÜFE enflasyonu niye epeyce değerli?
Ghabour: “Fed enflasyonun kalıcı olduğunu kabul etmezse güvenilirlik kaybeder”
FÖŞ yazdı : 2022’de dünyayı sallayabilecek 10 risk