Ağır ve sert bir kış ortamını epeyce şükür geride bıraktıktan daha sonra artık kendimizi yeniden yaza hazırlamanın vakti gelmiştir. Malum kışın aldığımız kiloların ve Covid ortamının verdiği baskı şartlarının vücutlarımızda yarattığı ağır zorluklardan arınmak üzere gerekli detoks aktivitelerine ve diet programlarına pür dikkat kesinlenlerin olduğunu kestirim edebiliyorum. Covid periyodu öncesine bakılırsa aldığım fazla kilolar ile hala uğraşmaktayken sizlere bu hafta Yabancıların tabiriyle “Sell in May Go Away”, “Mayıs’ta Sat ve Git” telaffuzundan yola çıkarak piyasalardaki son gelişmeler üzerine kısa bir kıymetlendirme yazısı hazırlamaya karar verdim. Motorcu dostlarımın epey âlâ bildiği üzere ilkbahar ve sonbahar ayları piyasalardaki söz ekseninde düşünecek olursak yollara düşerek seyahat etmenin en hoş devridir. Kış devrinde elde edilen portföy getirilerinin tatil periyodunda sağlıklı bir biçimde korunması da seyahatlerimizdeki iç huzur için değer arz etmektedir.
Amerikan Merkez Bankasının (FED) Faizleri Arttırması Nasıl Fiyatlanıyor?
FED’in 16 Mart tarihinde yapmış olduğu toplantı daha sonrasında yayınlanan makro ekonomik projeksiyon tablosu bu sorunun karşılığını aramak üzere elimizdeki en değerli pusuladır. Bankanın yaptığı kestirimler doğrultusunda A.B.D.’nin 2022 yıl sonu büyümesi 3 ay üzere kısa bir vakit sonunda %4’den (2021 Aralık tahmini) %2.8’e indirilmişti. Çekirdek enflasyon ise, %2.7’den (2021 Aralık tahmini) %4.1’e yükseltilmişti. Kısa vadeli gösterge faiz projeksiyonunu ise, FED %0.9’dan (2021 Aralık tahmini) %1.9’a yükseltmişti. özetlemek gerekirse bu yıl için Amerika’da büyüme süratle düşecek, yüksek enflasyon kalıcı olacak ve kısa vadeli faizlerde tertipli olarak yükselecekti. bu biçimdece Powell’ın son 2 yıldır sürdürdüğü %2 simetrik enflasyon, süreksiz enflasyon,..vs halindeki irtibat yönlendirme denemeleri de en az 2 yıl boyunca sürecek olan bir kalıcı enflasyona yerini bıraktığının da beyanı olmuş oluyordu.
FED’in Makro Ekonomik Projeksiyonları (Mart 2022)
3 hafta evvelki görüşmede piyasa tarafınca önümüzdeki 6 FED toplantısında +%0.25 faiz artışı beklentisi sonucunda %2 düzeyinde kalması beklenen kısa vadeli faizler ile negatif getiri ortamının süreceği görüşü çabucak satın alımıştı. FED, 2023 yılında %2.8’e kadar devam edeceği faiz artışları ile bir arada kısa vadeli faizlerini çekirdek enflasyonun üzerine taşıyacağını beyan etmiş oluyordu. FED 2022 yılında yapacağı nizamlı faiz artışları ile birlikte yükselen enflasyon trendini kırmayı hedeflerken öteki taraftan da ekonomiyi 2023 yılında resesyona sokmadan denklemi sürdürmeyi de düşündüğünü Powell toplantı sonundaki soru-cevap kısmında net bir biçimde tabir ediyordu.
Nisan ayına girdiğimizde toplantı akşamında özetlemek gerekirse özetlediğim bu durum bir ölçü değişmiş durumdadır. Ukrayna-Rusya savaşının 1.5 ayı tamamladığı savaş şartları altında güç ve besin fiyatlarındaki yükseliş ile bir arada risk iştahında gerçekleşen ani türbülanslar üzere noktalarda önemli olumsuz değişimler gerçekleşmiştir.
