Kanuna göre, yasal tabana kavuşturulmaları için internet haber siteleri ile basın kartına ait hususlar, Basın Kanunu’nun kapsamına alınarak radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanı, basın kartı düzenlenmesi bakımından periyodik yayın çalışanları üzere pahalandırılacak.
Basın Kanunu’nun maksatları ortasına basın kartına ait yordam ve temelleri belirlemek de eklenecek. Basın kartı talep eden medya mensupları ve enformasyon nazaranvlileri, kanun kapsamına dahil edilecek.
İnternet haber siteleri de periyodik yayın tarifi kapsamına alınacak. Düzenlemede “internet haber sitesi”, “İletişim Başkanı”, “İletişim Başkanlığı”, “Basın Kartı Komisyonu”, “medya mensubu”, “enformasyon nazaranvlisi” de tanımlanıyor.
İnternet haber sitelerinde faaliyet gösterdiği iş yeri adresi, ticari unvanı, elektronik posta adresi, bağlantı telefonu ve elektronik tebligat adresi ile yer sağlayıcısının ismi ve adresi kendilerine ilişkin internet ortamında kullanıcıların ana sayfadan direkt ulaşabileceği biçimde ve “iletişim” başlığı altında bulundurulacak.
İnternet haber sitelerinde bir içeriğin birinci kere sunulmaya başlandığı tarih ile daha sonraki güncelleme tarihleri, her erişildiğinde değişmeyecek biçimde içeriğin üzerinde belirtilecek.
Kayıt için verilen beyannamede elektronik tebligat adresi de gösterilecek.
Yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından uygulanmayacak. İnternet haber sitesinin karara uymaması halinde Cumhuriyet Başsavcılığı 2 hafta ortasında eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe muhalif ayrıntıların düzeltilmesini internet haber sitesinden isteyecek. İstemin 2 hafta ortasında yerine getirilmemesi durumunda Cumhuriyet Başsavcılığı internet haber sitesi vasfının kazanılmadığının tespiti emeliyle asliye ceza mahkemesine başvuracak. Mahkeme en geç 2 hafta ortasında sonucunı verecek.
Başvurunun kabul edilmesi halinde internet haber siteleri için sağlanabilecek resmi ilan ve reklam ile çalışanlarının basın kartına ait hakları ortadan kalkacak. İnternet haber sitesi için sağlanan hakların ortadan kaldırılması, bu kanun yahut ilgili mevzuat uyarınca öngörülen yaptırımların uygulanmasına pürüz olmayacak.
Teslim ve koruma yükümlülüğü
İnternet haber sitesinde yayımlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış biçimde 2 yıl müddet ile koruma edilecek.
Yargı mercileri tarafınca yayının soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunun internet haber sitesine yazılı olarak bildirilmesi halinde, bu süreçlerin sonuçlandığının bildirilmesine kadar soruşturma ve kovuşturma konusu yayın kaydının saklanması zarurî olacak.
İnternet haber sitelerinde ziyan nazarann kişinin düzeltme ve karşılık yazısını sorumlu müdür, hiç bir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün ortasında, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, URL irtibatı sağlanmak suretiyle tıpkı puntolarla ve tıpkı biçimde yayımlamak zorunda olacak. Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması sonucunın uygulanması ya da internet haber sitesi tarafınca içeriğin tabiatıyla çıkarılması durumunda, düzeltme ve yanıt metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinde birinci 24 saati ana sayfasında olmak üzere 1 hafta mühletle yayımlanacak.
Basılmış eserler yahut internet haber siteleri yoluyla işlenen yahut bu kanunda öngörülen başka kabahatlerle ilgili ceza davalarının bir muhakeme kaidesi olarak, günlük müddetli yayınlar ve internet haber siteleri tarafından 4 ay, başka basılmış eserler tarafından 6 ay ortasında açılması mecburî olacak. Bu müddetler basılmış yapıtların Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edildiği tarihten, internet haber siteleri için ise habere ait cürüm ihbarının yapıldığı tarihten başlayacak.
Basın kartı başvurusu, niteliği ve tipleri belirlendi
Kanunla basın kartı başvurusu, niteliği ve cinsleri de belirlendi. Buna bakılırsa, basın kartı başvurusu Bağlantı Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik evrakı olarak kabul edilecek.
Basın kartı çeşitleri şu biçimde:
– nazaranve bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon bakılırsavlilerine verilen basın kartını,
– Müddetli basın kartı: nazaranv alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Süreksiz basın kartı: nazaranv alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber hedefli gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Özgür basın kartı: Geçici bir müddetyle çalışmayan yahut yurt haricinde özgür gazetecilik yapan medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Daima basın kartı: En az 18 yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon nazaranvlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını tabir edecek.
Basın kartı, Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, müddetli yayınların sahiplerine yahut hukuksal kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare heyeti liderlerine, medya kuruluşları ismine hareket eden ve bakılırsav alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile nazaranv alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber hedefli gelen yabancı medya mensuplarına, yurt haricinde yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt haricinde özgür gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanına, medya alanında faaliyet göstermeleri koşuluyla sendikalar ile kamu faydasına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine verilebilecek.
Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması koşulu aranacak.
Ayrıca basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmesi için Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü unsurunda belirtilen müddetler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir kabahatten dolayı 5 yıl yahut daha fazla müddetle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, itimadı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, hata uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikap, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, hatadan kaynaklanan malvarlığı bedellerini aklama kabahatleri ile cinsel dokunulmazlığa karşı kabahatler, kamu barışına karşı hatalar, anayasal tertibe ve bu tertibin işleyişine karşı cürümler, ulusal savunmaya karşı kabahatler, devlet sırlarına karşı cürümler, casusluk kabahatleri ve terör kabahatlerinden karar giymemiş olması gerekiyor.
Kart talep edenlerde, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun kontrat yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması kaidesi da aranacak.
