ABD’de artan enflasyon daha sonrası Fed, geçtiğimiz ay siyaset faizini 25 baz puan artırmıştı. Önümüzdeki süreçte de faiz artırımına gitmesi beklenen Fed’in bu atakları gelişmekte olan ülkeleri nasıl etkileyecek ünlü ekonomist yanıtladı.
ABD’de enflasyon pandemi ile birlikte rekor seviyelere ulaştı. Korona virüsün yanı sıra, besin ve güç fiyatlarındaki artış ile Rusya-Ukrayna savaşı, dünyanın en büyük iktisadında enflasyonu 40 yılın doruğuna çıkardı. Şubat ayında ABD’de enflasyon yüzde 7.9 olarak gerçekleşti.
ABD Merkez Bankası (Fed) ise enflasyondaki bu artış kararı artık genişleyici para siyasetini devam ettirmeyeceğini açıklamıştı. Bu karar doğrultusunda geçtiğimiz ay siyaset faizini 25 baz puan artırdı. Bunun yanı sıra Fed Lideri Jerome Powell’ın ve banka yetkililerinin yaptığı açıklamalar ışığında önümüzdeki toplantılarda 50 baz puanlık faiz artırımlarının gelmesine kesin gözüyle bakılıyor. Ayrıyeten, son yayımlanan mart ayı toplantısı tutanakları Fed yetkililerinin aylık 95 milyar dolarlık bilanço daraltma konusunda hemfikir olduğunu gösterdi.
Fed doğal olarak evvela ABD datalarına ve iktisadına baksa da aldığı kararlar bilindiği üzere global ekonomiyi ziyadesiyle etkiliyor. Brookings Enstitüsü Araştırmacısı ve IMF eski ekonomisti Gian Maria Milesi-Ferretti Foreign Policy Mecmuası için Fed’in attığı ve atacağı adımların öbür ülkelere muhtemel tesirlerini anlatan bir yazı kaleme aldı.
Dolarla borçlanma maliyeti artacak
ABD faizlerinin yükselmesinin global piyasalarda dolarla borçlanma maliyetini artıracağına dikkat çeken Milesi-Ferretti yazıda “Bunun yanında artan faizler dolar cinsi varlıklara talebin öteki para ünitesi cinsi varlıklara göre daha fazla artmasına sebep oluyor. Bu da kelam konusu öbür para ünitelerinin dolar karşısında paha kaybetmesine yol açıyor. ABD Doları cinsi borcu bulunan ülkeler için borç ödemeleri daha masraflı bir hale gelecek” tabirlerini kullandı.
Bu gelişimin düşük ve orta gelirli ülkeleri daha sert bir biçimde etkileyeceği belirtilen yazı şu değerlendirmelerle devam etti:
“Zengin devletlere göre bu ülkelerin borç alma maliyeti genel olarak daha yüksektir. Bunun yanında dolar cinsi borç alma ihtimalleri de daha yüksektir. ABD’de artan faizler bilhassa hala pandeminin yarattığı ekonomik problemlerle boğuşan gelişmekte olan piyasaları ve Ukrayna savaşı kararı fiyatlardaki yükseliş sebebiyle besin ile güç ithalatçısı ülkeleri makus etkileyecek. Bu ülkeler muhtemelen daha fazla borç külfeti ve devalüasyon nazarancekler. Bu, büyümelerini düşürürken yoksulluğu azaltmalarını daha sıkıntı hale getirecek.”
Kemer sıkma siyasetleri devreye girebilir
“ABD finansal piyasaları açık orta dünyanın en büyüğüdür ve dolar dünyanın prensip olarak rezerv para ünitesidir. Milletlerarası borçların omurgasını dolar oluşturur ve dolar milletlerarası ticarette ve bono satışlarında en epeyce kullanılan para ünitesidir. Bu sebeple Fed’in kararları öteki ekonomileri de tesirler. Bu, bilhassa yurtharicinden borç almak için dolara gereksinim duyan gelişmekte olan ülkeler için geçerlidir. Fed ABD enflasyonunu denetim altına almak için faiz artırdığında dolarla borçlanma daha kıymetli hale gelir. Fed’in Faiz artırımları bunun yanında öteki ülkelerde enflasyonun artmasına sebep olabilir. ABD varlıklarının getirileri yükseldikçe yatırımcılar için öteki ülke varlıklarına nazaran daha cazip hale gelir. bu biçimdece doların bedeli artar ve fiyatı genelde dolarla belirlenen ithal malların da maliyeti artar.”