Öncelikle FED’in önümüzdeki 2 toplantısında kısa vadeli faizleri +%0.25 yerine +%0.50 biçiminde simetrik olmayan bir artışa gerçek yönlenmekte olduğunun fiyatlandığını görmekteyiz. Bu durum faiz tarafındaki 2022 yılı sonunda medyan beklentisinin haricinde merkezi yayılım bedelinin üst faiz noktası olan %2.4’ün rahatlıkla gerçekleşebileceğini bizlere göstermektedir. Temelinde Ukrayna-Rusya savaşı yaşanmamış olsaydı büyük bir ihtimal ile FED Mart toplantısında kısa vadeli faiz artışına %0.50 ile başlamış olacaktı. Savaş şartlarının beklenenden daha uzun süreceğini dikkate alacak olursak FED’in gecikmeli olarak burada aksiyona geçeceğini düşünmemiz gerekiyor. Bilhassa Amerika’nın savaş riskinden etkilenme seviyesinin Avrupa ve Gelişmekte Olan Ülkelere kıyasla epey daha düşük olması sebebiyle FED’in Mayıs ayındaki toplantısından başlayarak kendi ajandasını uygulamaya geçeceğini söyleyebilirim. İstihdam tarafındaki güçlü toparlanma finansal tarafta gerçekleşmekte olan sıkılaşmayı tolere edebilecek bir düzeyde olduğunu göstermektedir.
Faiz tarafındaki beklentilerde büyük bir değişim olmadığı taktirde FED sonuç olarak 2022 yılı genelinde 3 defa +%0.50 ve 3 sefer de +%0.25 ile kısa vadeli faizlerini toplamda +%2.25 arttırarak %2.50-%2.75 düzeyine çıkarması mümkün olabilecektir. Bu varsayım ise, Mart ayında yapmış olduğu %1.4-%3.1’lik faiz kestirim aralığının üst bandına hakikat yaklaşacağını göstermektedir.
Geçtiğimiz günlerde açıklığa kavuşan bir öteki değerli mevzu ise, FED’in bilanço daraltma operasyonu olmuştur. Bilanço daraltma operasyonu Mayıs ayında artık başlıyor. Aylık azaltım tavan ölçüsü Amerikan Hazine Tahvillerinde $60 Milyar ve Konut Piyasası Tahvillerinde ise, $35 Milyar olmak üzere toplam $95 Milyar formunda tabir edilmiş durumdadır. Aylık bu tavan düzebir daha de 3 ay sonunda ulaşılacağını ve 3 ayın sonunda piyasa koşullarındaki değişimlere bakılarak miktarsal değişiklik yapılabileceğine dair kapı açık bırakılmıştır.
FED Bilanço Büyüklüğü
Halihazırda $9 trilyon büyüklüğe yaklaşan Amerikan Merkez Bankası bilançonun 2008 yılında $800 Milyar olduğunu dikkate aldığımızda yeni bir periyoda hakikat tekrar süratle yelken açmakta olduğumuzu söyleyebilirim. Bilanço azaltımı vadesi gelecek olan finansal varlıkların yenidendan yatırıma dönüştürülmemesi biçiminde yapılacaktır. Bilanço azaltım devri başladığında ipotek teminatlı tahvillerin azaltımı direkt olarak piyasa satışları formunda gerçekleştirilecektir. FED tutanaklarından anladığımız üzere piyasa bu kademede önce yönlendirilerek itidalli formda ilerlenecektir.
FED 2017/01–2019/12 periyodunda kısa vadeli faizlerini %0.50’den %2.40 düzeyine yükseltirken bilanço büyüklüğünü $4.4 Trilyon’dan $3.7 Trilyon düzeyine düşürmek suretiyle benzeri bir operasyona imza atmıştı. Lakin 2020 başında başlayan Covid-19 süreci bu operasyonu büsbütün karşıt yüz etmişti.