Basın kartı talep eden müddetli yayın sahipleri yahut hukukî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare konseyi liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayıcı sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması” kuralları aranmayacak.
Sürekli ve özgür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) aracılığıyla bakılırsave bağlı basın kartı talep edenlerde ise “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması” kuralı aranmayacak.
Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına, medya kuruluşu tarafınca nazaranvlendirildiklerini belgelendirmeleri, Milletlerarası İşgücü Kanunu uyarınca çalışma müsaadelerinin olması, bağlı bulundukları kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik yahut konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri halinde, karşılıklılık temeli da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilecek.
Basın Kartı Komitesi 19 üyeden oluşacak. Kurulda, Başkanlığı temsilen 3 üyenin yanı sıra emekçi sendikası biçiminde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en çok olan sendika tarafınca belirlenecek 2 üye ile bağlantı fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler içinden Başkanlıkça belirlenecek 3 üye de yer alacak. Üyelerin vazife mühleti 2 yıl olacak. Müddeti dolan üyeler bir daha seçilebilecek.
Komisyon; müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verecek.
Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a göre, resmi ilanlar, kuralları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek internet haber sitelerinde de yayınlanacak.
İhaleler, işin yapılacağı yerde çıkan bir gazetenin yanı sıra bir internet haber sitesinde de duyurulabilecek. İhalenin yapılacağı yerde gazete çıkmaması yahut internet haber sitesi idaresi bulunmaması halinde ise ilan, tıpkı mühletler ortasında Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda yer alacak.
Basın Kanunu’nun “Cezai ve Türel Sorumluluklar” ile ilgili düzenlemeleri içeren kısımlarına internet haber siteleri de eklenecek.
Halk içinde kaygı, dehşet yahut panik yaratmak saikiyle ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu sistemi ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe karşıt bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli biçimde alenen yayan kimse 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılacak. Failin, hatası gerçek kimliğini gizleyerek yahut bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi halinde kelam konusu ceza yarı oranında artırılacak.
“Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma” kabahati niçiniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları temyiz edilebilecek.
Erişim Sağlayıcıları Birliğinin vazife alanı, erişimin engellenmesi kararları ile birlikte içeriğin çıkarılması kararlarının uygulanmasına yönelik öteki kanunlarda yer alan düzenlemeleri de kapsayacak biçimde bir daha belirleniyor.
Birlik ile erişim sağlayıcılar içinde kararların bildirimi noktasında gerçek ve süratli bir biçimde bilgi akışının sağlanmasını teminen gerekli yazılım ve donanımın, erişim sağlayıcılar tarafınca kurulması yükümlülüğü getiriliyor.
Erişim Sağlayıcıları Birliğine, kendisine gelen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesine yönelik mahkeme kararlarını, elektronik posta yoluyla ilgili içerik yahut yer sağlayıcılarına bildirme imkanı veriliyor.
İnternetin dağınık ve dinamik yapısı niçiniyle içerik yahut yer sağlayıcının nerede bulunduğunun tespitinde yaşanan problemlerin ve buna bağlı olarak ortaya çıkan yetki tartışmasının giderilmesi ve katalog cürümlerle daha faal gayret edilebilmesi hedefiyle yurt içi-yurt dışı ayrımı kaldırılıyor, Liderin engelleme yetkisinde yeknesaklık sağlanıyor.
Milli İstihbarat Teşkilatının faaliyetleri ve çalışanına yönelik hata teşkil eden içerikler katalog hatalar kapsamına alınacak.
Hakim tarafınca verilen içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi sonucuna bahis kişilik hakkının ihlaline ait yayının öteki internet adreslerinde de yayınlanması durumunda, ilgili kişi tarafınca Birliğe müracaat edilmesi halinde mevcut karar bu adresler için de uygulanacak. Müracaatın, Birlik tarafınca kabulüne karşı itiraz, sonucu veren hakimliğe yapılacak. İnternet sitesindeki yayının tümüne yönelik erişimin engellenmesi kararlarında bu fıkra kararı uygulanmayacak.
Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu (BTK), kanunda belirtilen yükümlülüklerini yerini getirmeyen toplumsal ağ sağlayıcıya, bundan evvelki takvim yılındaki global cirosunun yüzde 3’üne kadar idari para cezası verebilecek.
Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcının bulunduracağı temsilcinin gerçek kişi olması halinde bu kişi Türkiye’de ikamet eden Türk vatandaşı olacak.
Türkiye’den günlük erişimin 10 milyondan fazla olması halinde yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcı tarafınca belirlenen gerçek yahut hükmî kişi temsilci, toplumsal ağ sağlayıcının sorumlulukları gizli kalmak kaydıyla teknik, idari, türel ve mali taraftan tam yetkili ve sorumlu olup bu temsilcinin hukuksal kişi olması halinde direkt toplumsal ağ sağlayıcı tarafınca sermaye şirketi formunda kurulan bir şube olması mecburî olacak.
Sosyal ağ sağlayıcıların BTK’ye sundukları raporlar; başlık etiketleri, öne çıkarılan yahut erişimi azaltılan içeriklere ait algoritmalarına, reklam siyasetlerine ve şeffaflık siyasetlerine ait ayrıntıları de içerecek. Toplumsal ağ sağlayıcıları, kurum tarafınca istenen ayrıntıları kuruma vermekle yükümlü tutulacak.
Reklam kütüphanesi
Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılarına eşit ve tarafsız davranmakla yükümlü olup BTK’ye sunulacak raporda, bu konuya ait alınan önlemlere de yer verilecek. Toplumsal ağ sağlayıcı, bu kanun kapsamındaki cürümlere ait içerikler ile başlık etiketlerinin yayınlanmamasına ait kendi sistem, sistem ve algoritmasında BTK ile iş birliği halinde gerekli önlemleri alacak, bu önlemler, raporunda bulunacak.
Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılara teklifler sunarken hangi parametreleri kullandığına internet sitesinde açık, anlaşılır ve çarçabuk ulaşılabilir biçimde yer verecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılara önerdiği içeriklere ait tercihleri güncelleme ve şahsi bilgilerinin kullanılmasını sonlandırma seçeneği sunma konusunda aldığı gerekli önlemleri, raporunda sıralayacak. Toplumsal ağ sağlayıcı, reklamlara ait içerik, reklam veren, reklam mühleti, gaye kitlesi, ulaşılan kişi yahut küme sayısı üzere ayrıntıların bulunduğu reklam kütüphanesi oluşturarak bunu internet sitesi üzerinden yayınlayacak.
TCK’de yer alan cürümlere ait içerikler isimli mercilere verilecek
Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) yer alan, çocukların cinsel istismarı, halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma, anayasal tertibe ve bu nizamın işleyişine karşı cürümler, devlet sırlarına karşı cürümler ve casusluk kabahatlerine bahis internet içeriklerini oluşturan yahut yayan faillere ulaşmak için gerekli olan ayrıntıları, soruşturma etabında cumhuriyet savcısı, kovuşturma etabında yargılamanın yürütüldüğü mahkemece talep edilmesi üzerine, ilgili toplumsal ağ sağlayıcının Türkiye’deki temsilcisi, isimli mercilere verecek.
Bu bilgiler, talep eden cumhuriyet başsavcılığı yahut mahkemeye verilmezse ilgili cumhuriyet savcısınca, yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranında daraltılması talebiyle Ankara Sulh Ceza Hakimliğine başvurulabilecek.
İnternet trafiği bant genişliğinin daraltılması sonucu verilmesi halinde, bu karar erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK’ye gönderilecek. sonucun gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat ortasında erişim sağlayıcıları tarafınca yerine getirilecek. Toplumsal ağ sağlayıcının, yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde yaptırımlar kaldırılacak ve BTK’ye bildirilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, çocuklara mahsus ayrıştırılmış hizmet sunma konusunda gerekli önlemleri alacak.
Reklam ve bant daraltılması yasağı
İdari önlemler gizli kalmak kaydıyla, BTK Lideri tarafınca verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın gereğinin yerine getirilmemesi halinde, Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hükmî şahısların, ilgili yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıya 6 aya kadar reklam vermesinin yasaklanmasına BTK Lideri tarafınca karar verilebilecek. Bu kapsamda yeni mukavele kurulamayacak ve buna ait para transferi yapılamayacak. Reklam yasağı sonucu Resmi Gazete’de yayımlanacak.
BTK Lideri, reklam yasağı sonucunın yanı sıra içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın yerine getirilmesine kadar toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50 oranında daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek. Hakim tarafınca bu istikamette verilen sonucun ilgili toplumsal ağ sağlayıcıya bildirilmesinden itibaren 30 gün ortasında içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın toplumsal ağ sağlayıcı tarafınca yerine getirilmemesi halinde, toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranına kadar daraltılması için BTK Lideri tarafınca sulh ceza hakimliğine başvurulabilecek.
Hakim tarafınca verilen kararlar, erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK’ye gönderilecek. Kararların gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat ortasında erişim sağlayıcıları tarafınca yerine getirilecek. Toplumsal ağ sağlayıcının, içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın gereğini yerine getirmesi ve BTK’ye bildirmesi halinde sadece internet trafiği bant genişliğinin daraltılması önlemi kaldırılacak.
Reklam yasağına karşıt davrananlara 100 bin liraya kadar ceza
BTK Liderince verilen idari para cezaları, yasal müddetinde 1 yıl ortasında birden çok ödenmezse, Lider tarafınca yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıya Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hükmî şahısların ilgili toplumsal ağ sağlayıcısına 6 aya kadar yeni reklam vermesinin yasaklanmasına karar verilebilecek. Bu kapsamda verilen reklam yasağına muhalif davranan Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hukuksal şahıslara 10 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası uygulanmasına BTK Lideri karar verebilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, BTK tarafınca yapılacak kullanıcı haklarına ait düzenlemelere uyacak.
Sosyal ağ sağlayıcı, hesap verebilirlik prensibine uygun biçimde hareket etmek, kanunun uygulanmasında şeffaflığı sağlamak, kanunun uygulanmasına ait gerekli tüm bilgi ve dokümanları BTK tarafınca istenildiği vakit BTK’ye vermekle yükümlü olacak.
Sosyal ağ sağlayıcı, başlık etiketleri ve öne çıkarılan içeriklerin ihtar tekniğiyle kaldırılması için BTK ile iş birliği ortasında faal bir müracaat düzeneği kuracak. Toplumsal ağ sağlayıcı, başlık etiketleri yahut öne çıkarılan içerikler aracılığıyla ortam sağladığı diğerine ilişkin yayın yoluyla işlenen hatadan, kendisine hukuka karşıt içeriğin bildirilmiş ve buna karşın içeriğin bildiriminden itibaren derhal ve en geç 4 saat ortasında kaldırılmamış olması durumunda kelam konusu içerikten direkt sorumlu olacak.
Sosyal ağ sağlayıcının kanuna uyumu
Sosyal ağ sağlayıcı, şahısların can ve mal güvenliğini tehlikeye sokan içerikleri öğrenmesi ve gecikmesinde sakınca bulunması halinde, bu içeriği ve içeriği oluşturana ait ayrıntıları yetkili kolluk üniteleriyle paylaşacak.
BTK, toplumsal ağ sağlayıcının bu kanuna ahengine ait olarak toplumsal ağ sağlayıcıdan kurumsal yapı, bilişim sistemleri, algoritmalar, data sürece düzenekleri ve ticari tavırlar dahil her türlü açıklamayı talep edebilecek. Toplumsal ağ sağlayıcı, BTK tarafınca talep edilen bilgi ve dokümanları en geç 3 ay ortasında verecek. BTK, toplumsal ağ sağlayıcının kanuna ahengini, toplumsal ağ sağlayıcının bütün tesislerinde yerinde inceleyebilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, kamu güvenliğini ve kamu sıhhatini etkileyen olağanüstü durumlara ait kriz planı oluşturmakla ve kuruma bildirmekle yükümlü olacak.
