Finansal cehalet Türkiye’ye has değil. Dünyanın her hangi bir yerinde bayağı bir homo sapiense “Fed hangi piyasadan korkar?” deseniz, “Haaah? S&P500 herbiçimde” der. halbuki, Fed ve başka Merkez Bankaları (MB) için “piyasa” tahvil dünyasıdır. Olağan, S&P500 bir gecede %10 düşerse, yalnız Powell değil, Biden da bir iç çamaşırı kazası yaşar, fakat kastettiğim o değil. Sistemik açıdan, ekonomik istikrar açısından MB’ı daima tahvil pazarını gözetler. Zira, bu pazar para siyasetinin (ticari bankalarla beraber) iki halka transfer kanalından biridir. Bizde ticari bankalar kredi transfer sistemini denetim eder, Avrupa ve Japonya’da da kısmen durum bu biçimdedir. Velakin, Anglo-Saxon ülkelerinde para siyasetinin nabzı getiri eğrisinden okunur.
İşte, bu tüm dünya ekonomisin üstünde inşa edildiği dev pazarda panik işaretleri var. Aşağıda izah edeceğim biri dizi senaryoda, 2022 yılının birinci ve ufak çaplı küresel mali spazmı borsalardan değil, tahvil pazarında çöküşten kaynaklanacak.
Niçin kaygılıyım?
Şayet Fed’i faiz artırımından vazgeçirecek bir yol kazası arıyorsanız, yukarda andığım üçlüye bakın. Bu birbirine bağlı hareket eden üçlü sacayağında süreçler sığlaşır, ya da faizler hayli süratli yükselirse, Fed’de hoşafın yağı kesilir. Bir ekip aklı-eveller bu biçimde bir senaryonun pay senetleri için olumlu olduğu görüşünde ki, vahim kusurdur. Fed’in bir sefer daha istikamet değiştirmesi hem kendi prestijini yıkıp borsaları rehberlikten yoksun eder, tıpkı vakitte borsacılar bu hareketin manasını hayli düzgün bilir: Hastalık finansal sistemden iktisada bulaştı, sakinlik geliyor. Sakinlik gelince de şirket karları zayıflar ve Borsalar ayı pazarına girer.
Bu senaryo gerçekçi mi? Evet, bence önümüzdeki 3 ayda yukarda çizdiğime emsal kısa soluklu, lakin büyük kayıplara niye olan bir olay yaşanması mümkünlüğü artık %60. Öte yanda, S&P500 de ayı pazarına girecek olsa da, gerçek iktisada bulaşmanın hayli mütevazi kalacağı görüşündeyim.
Bu felaket senaryosunun kıvılcımları ne olabilir?
FÖŞ
Websitemde eğlenceli paylaşımlar burada
Real Turkey Channel İngilizce YouTube kanalımız, 28.300 abonemiz var, bir göz atın
İşte, bu tüm dünya ekonomisin üstünde inşa edildiği dev pazarda panik işaretleri var. Aşağıda izah edeceğim biri dizi senaryoda, 2022 yılının birinci ve ufak çaplı küresel mali spazmı borsalardan değil, tahvil pazarında çöküşten kaynaklanacak.
Niçin kaygılıyım?
- Tüm dünya borçlanması için gösterge (kıstas) teşkil eden ABD 10 yıl vadeli devlet tahvilinin getirisi %2 kritik direnciyle flört ediyor. %2 getiri seviyesi aşılırsa, epey kısa müddette %2.25 ve %2.50 sınanabilir. Manası şudur: Bizim Hazine’nin bir daha sonraki Eurobond ihracında ödeyeceği dolar faiz %25 yükselebilir.
- AMB ortasındaki hararetli nakdî sıkılaştırma tartışması en az ABD kadar değerli. Alman 10 yıl vadeli Bund’un getirisi de %0.22’ye yükseldi. Uzun yıllardır bu getiri negatifti. İngiltere Merkez Bankası 2004’den bu yana en kararlı nakdî sıkılaştırma periyoduna giriyor.
- 3 ay evvel dünyada negatif getiri sunan devlet tahvili stoğu $18.5 trilyona kabarmıştı. Çarşamba prestijiyle bu meblağ $4.5 trilyona geriledi. Kaç bin fon ve bankanın ziyan yazdığını çaktınız mı?
- Asıl sorun kurumsal ve junk tahvillerde. “Spread” dediğimiz eş vadeli devlet tahviliyle ortalarındaki faiz makası genişliyor. Gelişmekte Olan Ülkelerde (GOÜ, Piyasa = GOP) yılın birinci 2 ayında ihraçlar %50 civarında azaldı, zira borçlananlar maliyeti yüksek buluyor. İtfalar için borçlu ülkelerden döviz çıkışı başlayacak.
- Çin’de Evergrande çeşidi Arazi Geliştirme ve Finansman Şirketleri (AGFŞ) artık toptan batmak üzere. Devlet ricası ve takviyesiyle hayatta kalıyorlar. Fakat, Beijing’in bile Çin iktisadının %25’ni üreten bu dev işkolunu kurtaracak mali gücü yok.
- Ek olarak Sri Lanka temerrüte düşebilir. Görüntüyü çaktınız mı? GOÜ tahvil pazarı esasen diken üstünde; bir iki iflas haberiyle, yangın bizim Eurobondlara kadar sıçrayabilir.
Şayet Fed’i faiz artırımından vazgeçirecek bir yol kazası arıyorsanız, yukarda andığım üçlüye bakın. Bu birbirine bağlı hareket eden üçlü sacayağında süreçler sığlaşır, ya da faizler hayli süratli yükselirse, Fed’de hoşafın yağı kesilir. Bir ekip aklı-eveller bu biçimde bir senaryonun pay senetleri için olumlu olduğu görüşünde ki, vahim kusurdur. Fed’in bir sefer daha istikamet değiştirmesi hem kendi prestijini yıkıp borsaları rehberlikten yoksun eder, tıpkı vakitte borsacılar bu hareketin manasını hayli düzgün bilir: Hastalık finansal sistemden iktisada bulaştı, sakinlik geliyor. Sakinlik gelince de şirket karları zayıflar ve Borsalar ayı pazarına girer.
Bu senaryo gerçekçi mi? Evet, bence önümüzdeki 3 ayda yukarda çizdiğime emsal kısa soluklu, lakin büyük kayıplara niye olan bir olay yaşanması mümkünlüğü artık %60. Öte yanda, S&P500 de ayı pazarına girecek olsa da, gerçek iktisada bulaşmanın hayli mütevazi kalacağı görüşündeyim.
Bu felaket senaryosunun kıvılcımları ne olabilir?
- AMB bu yıl nakdî sıkılaştırmaya başlayacağını açıklar.
- Fed umulmadık montanda bir bilanço daraltma planı yayınlar.
- ABD’de manşet ve çekirdek TÜFE Şubat-Mart aylarında da yükselişini sürdürür.
- Ukrayna krizi savaşa dönüşür, ya da öteki bir niçinle Brent ham petrolün $100/varilin üstüne çıktığını görürüz.
- Sri Lanka temerrüte sarfiyat, gerisinden Çin’de bir AGFŞ daha batar, panik GOÜ’den dünyaya yayılır.
FÖŞ
Websitemde eğlenceli paylaşımlar burada
Real Turkey Channel İngilizce YouTube kanalımız, 28.300 abonemiz var, bir göz atın