FED Kısa Vadeli Faizleri – FED Bilançosu
FED bu sefer bundan evvelki operasyondan ders çıkartarak finansal kuruluşların likidite sorunları ile karşılaşmaması açısından SRF (Standing Repo Facility) “Daima Repo İmkanını” da açık tutacağını tabir etmiştir. Bu durumda 2022 yılı ortasında FED’in yaklaşık $1.1 Trilyon civarında bir bilanço azaltımı yapacağı, kısa vadeli faizlerini de %2.50-%2.75 aralığına yükselteceğini düşünebiliriz. Bilanço azaltım döneminin ne kadar süreceğine dair şu an için net bir açıklamama olmaması operasyonun nerede tamamlanacağı konusunda çabucak hemen bir konsensüs olmadığını da göstermektedir. Lakin 2024 yılına kadar süratle bilanço azaltımının süreceğini şimdiden düşünebiliriz.
Bilhassa son haftalarda 2 yıllık Amerikan tahvili ile 10 yıllık uzun vadeli Amerikan tahvili içindeki getiri farkının evvel sıfıra ve kısa bir müddetde olsa 2 yıllık tahvil faizinin 10 yıllık tahvil faizinin üzerine çıkması ile piyasalarda gerçekleşen “Resesyon” fiyatlaması yaşandı. Lakin FED yetkililerinin yapmış olduğu açıklamalar ve FED tutanaklarında bu sözün kendine yer bulmadığını söylemek mümkündür. Hatta hafta içerisinde FED yetkilisi Brainard tarafınca yapılan şahince açıklamalar sonucunda uzun vadeli faizlerde süratli bir yükselişin de gerçekleştiğini gördük. (USTBOND.10Y %2.6970)
Piyasa göstergeleri açısından dikkat edeceğimiz 2 değerli data ise, Dolar Endeksi (DXY) ile EUR/USD paritesi olacaktır. Dolar endeksinde önümüzdeki günlerde 100 düzeyinin üst tarafta kırılıp kırılmayacağı çok ehemmiyet kazanmıştır. EUR/USD paritesinde ise, 1.0800 düzeyinin aşağı tarafta kırılıp kırılmayacağına bakılacaktır.
EUR/USD (Aylık)
Dolar Endeksi (DXY) (Aylık)
Döviz ve Faiz Sorununu Çözdük Sırada Enflasyon Var!
Hafta içerisinde Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Nebati; “kur ve faizin üstesinden geldik sırada enflasyon var, enflasyonu faiz kıskacından çıkardıklarını belirterek yıl sonunda enflasyonda kalıcı bir düşüş beklediklerini söz etti.” Bakan Nebati ayrıyeten “Kur Muhafazalı Mevduat Hesapları ile döviz kurunda stabilizasyonun sağlandığını söz ederek iş ve yatırım ortamında öngörülebilirliği arttırdıklarını ve enflasyon üstündeki kur baskısını azalttıklarını söz etti.” Bakan ayrıyeten “enflasyonu inanç, kararlılık ve inanç” ile düşüreceklerine dair bir açıklama ile de beklentilerini kamuoyu ile paylaştı.
Hafta içerisinde bakan Nebati’nin yaptığı bu açıklamalardan daha sonra ben de twitter sayfam üzerinden (@ebolgun) bir anket yaptım. Soru şöylekiydi; Mart 2022’de %61.14 olan TÜFE bakan Nebati’nin açıklamaları ile yılsonunda nasıl düşebilir? Ankete toplam 585 kişi katıldı. Anket iştirakçilerinin %47’si yılsonundaki enflasyon düşüşünün fakat “Baz Tesiri” ile olabileceğini beyan etti. İştirakçiler haliyle %13.58 olan Aralık 2021 aylık enflasyonun 2022 Aralık enflasyonunda seriden çıkması ile bir arada enflasyonda baz tesirinden kaynaklanan istatistiksel bir gerileme yaşanacağının çok uygun farkındaydı. Ocak 2022 enflasyonunun da %11.10 olması niçini ile enflasyonda besbelli bir gerileme için Aralık-Ocak aylarındaki enflasyon oranlarının seriden çıkmasını beklememiz gerektiği de epey açıktı. Fakat yaşanan çok fiyat artışlarının vatandaşların alım gücünü darmadağın ettiği gerçeğini baz tesiri niçini ile enflasyonda yaşanacak olan bir gerilemeye bağlayarak kronik meselesinin çözülemeyeceği epeyce açıktır.