BTK Lideri, kanunda belirtilen yükümlülüklerini yerini getirmeyen toplumsal ağ sağlayıcıya bundan evvelki takvim yılındaki global cirosunun yüzde 3’üne kadar idari para cezası verebilecek.
Şebekeler üstü hizmete ait düzenleme
Elektronik Haberleşme Kanunu’na, “şebekeler üstü hizmet” ve “şebekeler üstü hizmet sağlayıcı” kavramları ekleniyor.
“Şebekeler üstü hizmet”, internet erişimine sahip abone ve kullanıcılara, işletmecilerden yahut sağlanan internet hizmetinden bağımsız olarak kamuya açık bir yazılım vasıtası ile sunulan, sesli, yazılı, görsel bağlantı kapsamındaki şahıslar ortası elektronik haberleşme hizmetlerini; “şebekeler üstü hizmet sağlayıcı” ise şebekeler üstü hizmet tarifi kapsamına giren hizmetleri sunan gerçek yahut hükmî kişiyi tabir edecek.
BTK’ye, şebekeler üstü hizmetlere ait gerekli düzenlemeleri yapma ve ilgili önlemleri alma konusunda yetki veriliyor.
Şebekeler üstü hizmet sağlayıcılar, faaliyetlerini Türkiye’de kurdukları anonim şirket ya da limitet şirket statüsündeki tam yetkili temsilcileri vasıtası ile BTK tarafınca yapılacak yetkilendirme çerçevesinde yürütecek.
Kanunda öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeyen yahut yetkilendirilmeksizin hizmet sunan şebekeler üstü hizmet sağlayıcılara 1 milyon liradan 30 milyon liraya kadar idari para cezası verilebilecek.
İdari para cezasını müddetinde ödemeyen ve Kurumca yapılacak bildirimden itibaren 6 ay ortasında Kurum düzenlemelerinde öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeyen yahut yetkilendirilmeksizin hizmet sunan şebekeler üstü hizmet sağlayıcısının internet trafiği, bant genişliğinin yüzde 95’ine kadar daraltılmasına yahut ilgili uygulama yahut internet sitesine erişimin engellenmesine Kurum tarafınca karar verilebilecek.
Düzenlemenin resmi ilan ve reklam verilebilecek internet haber sitelerinin de Basın İlan Kurumunun internet siteleri üzerinden kamuoyuna duyurulmasını düzenleyen hususu, internet haber sitelerinde yayınlanacak resmi ilan ve reklamların kapsam ve asıllarını düzenleyen hususu, gazete ve mecmualar için uygulanan müeyyidelerin internet haber sitelerine de uygulanmasını düzenleyen hususu, vatandaşların icra, ihale, tebligat ve işçi alanlarına ait ilanlara tek merkezden kolay kolay ulaşabildiği Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda da fiyatsız yayın yapılmasını düzenleyen hususu, ihalelerin internet haber sitesinde duyurulmasını düzenleyen hususu, internet haber sitelerinin cezai ve hukuksal sorumluluklarıyla ilgili düzenleme ve internet haber siteleri çalışanlarının Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kapsamına alınmasını önnazarann hususu 1 Nisan 2023’te, öbür kararları ise yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Görüşmelerden
AK Parti Küme Başkanvekili Becerikli Ünal, bu düzenlemenin TBMM çatısı altında hazırlandığını belirterek, emeği geçenlere teşekkür etti.
Milletvekillerinin yargıyı, devleti, devletin bütün kurumlarını, binlerce yıllık Türk devlet aklının geleneğini sorgulayarak nereye gidebileceğini soran Ünal, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Yasa yapılırken bir yanlış da yapılabilir lakin demokrasinin hoş tarafı sistem ortasında kalarak o yanlışı bize düzeltme imkanı vermektedir. Her şeydilk evvel siyasi aklı, devlet aklına dönüştüren buradaki parlamenterlerdir. Taban, aktör haline geldiğinde ortaya faşizm çıkar. Siyasetçi tabanın taleplerini alıp bir siyasal akla dönüştürür, iktidara geldiğinde de o siyasal aklı devlet aklına dönüştürür. Fakat siz tabanın taleplerini bir siyasi akla dönüştürmek yerine, hiç bir filtreden geçirmeden söyleme dönüştürürseniz işte bunun ismi faşizmdir. Bu yasanın hazırlığında emeği geçen her bir arkadaşım onurludur, haysiyetlidir; devletine, ülkesine, milletine sadakatlidir; kalbi ve vicdanı vardır.”
“YALAN İÇERİKLER ÇIĞ ÜZERE BÜYÜYOR”
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan ise bahis ile ilgili açıklama yaptı. Yapılan açıklama şöyleki:
Kamuoyunda “Dezenformasyonla çaba düzenlemesi” olarak da bilinen Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Heyetinde kabul edilerek maddeleşti.
Ancak üzülerek görüyoruz ki bu yasa ile ilgili toplumsal medya platformlarında; nefret söylemi, dezenformasyon, manipülasyon, hakaret ve palavra içerikler çığ üzere büyüyor.
Vatandaşlarımız için daha pak ve inançlı bir internet tesis etmeliyiz, bu en değerli nazaranvimiz.
Bu noktada 5651 sayılı kanunda yapılan birtakım değişiklikleri sizinle paylaşmak istiyorum.
Katalog hatalarına yönelik içeriklerde yer sağlayıcı bakımından yurt içi-yurt dışı ayrımı kaldırılıp hatayla gayret kapsamı genişletilecek.
Global toplumsal ağlar, muhataplık alakası güçlendirmek için yerleşik bir Türk vatandaşı ya da Türkiye’de şube niteliği olan hükmî kişilik eliyle temsilcilik faaliyetini yürütecek.
