Haftalık çalışma saatlerinin kısalması patron ve çalışanları nasıl tesirler?

flormar

New member
Koronavirüs salgınının tesiri ile çalışma ömrümüzde radikal bir dönüşüm çağına girdik. Haftalık çalışma saatlerini azaltmak isteyenlerin sayısı eskisinden de fazla ve birden fazla insan daha az saatler çalışarak hem daha üretken, birebir vakitte daha keyifli olacağına inanıyor. Tahminen de haklılar.

Daha iki yıl evvel dahi aklımıza gelmeyecek konuttan çalışma ya da hibrit olarak bilinen hem konuttan birebir vakitte ofisten çalışma üzere modelleri tartışır olduk ve klâsik çalışma nizamının bir kesimi haline getirdik.

Haftalık çalışma saatlerinin azaltılması fikri de, yakın vakitte başarılı sonuçlar veren araştırmalar daha sonrası giderek yayılıyor.

Daha kısa haftalık çalışma modelleri farklı formlarda kendini gösteriyor. Kimileri çalışma saatlerini yüzde 20 azaltarak dört gün çalışıyor. Kimi şirketlerde herkes bir gün müsaadeli olabiliyor ya da iki gün öğlenden daha sonra müsaadeli oldukları modeller dahil farklı çalışma tertipleri içinden kendine uygun olanı seçebiliyor.

Çalışma saatlerini muhakkak bir ölçü azaltmak, mesela 40’tan 36’ya indirmek üzere seçenekler de var. Bu modellerin ortak yanı, daha kısa bir müddetye bütün çalışma saatlerini sıkıştırmaya çalışmak, örneğin dört günde 40 saat çalışmak yerine, çalışma saatlerinin bir kısmını o haftadan çıkarmak. En değerlisi de, bunu tıpkı maaşla yapabiliyor olmak.

Pandemi hem uzmanlar tıpkı vakitte çalışanları çağdaş iş dünyasını sorgulamaya; iş ve özel hayat istikrarı, çalışan esnekliği ve akıl sıhhati üzere bahisleri tartışmaya itti.

Yeni tertip yanlıları, çalışma saatlerinin azaltılması kararı birçok iş yerinde yaşanan problemlerin önüne geçilebileceğini; çalışanların daha üretken, sağlıklı ve memnun olacağını savunuyor.

Pekala şirketler hakikaten daha az saatler çalışan şahıslara tıpkı maaşı vermeli mi? Patronların bundan yararı ne olur?

Üretkenlik

Yapılan araştırmalara nazaran haftalık çalışma saatlerinin azalmasının en değerli katkısı insanları daha âlâ çalışanlar haline getirmesi.

Örneğin 2014’te Stanford Üniversitesi’nin yaptığı araştırmaya bakılırsa, haftada 50 saat çalışanların üretkenliği önemli biçimde azalırken, birtakım çalışmalar da haftada 35 saatten çok çalışıldığında üretkenlik azaldığı için bu müddetin çalışma hayatında ülkü olduğunu ortaya koyuyor.

Kimi uzmanlara bakılırsa, günde altı saat çalışmak en ideali.

Toronto Üniversitesi’nde örgütsel davranış alanında çalışan Prof. John Trougakos, haftada 40 saatlik standart çalışma sisteminin aktif çalışma için uygun olmadığını söylüyor.

Trougakos “Enerjinizi aralıksız sekiz saat tıpkı tutamazsınız. İnsanların dikkatini uzun bir müddetye esnetmeye çalışıyorsunuz lakin bu, onlar için fazlaca sıkıntı. ötürüsıyla üretkenlikleri de azalacaktır” diyor.

ötürüsıyla çalışanların birçok sekiz saatlik iş günlerinde aşikâr mühletleri toplumsal medyaya bakarak, internetten alışveriş yaparak ya da mesajlaşarak geçiriyor.

2015’teki yapılan bir araştırmaya bakılırsa çalışanlar iş saatlerinin 2,5 saate yakınını internette sanal kaytarma yaparak geçirebiliyor.

Avustralya’da Melbourne merkezli çalışma kültürü danışmanlığı ve eğitim şirketi Happiness Concierge’den Rachel Service, “Bu tertip, odağı çalışılan saatten üretkenliğe gerçek kaydırıyor” diyor.

İzlanda’da 2015-2019 yılları içinde farklı ünitelerden 2 bin 500’den çok hükümet çalışanı ile yapılan ve epey ses getiren diğer bir araştırma da haftada 40 saat değil 35 ya da 36 saat çalışan ve tıpkı maaşı alan iştirakçilerin çoğunluğunun ya daha üretken ya da tıpkı üretkenlikte olduğunu ortaya koymuştu.

örneğin Reykjavík’deki muhasebe kısmının çalışanları yüzde 6,5 daha fazla fatura işleyebilirken; bir polis istasyonunun çalışanları da haftalık çalışmalarını kısaltmalarına karşın tıpkı sayıda soruşturma belgesini kapatabildi.

İzlanda hükümeti ile çalışarak bu araştırmayı yürüten İzlanda Sürdürülebilir Demokrasi Derneği’nin topladığı bilgileri inceleyen İngiliz fikir kuruluşu Autonomy’nin yöneticisi Will Stronge, ödül olarak “daha kısa çalışma haftası” alacağını bilen çalışanların ellerindeki işleri yapma konusunda teşvik edildiğini belirtti.

Getty Images Haftalık çalışma saatlerinin kısaltılması yardımıyla beşerler gereksinimlerini daha rahat karşılayabiliyor.