Dolar/TL Oynaklığı
20 Aralık haftasında ömrümüze giren KKM operasyonunun $/TL kurunda oynaklığı fazlaca önemli ölçüde azaltığı nettir. 20 Aralık haftasında %70 düzeylerini aşan oynaklık 8 Nisan prestijiyle %7.26 düzebir daha kadar gerilemiş bulunmaktadır.
Şirketlerin ve vatandaşların toplamda 695 Milyar fiyatında KKM hesabı açtıklarını (yaklaşık $47.6 Milyar), 24 Aralık tarihinde yurtiçi yerleşiklerin (gerçek & tüzel) $238 Milyar, 1 Nisan itibarıyle de $215 Milyar (gerçek & tüzel) döviz tevdiat hesaplarına sahip olduklarını dikkate aldığımızda 3.5 ayın sonunda yaklaşık $23 Milyar meblağında bir döviz satışının gerçekleştiğini görmekteyiz.
24 Aralık 2021 tarihinden 1 Nisan 2022 tarihine kadar geçen vakit zarfında TCMB’nın Swaplar daha sonrasında Net Döviz Rezervlerinde ise, -$55.7 Milyar’dan -$45.5 Milyara yaklaşık $10.2 Milyar kadar bir döviz rezerv artışının gerçekleştiğini görmekteyiz.
Ayrıyeten 2022 Ocak-Mart periyodunda toplam $60.3 Milyar fiyatında ihracat yapıldığını ihracat bedellerinin %25’inin de TCMB’ye havale edildiğini ($15 Milyar) dikkate aldığımızda swaplar hariç tutulduğunda TCMB Net Döviz Rezervinin hayli daha fazla artmış olması gerekirdi! 2019 yılından itibaren yürütülen dolar kurunu baskılama operasyonunun KKM devrinde kaldığı yerden motamot devam etmekte olduğunu sayılar fazlaca net halde anlatmaktadır.
Öteki taraftan halihazırda ex-ante %27.5 düzeyinde bulunan gerçek faizin, 3 Haziranda %65-%70 aralığına kadar yükselmesi sözkonusu olan TUİK enflasyonunun, vatandaşın TL cinsi mevduat yapmasını bu kurallarda mantıksız kılmaktadır. Lakin bu saatten daha sonra %70’e yaklaşacak olan enflasyon karşısında %14 düzeyinde bulunan TCMB’nin siyaset faizinin olması gereken düzeye yükseltilmesi üzere bir ihtimal de kelam konusu olmadığını dikkate aldığımızda para siyaseti ile çok yüksek enflasyon sorununu çözebilme ihtimalinin de kalmadığını söylemek isterim.
Son Kelam: Şimdi Ayıkla Pirincin Taşını
Amerikan Merkez Bankasının (FED) Faizleri Arttırması Nasıl Fiyatlanıyor?
FED’in 16 Mart tarihinde yapmış olduğu toplantı daha sonrasında yayınlanan makro ekonomik projeksiyon tablosu bu sorunun karşılığını aramak üzere elimizdeki en değerli pusuladır. Bankanın yaptığı kestirimler doğrultusunda A.B.D.’nin 2022 yıl sonu büyümesi 3 ay üzere kısa bir vakit sonunda %4’den (2021 Aralık tahmini) %2.8’e indirilmişti. Çekirdek enflasyon ise, %2.7’den (2021 Aralık tahmini) %4.1’e yükseltilmişti. Kısa vadeli gösterge faiz projeksiyonunu ise, FED %0.9’dan (2021 Aralık tahmini) %1.9’a yükseltmişti. özetlemek gerekirse bu yıl için Amerika’da büyüme süratle düşecek, yüksek enflasyon kalıcı olacak ve kısa vadeli faizlerde tertipli olarak yükselecekti. bu biçimdece Powell’ın son 2 yıldır sürdürdüğü %2 simetrik enflasyon, süreksiz enflasyon,..vs halindeki irtibat yönlendirme denemeleri de en az 2 yıl boyunca sürecek olan bir kalıcı enflasyona yerini bıraktığının da beyanı olmuş oluyordu.