Toplumsal ağlar, tertipli olarak BTK ya raporlar gönderecekler.
İçeriklerine ait kullandıkları algoritmalara, etiketlere, reklam ve şeffaflık siyasetlerine ait bilgilere yer verecekler.
Toplumsal ağlar, kullanıcıların platformu eşit ve tarafsız kullanmalarını sağlamakla yükümlü olacak ve buna ait önlemleri BTK’ya raporlayacak.
Toplumsal ağlar kullanıcılara, önerilen içeriklere ait tercihleri güncelleme imkanı sunacak.
Kullanıcılar şahsi bilgilerinin kullanılmasını sonlandırma imkanına kavuşacaklar.
Sosyal ağlar, çocukların platformu kullanırken tehlikeli ve ziyanlı içeriklerle müsabakasını engelleyici önlemleri alacak.
Platformu kullanan çocukların inançlı bir biçimde vakit geçirmesi için gerekli ayrıştırılmış hizmeti sunacak.
Sosyal ağlar verdikleri reklamlara ait; içerik, reklam veren, reklam mühleti, maksat kitlesi, ulaşılan kişi yahut küme sayısı üzere ayrıntıları, oluşturacağı reklam kütüphanesi aracılığıyla kendi sitesinde yayınlayacak.
Toplumsal ağlar, BTK tarafınca kullanıcı haklarının korunması için yapılacak düzenlemelere uyacak ve gerekli önlemleri alacak.
bu biçimdece artık kullanıcıların değişen koşullara ve durumlara göre en kısa müddette korunabilmesinin önü açılacak.
Basın Kanunu’nun maksatları ortasına basın kartına ait yordam ve temelleri belirlemek de eklenecek. Basın kartı talep eden medya mensupları ve enformasyon nazaranvlileri, kanun kapsamına dahil edilecek.
İnternet haber siteleri de periyodik yayın tarifi kapsamına alınacak. Düzenlemede “internet haber sitesi”, “İletişim Başkanı”, “İletişim Başkanlığı”, “Basın Kartı Komisyonu”, “medya mensubu”, “enformasyon nazaranvlisi” de tanımlanıyor.
İnternet haber sitelerinde faaliyet gösterdiği iş yeri adresi, ticari unvanı, elektronik posta adresi, bağlantı telefonu ve elektronik tebligat adresi ile yer sağlayıcısının ismi ve adresi kendilerine ilişkin internet ortamında kullanıcıların ana sayfadan direkt ulaşabileceği biçimde ve “iletişim” başlığı altında bulundurulacak.
İnternet haber sitelerinde bir içeriğin birinci kere sunulmaya başlandığı tarih ile daha sonraki güncelleme tarihleri, her erişildiğinde değişmeyecek biçimde içeriğin üzerinde belirtilecek.
Kayıt için verilen beyannamede elektronik tebligat adresi de gösterilecek.
Yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından uygulanmayacak. İnternet haber sitesinin karara uymaması halinde Cumhuriyet Başsavcılığı 2 hafta ortasında eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe muhalif ayrıntıların düzeltilmesini internet haber sitesinden isteyecek. İstemin 2 hafta ortasında yerine getirilmemesi durumunda Cumhuriyet Başsavcılığı internet haber sitesi vasfının kazanılmadığının tespiti emeliyle asliye ceza mahkemesine başvuracak. Mahkeme en geç 2 hafta ortasında sonucunı verecek.
Başvurunun kabul edilmesi halinde internet haber siteleri için sağlanabilecek resmi ilan ve reklam ile çalışanlarının basın kartına ait hakları ortadan kalkacak. İnternet haber sitesi için sağlanan hakların ortadan kaldırılması, bu kanun yahut ilgili mevzuat uyarınca öngörülen yaptırımların uygulanmasına pürüz olmayacak.
Teslim ve koruma yükümlülüğü
İnternet haber sitesinde yayımlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış biçimde 2 yıl müddet ile koruma edilecek.
Yargı mercileri tarafınca yayının soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunun internet haber sitesine yazılı olarak bildirilmesi halinde, bu süreçlerin sonuçlandığının bildirilmesine kadar soruşturma ve kovuşturma konusu yayın kaydının saklanması zarurî olacak.
İnternet haber sitelerinde ziyan nazarann kişinin düzeltme ve karşılık yazısını sorumlu müdür, hiç bir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün ortasında, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, URL irtibatı sağlanmak suretiyle tıpkı puntolarla ve tıpkı biçimde yayımlamak zorunda olacak. Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması sonucunın uygulanması ya da internet haber sitesi tarafınca içeriğin tabiatıyla çıkarılması durumunda, düzeltme ve yanıt metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinde birinci 24 saati ana sayfasında olmak üzere 1 hafta mühletle yayımlanacak.
Basılmış eserler yahut internet haber siteleri yoluyla işlenen yahut bu kanunda öngörülen başka kabahatlerle ilgili ceza davalarının bir muhakeme kaidesi olarak, günlük müddetli yayınlar ve internet haber siteleri tarafından 4 ay, başka basılmış eserler tarafından 6 ay ortasında açılması mecburî olacak. Bu müddetler basılmış yapıtların Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edildiği tarihten, internet haber siteleri için ise habere ait cürüm ihbarının yapıldığı tarihten başlayacak.
Basın kartı başvurusu, niteliği ve tipleri belirlendi
Kanunla basın kartı başvurusu, niteliği ve cinsleri de belirlendi. Buna bakılırsa, basın kartı başvurusu Bağlantı Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik evrakı olarak kabul edilecek.
Basın kartı çeşitleri şu biçimde:
– nazaranve bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon bakılırsavlilerine verilen basın kartını,
– Müddetli basın kartı: nazaranv alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Süreksiz basın kartı: nazaranv alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber hedefli gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Özgür basın kartı: Geçici bir müddetyle çalışmayan yahut yurt haricinde özgür gazetecilik yapan medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Daima basın kartı: En az 18 yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon nazaranvlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını tabir edecek.