Daha az çalışma saatine dayalı nizamda, gereğinden çok uzun süren toplantılar ve uzun süren öğle yemekleri de kesiliyor. İzlanda’da yapılan deneylerde de kimi yöneticiler toplantı yapmak yerine e-mailleşmeyi tercih etmiş, kimileri ise toplantı mühletini kısaltmış ya da saat 15:00’ten daha sonra hiç toplantı koymamıştı.

Kahve molalarına ayrılan vakit azaltılarak çalışanlara şahsi gereksinimlerini çalışma saatlerinin haricinde halletmeleri söylenmişti.

İzlanda’da yapılan araştırmanın raporuna bakılırsa, bu sistemde muvaffakiyet sağlamak için işin nasıl yapılacağı konusundaki esneklik, mesainin ve çalışma saatlerinin nasıl düzenlendiği üzere hususlar ehemmiyet taşıyor.

Sıhhat ve refaha tesiri ne?

Uzmanlara göre üretkenliği artıran tek faktör çalışanları kısa çalışma saatleriyle teşvik etmek değil.

Daha fazla dinlenmiş hisseden çalışanlar, şahsi sıkıntılarla de daha az ilgileniyor, işe sağlıklı ve memnun bir biçimde başlıyor. bu biçimdece depresyon ve tükenmişlik sendromu üzere rahatsızlıklar da önleniyor.

Avustralya Enstitüsü Gelecek Çalışma Merkezi’nin yöneticisi ve ekonomist Jim Stanford, “Kuşkusuz iş-özel hayatta istikrarı güzel olduğunda, kâfi uykusunu alıp ailesi ve hobilerine vakit ayırdığında beşerler daha üretken ve tesirli bir biçimde işini yapabiliyor” halinde konuştu.

2021’de İsveç’teki çalışanlarla yapılan deneylerde de çalışma saatlerinin azaltılmasının gerilim ve olumsuz hisleri da azalttığı görüldü.

2017’de yapılan bir öbür araştırma çalışma saatlerinin yüzde 25 azaltılmasının uykuyu güzelleştirdiği ve gerilimi azalttığını ortaya koydu. 1990’lı senelerda yapılan bir öbür araştırma da çalışanların aile hayatlarının çalışma günde altı saate indiğinde güzelleşme gösterdiğine işaret etti.

Birebir biçimde İzlanda’daki araştırmanın neticelerina nazaran iştirakçilerin iş-özel hayat istikrarı seviyesi ve sıhhat ve refah seviyesi de ya birebir kaldı ya da artış gösterdi.

Gerilim seviyesi azalırken, çalışanlar hobilerine, spor yapmaya, günlük muhtaçlıklarını karşılamaya daha fazla güç bulabildiklerini söylemiş oldu. Ebeveynler çocuklarının bakımına daha fazla vakit ayırabildi.

2019’da yapılan bir öbür araştırma, daha keyifli olan çalışanların yüzde 13 daha üretken olduğunu da gösteriyor.

Stronge’a nazaran kısa haftalık çalışma nizamı işyerinde olan memnuniyeti de artırıyor ve çalışan idaresini de kolaylaştırıyor.

Daha olumlu çalışma kültürü olan yerlerde beşerler işlerine daha fazlaca odaklandığı üzere, yapılan kusurlar da, işe gitmeme sıklığı da azalıyor.

Trougakos, “bu biçimdece işe gelmeyen, hastalık müsaadesi alan ya da geç kalan çalışanlar için bir maliyet ödemek zorunda kalmıyorlar” diyor.

İsveçli araştırmacılar, 40 saat yerine 35 saat çalışan hemşirelerin daha az hastalık müsaadesi aldığını ve patronun maliyetlerinin azaldığını ortaya koymuştu.

Ayrıyeten tükendiğini hisseden ve işi bırakanların yerine birini bulmak da, onların bilgi birikimi kaybetmek de patronlara değerliye patlayabiliyor. Bu da giderek daha sık görülüyor.

Geleceğimiz

elbette haftalık çalışma saatinin azalması sihirli tahlil değil.

Her dalda ve her durumda işe yaraması mümkün değil. Bilhassa de müşteri odaklı işlerde eşitsizlik derinleşebilir.

Bu tertibe geçmek önemli bir örgütsel yapılanma hazırlığı da gerektirecektir.

Günümüzde İspanya’da kimi şirketler ya günden ya da haftadan kimi saatleri kısaltarak deneyler yapıyor. Lakin hepsi maaşları tıpkı tutmuyor.

ABD merkezli şirket Kickstarter da 2022’de dört gün çalışmayı deneyimlemeye hazırlanıyor.

Uzmanlar, kurumlara bu üzere modelleri hayata geçirirken âlâ düşünmeleri ve dikkatli olmaları davetinde bulunurken denemek için en gerçek vaktin bu olduğuna da dikkat çekiyorlar.

Trougakos da, “Bir değişim ortasındayız. Toplum olarak bunu yapmamıza müsaade veren bir dönüm noktasındayız. Artık beşerler hayli daha açık fikirli” diyor.

BBC Worklife’da Bryan Lufkin ve Jessica Mudditt‘in imzalarıyla yayımlanan bu yazının özgününe bu linkten ulaşabilirsiniz.

  • Konuttan çalışma sessiz konut aletlerine talebi artırdı
  • Fujitsu konuttan çalışma modelini kalıcı hale getiriyor
  • Meskenden çalışmak için 5 tesirli yol
  • Koronavirüs daha sonrası esnek çalışma, iş hayatının ‘yeni normali’ olabilir mi?
  • Netflix CEO’su: Konuttan çalışmanın hiç bir faydasını görmedik
  • Uzaktan çalışma eşitsizlik konusunda neleri gösteriyor?
 
Üst