FED’in Makro Ekonomik Projeksiyonları (Mart 2022)
3 hafta evvelki görüşmede piyasa tarafınca önümüzdeki 6 FED toplantısında +%0.25 faiz artışı beklentisi sonucunda %2 düzeyinde kalması beklenen kısa vadeli faizler ile negatif getiri ortamının süreceği görüşü çabucak satın alımıştı. FED, 2023 yılında %2.8’e kadar devam edeceği faiz artışları ile bir arada kısa vadeli faizlerini çekirdek enflasyonun üzerine taşıyacağını beyan etmiş oluyordu. FED 2022 yılında yapacağı nizamlı faiz artışları ile birlikte yükselen enflasyon trendini kırmayı hedeflerken öteki taraftan da ekonomiyi 2023 yılında resesyona sokmadan denklemi sürdürmeyi de düşündüğünü Powell toplantı sonundaki soru-cevap kısmında net bir biçimde tabir ediyordu.
Nisan ayına girdiğimizde toplantı akşamında özetlemek gerekirse özetlediğim bu durum bir ölçü değişmiş durumdadır. Ukrayna-Rusya savaşının 1.5 ayı tamamladığı savaş şartları altında güç ve besin fiyatlarındaki yükseliş ile bir arada risk iştahında gerçekleşen ani türbülanslar üzere noktalarda önemli olumsuz değişimler gerçekleşmiştir.
Öncelikle FED’in önümüzdeki 2 toplantısında kısa vadeli faizleri +%0.25 yerine +%0.50 biçiminde simetrik olmayan bir artışa gerçek yönlenmekte olduğunun fiyatlandığını görmekteyiz. Bu durum faiz tarafındaki 2022 yılı sonunda medyan beklentisinin haricinde merkezi yayılım bedelinin üst faiz noktası olan %2.4’ün rahatlıkla gerçekleşebileceğini bizlere göstermektedir. Temelinde Ukrayna-Rusya savaşı yaşanmamış olsaydı büyük bir ihtimal ile FED Mart toplantısında kısa vadeli faiz artışına %0.50 ile başlamış olacaktı. Savaş şartlarının beklenenden daha uzun süreceğini dikkate alacak olursak FED’in gecikmeli olarak burada aksiyona geçeceğini düşünmemiz gerekiyor. Bilhassa Amerika’nın savaş riskinden etkilenme seviyesinin Avrupa ve Gelişmekte Olan Ülkelere kıyasla epey daha düşük olması sebebiyle FED’in Mayıs ayındaki toplantısından başlayarak kendi ajandasını uygulamaya geçeceğini söyleyebilirim. İstihdam tarafındaki güçlü toparlanma finansal tarafta gerçekleşmekte olan sıkılaşmayı tolere edebilecek bir düzeyde olduğunu göstermektedir.
Faiz tarafındaki beklentilerde büyük bir değişim olmadığı taktirde FED sonuç olarak 2022 yılı genelinde 3 defa +%0.50 ve 3 sefer de +%0.25 ile kısa vadeli faizlerini toplamda +%2.25 arttırarak %2.50-%2.75 düzeyine çıkarması mümkün olabilecektir. Bu varsayım ise, Mart ayında yapmış olduğu %1.4-%3.1’lik faiz kestirim aralığının üst bandına hakikat yaklaşacağını göstermektedir.
Geçtiğimiz günlerde açıklığa kavuşan bir öteki değerli mevzu ise, FED’in bilanço daraltma operasyonu olmuştur. Bilanço daraltma operasyonu Mayıs ayında artık başlıyor. Aylık azaltım tavan ölçüsü Amerikan Hazine Tahvillerinde $60 Milyar ve Konut Piyasası Tahvillerinde ise, $35 Milyar olmak üzere toplam $95 Milyar formunda tabir edilmiş durumdadır. Aylık bu tavan düzebir daha de 3 ay sonunda ulaşılacağını ve 3 ayın sonunda piyasa koşullarındaki değişimlere bakılarak miktarsal değişiklik yapılabileceğine dair kapı açık bırakılmıştır.