Basın kartı, Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, müddetli yayınların sahiplerine yahut hukuksal kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare heyeti liderlerine, medya kuruluşları ismine hareket eden ve bakılırsav alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile nazaranv alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber hedefli gelen yabancı medya mensuplarına, yurt haricinde yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt haricinde özgür gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanına, medya alanında faaliyet göstermeleri koşuluyla sendikalar ile kamu faydasına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine verilebilecek.
Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması koşulu aranacak.
Ayrıca basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmesi için Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü unsurunda belirtilen müddetler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir kabahatten dolayı 5 yıl yahut daha fazla müddetle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, itimadı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, hata uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikap, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, hatadan kaynaklanan malvarlığı bedellerini aklama kabahatleri ile cinsel dokunulmazlığa karşı kabahatler, kamu barışına karşı hatalar, anayasal tertibe ve bu tertibin işleyişine karşı cürümler, ulusal savunmaya karşı kabahatler, devlet sırlarına karşı cürümler, casusluk kabahatleri ve terör kabahatlerinden karar giymemiş olması gerekiyor.
Kart talep edenlerde, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun kontrat yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması kaidesi da aranacak.
Basın kartı talep eden müddetli yayın sahipleri yahut hukukî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare konseyi liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayıcı sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması” kuralları aranmayacak.
Sürekli ve özgür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) aracılığıyla bakılırsave bağlı basın kartı talep edenlerde ise “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması” kuralı aranmayacak.
Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına, medya kuruluşu tarafınca nazaranvlendirildiklerini belgelendirmeleri, Milletlerarası İşgücü Kanunu uyarınca çalışma müsaadelerinin olması, bağlı bulundukları kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik yahut konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri halinde, karşılıklılık temeli da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilecek.
Basın Kartı Komitesi 19 üyeden oluşacak. Kurulda, Başkanlığı temsilen 3 üyenin yanı sıra emekçi sendikası biçiminde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en çok olan sendika tarafınca belirlenecek 2 üye ile bağlantı fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler içinden Başkanlıkça belirlenecek 3 üye de yer alacak. Üyelerin vazife mühleti 2 yıl olacak. Müddeti dolan üyeler bir daha seçilebilecek.
Komisyon; müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verecek.
Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a göre, resmi ilanlar, kuralları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek internet haber sitelerinde de yayınlanacak.
İhaleler, işin yapılacağı yerde çıkan bir gazetenin yanı sıra bir internet haber sitesinde de duyurulabilecek. İhalenin yapılacağı yerde gazete çıkmaması yahut internet haber sitesi idaresi bulunmaması halinde ise ilan, tıpkı mühletler ortasında Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda yer alacak.
Basın Kanunu’nun “Cezai ve Türel Sorumluluklar” ile ilgili düzenlemeleri içeren kısımlarına internet haber siteleri de eklenecek.
Halk içinde kaygı, dehşet yahut panik yaratmak saikiyle ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu sistemi ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe karşıt bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli biçimde alenen yayan kimse 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılacak. Failin, hatası gerçek kimliğini gizleyerek yahut bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi halinde kelam konusu ceza yarı oranında artırılacak.
“Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma” kabahati niçiniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları temyiz edilebilecek.
Erişim Sağlayıcıları Birliğinin vazife alanı, erişimin engellenmesi kararları ile birlikte içeriğin çıkarılması kararlarının uygulanmasına yönelik öteki kanunlarda yer alan düzenlemeleri de kapsayacak biçimde bir daha belirleniyor.
Birlik ile erişim sağlayıcılar içinde kararların bildirimi noktasında gerçek ve süratli bir biçimde bilgi akışının sağlanmasını teminen gerekli yazılım ve donanımın, erişim sağlayıcılar tarafınca kurulması yükümlülüğü getiriliyor.
Erişim Sağlayıcıları Birliğine, kendisine gelen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesine yönelik mahkeme kararlarını, elektronik posta yoluyla ilgili içerik yahut yer sağlayıcılarına bildirme imkanı veriliyor.
İnternetin dağınık ve dinamik yapısı niçiniyle içerik yahut yer sağlayıcının nerede bulunduğunun tespitinde yaşanan problemlerin ve buna bağlı olarak ortaya çıkan yetki tartışmasının giderilmesi ve katalog cürümlerle daha faal gayret edilebilmesi hedefiyle yurt içi-yurt dışı ayrımı kaldırılıyor, Liderin engelleme yetkisinde yeknesaklık sağlanıyor.
Milli İstihbarat Teşkilatının faaliyetleri ve çalışanına yönelik hata teşkil eden içerikler katalog hatalar kapsamına alınacak.
Hakim tarafınca verilen içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi sonucuna bahis kişilik hakkının ihlaline ait yayının öteki internet adreslerinde de yayınlanması durumunda, ilgili kişi tarafınca Birliğe müracaat edilmesi halinde mevcut karar bu adresler için de uygulanacak. Müracaatın, Birlik tarafınca kabulüne karşı itiraz, sonucu veren hakimliğe yapılacak. İnternet sitesindeki yayının tümüne yönelik erişimin engellenmesi kararlarında bu fıkra kararı uygulanmayacak.
Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu (BTK), kanunda belirtilen yükümlülüklerini yerini getirmeyen toplumsal ağ sağlayıcıya, bundan evvelki takvim yılındaki global cirosunun yüzde 3’üne kadar idari para cezası verebilecek.
Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcının bulunduracağı temsilcinin gerçek kişi olması halinde bu kişi Türkiye’de ikamet eden Türk vatandaşı olacak.