Yeni borçların yanında doların kıymetlenmesi gelişmekte olan ülkelerde devlet ve özel şirketlerin var olan borçlarını ödemesini de daha masraflı hale getirir. Bu durum kemer sıkma siyasetlerine kapıyı açabilir ve ekonomik büyümeyi düşürür.”
Fed’in faiz artırımlarının güç bir periyotta geldiğini belirten ünlü ekonomist kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Pandeminin tesirlerini azaltmak için biroldukça fakir ülke daha fazla borçlanmak zorunda kaldı. Pandemi sebebiyle ekonomik aktiviteler yavaşlarken bu ülkeler borçlarını çevirmekte zorlandı. Örneğin turizm odaklı ekonomiler seyahat yasakları niçiniyle ana gelirlerinin eridiğine şahit oldu. Halihazırda bir fazlaca gelişmekte olan ülke yükselen enflasyonla uğraş ediyor. Bilhassa artan besin fiyatları bir fazlaca gelişmekte olan iktisatta enflasyonu yükseltti. Bu ülkelerde yaşayanlar aslına bakarsanız güçlü ülkelerde yaşayanlara bakılırsa gelirlerinin daha büyük bir kısmını besin gereksinimi için harcıyordu. Bunun yanında artan besin meblağları toplumsal huzursuzluk da yaratabiliyor.
Fed doğal direkt yalnızca kısa vadeli faiz oranlarını belirleyebilir. 10 yıllık ABD tahvil faizi üzere uzun vadeli faizlerin de başka ülkelerin ekonomik aktiviteleri üzerinde kıymetli bir tesiri bulunuyor. Direkt belirlemese de Fed sıkılaşmaya gittiğinde bu uzun vadeli faiz oranları da yükselebiliyor. Kelam konusu faizler şimdiden yükselmeye başlamış durumda. 2022’nin birinci 3 ayında ABD 10 yıllık tahvil faizi 1 puan yükseldi. Bu gorece düşüş bir artış. Şayet artış suratı bu biçimde düşük kalırsa bu gelişmekte olan ülkeler için düzgün bir haber olur.
Lakin maalesef ABD enflasyonunun acısız ve süratli bir biçimde düşürülmesi artık pek mümkün görülmüyor. Dünya pandemi ve Ukrayna’daki savaş sebebiyle onlarca yıldır birinci kez manalı yükseklikte bir enflasyonla karşı karşıya kaldı. ABD enflasyonu ise şimdiden kestirimleri aştı. ABD’de talep ve işgücü piyasası kuvvetli kalmaya devam ederse enflasyon iddialardan daha inatçı bir hale gelebilir. Bu durumda Fed piyasa beklentilerinden daha süratli ve sert faiz artırımlarına gidebilir, bu da uzun vadeli faizlerin daha da yükselmesini sağlayabilir. Ayrıyeten bu durumda ABD’nin ekonomik büyümesi yavaşlar ve bunun milletlerarası mali yankıları daha sert hissedilir.”
Gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışı yaşanabilir
“Düşük ve orta gelirli ülkeleri yalnızca var olan belirsizlikler bile olumsuz etkilemeye devam edebilir. Ekonomik ve jeopolitik belirsizlik periyotlarında yatırımcılar daha riskli varlıklardan çekilme eğiliminde olur. Bu riskli varlıklar daha volatil olan gelişmekte olan ülke varlıklarını da kapsıyor. bu biçimdece yatırıma en çok gereksinimi olan gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışı yaşanabilir.
Ekonomistler için geleceği kestirim etmek zordur ve analistlerin varsayımlarında ayaklarının yere basması gerekir. ABD enflasyonunun seyrini ve Fed’in buna nasıl yanıt vereceğini tam olarak kimse kestirim edemez. Lakin geçmişte ABD’nin para siyasetinde sıkılaşmaya gittiğinde gelişmekte olan dünyanın nasıl etkilendiğine bakmak bize rehber olabilir. Kimi durumlarda tarih umut vaat ediyor. Fed 2004-2006 içinde siyaset faizini yüzde 1’den yüzde 5.25’e yükselttiğinde gelişmekte olan ülkeler ABD iktisadı ve global iktisat süratli büyüme içerisinde olduğu için finansal türbülansa girmedi. 2013 ortasında yatırımcılar Fed’in faiz artırmasını bekliyordu (ama sonuç olarak artırmadı) ve uzun vadeli faiz oranları bugünkü üzere yükselmişti. O devir yabancı yatırımcılar gelişmekte olan ülkelerdeki alımlarını azalttı ve bu ülkelere ilişkin tahvilleri sattı. Bunların tesiri kısa müddette yok oldu.”