FED Bilanço Büyüklüğü
Halihazırda $9 trilyon büyüklüğe yaklaşan Amerikan Merkez Bankası bilançonun 2008 yılında $800 Milyar olduğunu dikkate aldığımızda yeni bir periyoda hakikat tekrar süratle yelken açmakta olduğumuzu söyleyebilirim. Bilanço azaltımı vadesi gelecek olan finansal varlıkların yenidendan yatırıma dönüştürülmemesi biçiminde yapılacaktır. Bilanço azaltım devri başladığında ipotek teminatlı tahvillerin azaltımı direkt olarak piyasa satışları formunda gerçekleştirilecektir. FED tutanaklarından anladığımız üzere piyasa bu kademede önce yönlendirilerek itidalli formda ilerlenecektir.
FED 2017/01–2019/12 periyodunda kısa vadeli faizlerini %0.50’den %2.40 düzeyine yükseltirken bilanço büyüklüğünü $4.4 Trilyon’dan $3.7 Trilyon düzeyine düşürmek suretiyle benzeri bir operasyona imza atmıştı. Lakin 2020 başında başlayan Covid-19 süreci bu operasyonu büsbütün karşıt yüz etmişti.
FED Kısa Vadeli Faizleri – FED Bilançosu
FED bu sefer bundan evvelki operasyondan ders çıkartarak finansal kuruluşların likidite sorunları ile karşılaşmaması açısından SRF (Standing Repo Facility) “Daima Repo İmkanını” da açık tutacağını tabir etmiştir. Bu durumda 2022 yılı ortasında FED’in yaklaşık $1.1 Trilyon civarında bir bilanço azaltımı yapacağı, kısa vadeli faizlerini de %2.50-%2.75 aralığına yükselteceğini düşünebiliriz. Bilanço azaltım döneminin ne kadar süreceğine dair şu an için net bir açıklamama olmaması operasyonun nerede tamamlanacağı konusunda çabucak hemen bir konsensüs olmadığını da göstermektedir. Lakin 2024 yılına kadar süratle bilanço azaltımının süreceğini şimdiden düşünebiliriz.
Bilhassa son haftalarda 2 yıllık Amerikan tahvili ile 10 yıllık uzun vadeli Amerikan tahvili içindeki getiri farkının evvel sıfıra ve kısa bir müddetde olsa 2 yıllık tahvil faizinin 10 yıllık tahvil faizinin üzerine çıkması ile piyasalarda gerçekleşen “Resesyon” fiyatlaması yaşandı. Lakin FED yetkililerinin yapmış olduğu açıklamalar ve FED tutanaklarında bu sözün kendine yer bulmadığını söylemek mümkündür. Hatta hafta içerisinde FED yetkilisi Brainard tarafınca yapılan şahince açıklamalar sonucunda uzun vadeli faizlerde süratli bir yükselişin de gerçekleştiğini gördük. (USTBOND.10Y %2.6970)
Piyasa göstergeleri açısından dikkat edeceğimiz 2 değerli data ise, Dolar Endeksi (DXY) ile EUR/USD paritesi olacaktır. Dolar endeksinde önümüzdeki günlerde 100 düzeyinin üst tarafta kırılıp kırılmayacağı çok ehemmiyet kazanmıştır. EUR/USD paritesinde ise, 1.0800 düzeyinin aşağı tarafta kırılıp kırılmayacağına bakılacaktır.
EUR/USD (Aylık)
Dolar Endeksi (DXY) (Aylık)
Döviz ve Faiz Sorununu Çözdük Sırada Enflasyon Var!
Hafta içerisinde Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Nebati; “kur ve faizin üstesinden geldik sırada enflasyon var, enflasyonu faiz kıskacından çıkardıklarını belirterek yıl sonunda enflasyonda kalıcı bir düşüş beklediklerini söz etti.” Bakan Nebati ayrıyeten “Kur Muhafazalı Mevduat Hesapları ile döviz kurunda stabilizasyonun sağlandığını söz ederek iş ve yatırım ortamında öngörülebilirliği arttırdıklarını ve enflasyon üstündeki kur baskısını azalttıklarını söz etti.” Bakan ayrıyeten “enflasyonu inanç, kararlılık ve inanç” ile düşüreceklerine dair bir açıklama ile de beklentilerini kamuoyu ile paylaştı.