Türkiye’den günlük erişimin 10 milyondan fazla olması halinde yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcı tarafınca belirlenen gerçek yahut hükmî kişi temsilci, toplumsal ağ sağlayıcının sorumlulukları gizli kalmak kaydıyla teknik, idari, türel ve mali taraftan tam yetkili ve sorumlu olup bu temsilcinin hukuksal kişi olması halinde direkt toplumsal ağ sağlayıcı tarafınca sermaye şirketi formunda kurulan bir şube olması mecburî olacak.
Sosyal ağ sağlayıcıların BTK’ye sundukları raporlar; başlık etiketleri, öne çıkarılan yahut erişimi azaltılan içeriklere ait algoritmalarına, reklam siyasetlerine ve şeffaflık siyasetlerine ait ayrıntıları de içerecek. Toplumsal ağ sağlayıcıları, kurum tarafınca istenen ayrıntıları kuruma vermekle yükümlü tutulacak.
Reklam kütüphanesi
Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılarına eşit ve tarafsız davranmakla yükümlü olup BTK’ye sunulacak raporda, bu konuya ait alınan önlemlere de yer verilecek. Toplumsal ağ sağlayıcı, bu kanun kapsamındaki cürümlere ait içerikler ile başlık etiketlerinin yayınlanmamasına ait kendi sistem, sistem ve algoritmasında BTK ile iş birliği halinde gerekli önlemleri alacak, bu önlemler, raporunda bulunacak.
Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılara teklifler sunarken hangi parametreleri kullandığına internet sitesinde açık, anlaşılır ve çarçabuk ulaşılabilir biçimde yer verecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılara önerdiği içeriklere ait tercihleri güncelleme ve şahsi bilgilerinin kullanılmasını sonlandırma seçeneği sunma konusunda aldığı gerekli önlemleri, raporunda sıralayacak. Toplumsal ağ sağlayıcı, reklamlara ait içerik, reklam veren, reklam mühleti, gaye kitlesi, ulaşılan kişi yahut küme sayısı üzere ayrıntıların bulunduğu reklam kütüphanesi oluşturarak bunu internet sitesi üzerinden yayınlayacak.
TCK’de yer alan cürümlere ait içerikler isimli mercilere verilecek
Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) yer alan, çocukların cinsel istismarı, halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma, anayasal tertibe ve bu nizamın işleyişine karşı cürümler, devlet sırlarına karşı cürümler ve casusluk kabahatlerine bahis internet içeriklerini oluşturan yahut yayan faillere ulaşmak için gerekli olan ayrıntıları, soruşturma etabında cumhuriyet savcısı, kovuşturma etabında yargılamanın yürütüldüğü mahkemece talep edilmesi üzerine, ilgili toplumsal ağ sağlayıcının Türkiye’deki temsilcisi, isimli mercilere verecek.
Bu bilgiler, talep eden cumhuriyet başsavcılığı yahut mahkemeye verilmezse ilgili cumhuriyet savcısınca, yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranında daraltılması talebiyle Ankara Sulh Ceza Hakimliğine başvurulabilecek.
İnternet trafiği bant genişliğinin daraltılması sonucu verilmesi halinde, bu karar erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK’ye gönderilecek. sonucun gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat ortasında erişim sağlayıcıları tarafınca yerine getirilecek. Toplumsal ağ sağlayıcının, yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde yaptırımlar kaldırılacak ve BTK’ye bildirilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, çocuklara mahsus ayrıştırılmış hizmet sunma konusunda gerekli önlemleri alacak.
Reklam ve bant daraltılması yasağı
İdari önlemler gizli kalmak kaydıyla, BTK Lideri tarafınca verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın gereğinin yerine getirilmemesi halinde, Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hükmî şahısların, ilgili yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıya 6 aya kadar reklam vermesinin yasaklanmasına BTK Lideri tarafınca karar verilebilecek. Bu kapsamda yeni mukavele kurulamayacak ve buna ait para transferi yapılamayacak. Reklam yasağı sonucu Resmi Gazete’de yayımlanacak.
BTK Lideri, reklam yasağı sonucunın yanı sıra içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın yerine getirilmesine kadar toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50 oranında daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek. Hakim tarafınca bu istikamette verilen sonucun ilgili toplumsal ağ sağlayıcıya bildirilmesinden itibaren 30 gün ortasında içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın toplumsal ağ sağlayıcı tarafınca yerine getirilmemesi halinde, toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranına kadar daraltılması için BTK Lideri tarafınca sulh ceza hakimliğine başvurulabilecek.
Hakim tarafınca verilen kararlar, erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK’ye gönderilecek. Kararların gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat ortasında erişim sağlayıcıları tarafınca yerine getirilecek. Toplumsal ağ sağlayıcının, içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucunın gereğini yerine getirmesi ve BTK’ye bildirmesi halinde sadece internet trafiği bant genişliğinin daraltılması önlemi kaldırılacak.
Reklam yasağına karşıt davrananlara 100 bin liraya kadar ceza
BTK Liderince verilen idari para cezaları, yasal müddetinde 1 yıl ortasında birden çok ödenmezse, Lider tarafınca yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıya Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hükmî şahısların ilgili toplumsal ağ sağlayıcısına 6 aya kadar yeni reklam vermesinin yasaklanmasına karar verilebilecek. Bu kapsamda verilen reklam yasağına muhalif davranan Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hukuksal şahıslara 10 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası uygulanmasına BTK Lideri karar verebilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, BTK tarafınca yapılacak kullanıcı haklarına ait düzenlemelere uyacak.
Sosyal ağ sağlayıcı, hesap verebilirlik prensibine uygun biçimde hareket etmek, kanunun uygulanmasında şeffaflığı sağlamak, kanunun uygulanmasına ait gerekli tüm bilgi ve dokümanları BTK tarafınca istenildiği vakit BTK’ye vermekle yükümlü olacak.