1994-1995 örneği
“Şubat 1994 ile şubat 1995 içinde ise Fed siyaset faizini yaklaşık 3 puan artırdı. Bunun kararı uzun vadeli faizlerde 2 puanlık artış yaşandı. Bu, Meksika Pesosu’nda çöküşe yol açtı ve bu ülke resesyona girdi. Meksika sonuç olarak milletlerarası kurtarma paketine gereksinim duydu. O döne Arjantin’deki olumsuz tesirler de sert oldu. Lakin buna karşın gelişmekte olan ülkeler genelinde bir kriz dalgası yaşanmadı. Benzeri biçimde Mart-Aralık 2018 periyodunda Fed faizleri artırırken Arjantin ve Türkiye’nin para üniteleri hayli sert kıymet kaybetti lakin öbür ülkelerde düşüş denetim edildi.”
“ABD’deki sıkılaşma adımları şok dalgaları yarattı”
“Bu olumlu örneklere karşın faiz artırımı şayet gereğince büyükse daha genel sorunlara yol açabilir. 70’lerin sonunda ve 80’lerin başında periyodun Fed Lideri Paul Vocker enflasyonu düşürmek için faizleri neredeyse 2 katına çıkartarak yüzde 20’ye yükseltti. Enflasyonu düşürmede başarılı oldu fakat ABD’deki sıkılaşma adımları şok dalgaları yarattı. Gelişmekte olan ülkelerde borç krizi tetiklendi ve iflaslar yaşandı. 1981-1983 içinde Brezilya iktisadı yüzde 2.8, Meksika yüzde 4, Venezuela ise yüzde 7.5 daraldı.
Mevcut faiz artırımlarının tesiri sonlu olabilir. Orta gelirli ülkelerin birden fazla 70 ve 80’lerdekine oranla daha güçlü mali kurumlara sahip. O periyoda göre bu ülkeler dolarla borçlanmaya daha az gereksinim duyuyor ve yabancı para cinsi rezervleri daha yüksek. Bunun yanında geçmişe bakılırsa para ünitelerinin daha fazla dalgalanmasına müsaade veriyorlar. Bu kriz vakit içinderında ekonomik tesirleri daha yavaşça bir biçimde para ünitelerinin kıymet kaybetmesine müsaade verebilmeleri manasına geliyor. Bunun yanında emtia fiyatlarındaki yükseliş kimi emtia ihracatçısı ülkelerin mamüllerini daha değerliye satma imkanı bulmasına yardımcı oluyor.”
IMF’nin kapısını çalabilirler
“Buna karşılık bir fazlaca fakir ülke artık eskisi kadar izole değil. Fed’in siyaset değişikliğinin tesiri 1994’ten bu yana yaptığı her şeyden daha ani tesirlere sahip olabilir. Fed’in adımları ayrıyeten yüksek enflasyonla gayret eden pek epeyce gelişmiş ve gelişmekte olan ülke ekonomilerindeki faiz artırımlarıyla birleşebilir. Ve bu sıkılaşma pandeminin tesirinden tam olarak kurtulunmamış ve Ukrayna’daki savaş devam ederken gelecek. Bu, gelişmekte olan ülkelerin genelinde sert bir kriz yaşanmasa da bir hayli kırılgan ülkede yüksek iç borçlanma düzeyi sürdürülemez hale gelebilir. Artan sayıda ülke yakın vakitte Sri Lanka’nın yaptığı üzere kredi almak için IMF’nin kapısını çalabilir yahut yabancı kreditörlerle borç yapılandırma için masaya oturabilir.
Pandeminin başından bu yana Dünya Bankası, IMF ve dünyanın en güçlü ülkeleri fakir ülkeler için borç silmeyi tartışıyor. Fed ABD enflasyonunu denetim altına almak için çalışmalara başladıkça borç silme muhtaçlığı giderek artabilir. Gelişmekte olan ülkelerin birden fazla fırtınadan sağa çıkabilir anca ABD’de faizler sert artarsa daha fazla sayıda ülke memleketler arası mali yardıma ve borç yapılandırmasına muhtaçlık duyabilir.”