Hafta içerisinde bakan Nebati’nin yaptığı bu açıklamalardan daha sonra ben de twitter sayfam üzerinden (@ebolgun) bir anket yaptım. Soru şöylekiydi; Mart 2022’de %61.14 olan TÜFE bakan Nebati’nin açıklamaları ile yılsonunda nasıl düşebilir? Ankete toplam 585 kişi katıldı. Anket iştirakçilerinin %47’si yılsonundaki enflasyon düşüşünün fakat “Baz Tesiri” ile olabileceğini beyan etti. İştirakçiler haliyle %13.58 olan Aralık 2021 aylık enflasyonun 2022 Aralık enflasyonunda seriden çıkması ile bir arada enflasyonda baz tesirinden kaynaklanan istatistiksel bir gerileme yaşanacağının çok uygun farkındaydı. Ocak 2022 enflasyonunun da %11.10 olması niçini ile enflasyonda besbelli bir gerileme için Aralık-Ocak aylarındaki enflasyon oranlarının seriden çıkmasını beklememiz gerektiği de epey açıktı. Fakat yaşanan çok fiyat artışlarının vatandaşların alım gücünü darmadağın ettiği gerçeğini baz tesiri niçini ile enflasyonda yaşanacak olan bir gerilemeye bağlayarak kronik meselesinin çözülemeyeceği epeyce açıktır.
Dolar/TL Oynaklığı
20 Aralık haftasında ömrümüze giren KKM operasyonunun $/TL kurunda oynaklığı fazlaca önemli ölçüde azaltığı nettir. 20 Aralık haftasında %70 düzeylerini aşan oynaklık 8 Nisan prestijiyle %7.26 düzebir daha kadar gerilemiş bulunmaktadır.
Şirketlerin ve vatandaşların toplamda 695 Milyar fiyatında KKM hesabı açtıklarını (yaklaşık $47.6 Milyar), 24 Aralık tarihinde yurtiçi yerleşiklerin (gerçek & tüzel) $238 Milyar, 1 Nisan itibarıyle de $215 Milyar (gerçek & tüzel) döviz tevdiat hesaplarına sahip olduklarını dikkate aldığımızda 3.5 ayın sonunda yaklaşık $23 Milyar meblağında bir döviz satışının gerçekleştiğini görmekteyiz.
24 Aralık 2021 tarihinden 1 Nisan 2022 tarihine kadar geçen vakit zarfında TCMB’nın Swaplar daha sonrasında Net Döviz Rezervlerinde ise, -$55.7 Milyar’dan -$45.5 Milyara yaklaşık $10.2 Milyar kadar bir döviz rezerv artışının gerçekleştiğini görmekteyiz.
Ayrıyeten 2022 Ocak-Mart periyodunda toplam $60.3 Milyar fiyatında ihracat yapıldığını ihracat bedellerinin %25’inin de TCMB’ye havale edildiğini ($15 Milyar) dikkate aldığımızda swaplar hariç tutulduğunda TCMB Net Döviz Rezervinin hayli daha fazla artmış olması gerekirdi! 2019 yılından itibaren yürütülen dolar kurunu baskılama operasyonunun KKM devrinde kaldığı yerden motamot devam etmekte olduğunu sayılar fazlaca net halde anlatmaktadır.
Öteki taraftan halihazırda ex-ante %27.5 düzeyinde bulunan gerçek faizin, 3 Haziranda %65-%70 aralığına kadar yükselmesi sözkonusu olan TUİK enflasyonunun, vatandaşın TL cinsi mevduat yapmasını bu kurallarda mantıksız kılmaktadır. Lakin bu saatten daha sonra %70’e yaklaşacak olan enflasyon karşısında %14 düzeyinde bulunan TCMB’nin siyaset faizinin olması gereken düzeye yükseltilmesi üzere bir ihtimal de kelam konusu olmadığını dikkate aldığımızda para siyaseti ile çok yüksek enflasyon sorununu çözebilme ihtimalinin de kalmadığını söylemek isterim.
Son Kelam: Şimdi Ayıkla Pirincin Taşını