Finans Gündem
ABD’de enflasyon pandemi ile birlikte rekor seviyelere ulaştı. Korona virüsün yanı sıra, besin ve güç fiyatlarındaki artış ile Rusya-Ukrayna savaşı, dünyanın en büyük iktisadında enflasyonu 40 yılın doruğuna çıkardı. Şubat ayında ABD’de enflasyon yüzde 7.9 olarak gerçekleşti.
ABD Merkez Bankası (Fed) ise enflasyondaki bu artış kararı artık genişleyici para siyasetini devam ettirmeyeceğini açıklamıştı. Bu karar doğrultusunda geçtiğimiz ay siyaset faizini 25 baz puan artırdı. Bunun yanı sıra Fed Lideri Jerome Powell’ın ve banka yetkililerinin yaptığı açıklamalar ışığında önümüzdeki toplantılarda 50 baz puanlık faiz artırımlarının gelmesine kesin gözüyle bakılıyor. Ayrıyeten, son yayımlanan mart ayı toplantısı tutanakları Fed yetkililerinin aylık 95 milyar dolarlık bilanço daraltma konusunda hemfikir olduğunu gösterdi.
Fed doğal olarak evvela ABD datalarına ve iktisadına baksa da aldığı kararlar bilindiği üzere global ekonomiyi ziyadesiyle etkiliyor. Brookings Enstitüsü Araştırmacısı ve IMF eski ekonomisti Gian Maria Milesi-Ferretti Foreign Policy Mecmuası için Fed’in attığı ve atacağı adımların öbür ülkelere muhtemel tesirlerini anlatan bir yazı kaleme aldı.
Dolarla borçlanma maliyeti artacak
ABD faizlerinin yükselmesinin global piyasalarda dolarla borçlanma maliyetini artıracağına dikkat çeken Milesi-Ferretti yazıda “Bunun yanında artan faizler dolar cinsi varlıklara talebin öteki para ünitesi cinsi varlıklara göre daha fazla artmasına sebep oluyor. Bu da kelam konusu öbür para ünitelerinin dolar karşısında paha kaybetmesine yol açıyor. ABD Doları cinsi borcu bulunan ülkeler için borç ödemeleri daha masraflı bir hale gelecek” tabirlerini kullandı.
Bu gelişimin düşük ve orta gelirli ülkeleri daha sert bir biçimde etkileyeceği belirtilen yazı şu değerlendirmelerle devam etti:
“Zengin devletlere göre bu ülkelerin borç alma maliyeti genel olarak daha yüksektir. Bunun yanında dolar cinsi borç alma ihtimalleri de daha yüksektir. ABD’de artan faizler bilhassa hala pandeminin yarattığı ekonomik problemlerle boğuşan gelişmekte olan piyasaları ve Ukrayna savaşı kararı fiyatlardaki yükseliş sebebiyle besin ile güç ithalatçısı ülkeleri makus etkileyecek. Bu ülkeler muhtemelen daha fazla borç külfeti ve devalüasyon nazarancekler. Bu, büyümelerini düşürürken yoksulluğu azaltmalarını daha sıkıntı hale getirecek.”
Kemer sıkma siyasetleri devreye girebilir
“ABD finansal piyasaları açık orta dünyanın en büyüğüdür ve dolar dünyanın prensip olarak rezerv para ünitesidir. Milletlerarası borçların omurgasını dolar oluşturur ve dolar milletlerarası ticarette ve bono satışlarında en epeyce kullanılan para ünitesidir. Bu sebeple Fed’in kararları öteki ekonomileri de tesirler. Bu, bilhassa yurtharicinden borç almak için dolara gereksinim duyan gelişmekte olan ülkeler için geçerlidir. Fed ABD enflasyonunu denetim altına almak için faiz artırdığında dolarla borçlanma daha kıymetli hale gelir. Fed’in Faiz artırımları bunun yanında öteki ülkelerde enflasyonun artmasına sebep olabilir. ABD varlıklarının getirileri yükseldikçe yatırımcılar için öteki ülke varlıklarına nazaran daha cazip hale gelir. bu biçimdece doların bedeli artar ve fiyatı genelde dolarla belirlenen ithal malların da maliyeti artar.”
Yeni borçların yanında doların kıymetlenmesi gelişmekte olan ülkelerde devlet ve özel şirketlerin var olan borçlarını ödemesini de daha masraflı hale getirir. Bu durum kemer sıkma siyasetlerine kapıyı açabilir ve ekonomik büyümeyi düşürür.”
Fed’in faiz artırımlarının güç bir periyotta geldiğini belirten ünlü ekonomist kelamlarına şu biçimde devam etti:
“Pandeminin tesirlerini azaltmak için biroldukça fakir ülke daha fazla borçlanmak zorunda kaldı. Pandemi sebebiyle ekonomik aktiviteler yavaşlarken bu ülkeler borçlarını çevirmekte zorlandı. Örneğin turizm odaklı ekonomiler seyahat yasakları niçiniyle ana gelirlerinin eridiğine şahit oldu. Halihazırda bir fazlaca gelişmekte olan ülke yükselen enflasyonla uğraş ediyor. Bilhassa artan besin fiyatları bir fazlaca gelişmekte olan iktisatta enflasyonu yükseltti. Bu ülkelerde yaşayanlar aslına bakarsanız güçlü ülkelerde yaşayanlara bakılırsa gelirlerinin daha büyük bir kısmını besin gereksinimi için harcıyordu. Bunun yanında artan besin meblağları toplumsal huzursuzluk da yaratabiliyor.
Fed doğal direkt yalnızca kısa vadeli faiz oranlarını belirleyebilir. 10 yıllık ABD tahvil faizi üzere uzun vadeli faizlerin de başka ülkelerin ekonomik aktiviteleri üzerinde kıymetli bir tesiri bulunuyor. Direkt belirlemese de Fed sıkılaşmaya gittiğinde bu uzun vadeli faiz oranları da yükselebiliyor. Kelam konusu faizler şimdiden yükselmeye başlamış durumda. 2022’nin birinci 3 ayında ABD 10 yıllık tahvil faizi 1 puan yükseldi. Bu gorece düşüş bir artış. Şayet artış suratı bu biçimde düşük kalırsa bu gelişmekte olan ülkeler için düzgün bir haber olur.
Lakin maalesef ABD enflasyonunun acısız ve süratli bir biçimde düşürülmesi artık pek mümkün görülmüyor. Dünya pandemi ve Ukrayna’daki savaş sebebiyle onlarca yıldır birinci kez manalı yükseklikte bir enflasyonla karşı karşıya kaldı. ABD enflasyonu ise şimdiden kestirimleri aştı. ABD’de talep ve işgücü piyasası kuvvetli kalmaya devam ederse enflasyon iddialardan daha inatçı bir hale gelebilir. Bu durumda Fed piyasa beklentilerinden daha süratli ve sert faiz artırımlarına gidebilir, bu da uzun vadeli faizlerin daha da yükselmesini sağlayabilir. Ayrıyeten bu durumda ABD’nin ekonomik büyümesi yavaşlar ve bunun milletlerarası mali yankıları daha sert hissedilir.”
Gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışı yaşanabilir
“Düşük ve orta gelirli ülkeleri yalnızca var olan belirsizlikler bile olumsuz etkilemeye devam edebilir. Ekonomik ve jeopolitik belirsizlik periyotlarında yatırımcılar daha riskli varlıklardan çekilme eğiliminde olur. Bu riskli varlıklar daha volatil olan gelişmekte olan ülke varlıklarını da kapsıyor. bu biçimdece yatırıma en çok gereksinimi olan gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışı yaşanabilir.
Ekonomistler için geleceği kestirim etmek zordur ve analistlerin varsayımlarında ayaklarının yere basması gerekir. ABD enflasyonunun seyrini ve Fed’in buna nasıl yanıt vereceğini tam olarak kimse kestirim edemez. Lakin geçmişte ABD’nin para siyasetinde sıkılaşmaya gittiğinde gelişmekte olan dünyanın nasıl etkilendiğine bakmak bize rehber olabilir. Kimi durumlarda tarih umut vaat ediyor. Fed 2004-2006 içinde siyaset faizini yüzde 1’den yüzde 5.25’e yükselttiğinde gelişmekte olan ülkeler ABD iktisadı ve global iktisat süratli büyüme içerisinde olduğu için finansal türbülansa girmedi. 2013 ortasında yatırımcılar Fed’in faiz artırmasını bekliyordu (ama sonuç olarak artırmadı) ve uzun vadeli faiz oranları bugünkü üzere yükselmişti. O devir yabancı yatırımcılar gelişmekte olan ülkelerdeki alımlarını azalttı ve bu ülkelere ilişkin tahvilleri sattı. Bunların tesiri kısa müddette yok oldu.”
1994-1995 örneği
“Şubat 1994 ile şubat 1995 içinde ise Fed siyaset faizini yaklaşık 3 puan artırdı. Bunun kararı uzun vadeli faizlerde 2 puanlık artış yaşandı. Bu, Meksika Pesosu’nda çöküşe yol açtı ve bu ülke resesyona girdi. Meksika sonuç olarak milletlerarası kurtarma paketine gereksinim duydu. O döne Arjantin’deki olumsuz tesirler de sert oldu. Lakin buna karşın gelişmekte olan ülkeler genelinde bir kriz dalgası yaşanmadı. Benzeri biçimde Mart-Aralık 2018 periyodunda Fed faizleri artırırken Arjantin ve Türkiye’nin para üniteleri hayli sert kıymet kaybetti lakin öbür ülkelerde düşüş denetim edildi.”
“ABD’deki sıkılaşma adımları şok dalgaları yarattı”
“Bu olumlu örneklere karşın faiz artırımı şayet gereğince büyükse daha genel sorunlara yol açabilir. 70’lerin sonunda ve 80’lerin başında periyodun Fed Lideri Paul Vocker enflasyonu düşürmek için faizleri neredeyse 2 katına çıkartarak yüzde 20’ye yükseltti. Enflasyonu düşürmede başarılı oldu fakat ABD’deki sıkılaşma adımları şok dalgaları yarattı. Gelişmekte olan ülkelerde borç krizi tetiklendi ve iflaslar yaşandı. 1981-1983 içinde Brezilya iktisadı yüzde 2.8, Meksika yüzde 4, Venezuela ise yüzde 7.5 daraldı.
Mevcut faiz artırımlarının tesiri sonlu olabilir. Orta gelirli ülkelerin birden fazla 70 ve 80’lerdekine oranla daha güçlü mali kurumlara sahip. O periyoda göre bu ülkeler dolarla borçlanmaya daha az gereksinim duyuyor ve yabancı para cinsi rezervleri daha yüksek. Bunun yanında geçmişe bakılırsa para ünitelerinin daha fazla dalgalanmasına müsaade veriyorlar. Bu kriz vakit içinderında ekonomik tesirleri daha yavaşça bir biçimde para ünitelerinin kıymet kaybetmesine müsaade verebilmeleri manasına geliyor. Bunun yanında emtia fiyatlarındaki yükseliş kimi emtia ihracatçısı ülkelerin mamüllerini daha değerliye satma imkanı bulmasına yardımcı oluyor.”
IMF’nin kapısını çalabilirler
“Buna karşılık bir fazlaca fakir ülke artık eskisi kadar izole değil. Fed’in siyaset değişikliğinin tesiri 1994’ten bu yana yaptığı her şeyden daha ani tesirlere sahip olabilir. Fed’in adımları ayrıyeten yüksek enflasyonla gayret eden pek epeyce gelişmiş ve gelişmekte olan ülke ekonomilerindeki faiz artırımlarıyla birleşebilir. Ve bu sıkılaşma pandeminin tesirinden tam olarak kurtulunmamış ve Ukrayna’daki savaş devam ederken gelecek. Bu, gelişmekte olan ülkelerin genelinde sert bir kriz yaşanmasa da bir hayli kırılgan ülkede yüksek iç borçlanma düzeyi sürdürülemez hale gelebilir. Artan sayıda ülke yakın vakitte Sri Lanka’nın yaptığı üzere kredi almak için IMF’nin kapısını çalabilir yahut yabancı kreditörlerle borç yapılandırma için masaya oturabilir.
Pandeminin başından bu yana Dünya Bankası, IMF ve dünyanın en güçlü ülkeleri fakir ülkeler için borç silmeyi tartışıyor. Fed ABD enflasyonunu denetim altına almak için çalışmalara başladıkça borç silme muhtaçlığı giderek artabilir. Gelişmekte olan ülkelerin birden fazla fırtınadan sağa çıkabilir anca ABD’de faizler sert artarsa daha fazla sayıda ülke memleketler arası mali yardıma ve borç yapılandırmasına muhtaçlık duyabilir.”
Finans Gündem