Sosyal ağ sağlayıcı, başlık etiketleri ve öne çıkarılan içeriklerin ihtar tekniğiyle kaldırılması için BTK ile iş birliği ortasında faal bir müracaat düzeneği kuracak. Toplumsal ağ sağlayıcı, başlık etiketleri yahut öne çıkarılan içerikler aracılığıyla ortam sağladığı diğerine ilişkin yayın yoluyla işlenen hatadan, kendisine hukuka karşıt içeriğin bildirilmiş ve buna karşın içeriğin bildiriminden itibaren derhal ve en geç 4 saat ortasında kaldırılmamış olması durumunda kelam konusu içerikten direkt sorumlu olacak.
Sosyal ağ sağlayıcının kanuna uyumu
Sosyal ağ sağlayıcı, şahısların can ve mal güvenliğini tehlikeye sokan içerikleri öğrenmesi ve gecikmesinde sakınca bulunması halinde, bu içeriği ve içeriği oluşturana ait ayrıntıları yetkili kolluk üniteleriyle paylaşacak.
BTK, toplumsal ağ sağlayıcının bu kanuna ahengine ait olarak toplumsal ağ sağlayıcıdan kurumsal yapı, bilişim sistemleri, algoritmalar, data sürece düzenekleri ve ticari tavırlar dahil her türlü açıklamayı talep edebilecek. Toplumsal ağ sağlayıcı, BTK tarafınca talep edilen bilgi ve dokümanları en geç 3 ay ortasında verecek. BTK, toplumsal ağ sağlayıcının kanuna ahengini, toplumsal ağ sağlayıcının bütün tesislerinde yerinde inceleyebilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, kamu güvenliğini ve kamu sıhhatini etkileyen olağanüstü durumlara ait kriz planı oluşturmakla ve kuruma bildirmekle yükümlü olacak.
BTK Lideri, kanunda belirtilen yükümlülüklerini yerini getirmeyen toplumsal ağ sağlayıcıya bundan evvelki takvim yılındaki global cirosunun yüzde 3’üne kadar idari para cezası verebilecek.
Şebekeler üstü hizmete ait düzenleme
Elektronik Haberleşme Kanunu’na, “şebekeler üstü hizmet” ve “şebekeler üstü hizmet sağlayıcı” kavramları ekleniyor.
“Şebekeler üstü hizmet”, internet erişimine sahip abone ve kullanıcılara, işletmecilerden yahut sağlanan internet hizmetinden bağımsız olarak kamuya açık bir yazılım vasıtası ile sunulan, sesli, yazılı, görsel bağlantı kapsamındaki şahıslar ortası elektronik haberleşme hizmetlerini; “şebekeler üstü hizmet sağlayıcı” ise şebekeler üstü hizmet tarifi kapsamına giren hizmetleri sunan gerçek yahut hükmî kişiyi tabir edecek.
BTK’ye, şebekeler üstü hizmetlere ait gerekli düzenlemeleri yapma ve ilgili önlemleri alma konusunda yetki veriliyor.
Şebekeler üstü hizmet sağlayıcılar, faaliyetlerini Türkiye’de kurdukları anonim şirket ya da limitet şirket statüsündeki tam yetkili temsilcileri vasıtası ile BTK tarafınca yapılacak yetkilendirme çerçevesinde yürütecek.
Kanunda öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeyen yahut yetkilendirilmeksizin hizmet sunan şebekeler üstü hizmet sağlayıcılara 1 milyon liradan 30 milyon liraya kadar idari para cezası verilebilecek.
İdari para cezasını müddetinde ödemeyen ve Kurumca yapılacak bildirimden itibaren 6 ay ortasında Kurum düzenlemelerinde öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeyen yahut yetkilendirilmeksizin hizmet sunan şebekeler üstü hizmet sağlayıcısının internet trafiği, bant genişliğinin yüzde 95’ine kadar daraltılmasına yahut ilgili uygulama yahut internet sitesine erişimin engellenmesine Kurum tarafınca karar verilebilecek.
Düzenlemenin resmi ilan ve reklam verilebilecek internet haber sitelerinin de Basın İlan Kurumunun internet siteleri üzerinden kamuoyuna duyurulmasını düzenleyen hususu, internet haber sitelerinde yayınlanacak resmi ilan ve reklamların kapsam ve asıllarını düzenleyen hususu, gazete ve mecmualar için uygulanan müeyyidelerin internet haber sitelerine de uygulanmasını düzenleyen hususu, vatandaşların icra, ihale, tebligat ve işçi alanlarına ait ilanlara tek merkezden kolay kolay ulaşabildiği Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda da fiyatsız yayın yapılmasını düzenleyen hususu, ihalelerin internet haber sitesinde duyurulmasını düzenleyen hususu, internet haber sitelerinin cezai ve hukuksal sorumluluklarıyla ilgili düzenleme ve internet haber siteleri çalışanlarının Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kapsamına alınmasını önnazarann hususu 1 Nisan 2023’te, öbür kararları ise yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Görüşmelerden
AK Parti Küme Başkanvekili Becerikli Ünal, bu düzenlemenin TBMM çatısı altında hazırlandığını belirterek, emeği geçenlere teşekkür etti.
Milletvekillerinin yargıyı, devleti, devletin bütün kurumlarını, binlerce yıllık Türk devlet aklının geleneğini sorgulayarak nereye gidebileceğini soran Ünal, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Yasa yapılırken bir yanlış da yapılabilir lakin demokrasinin hoş tarafı sistem ortasında kalarak o yanlışı bize düzeltme imkanı vermektedir. Her şeydilk evvel siyasi aklı, devlet aklına dönüştüren buradaki parlamenterlerdir. Taban, aktör haline geldiğinde ortaya faşizm çıkar. Siyasetçi tabanın taleplerini alıp bir siyasal akla dönüştürür, iktidara geldiğinde de o siyasal aklı devlet aklına dönüştürür. Fakat siz tabanın taleplerini bir siyasi akla dönüştürmek yerine, hiç bir filtreden geçirmeden söyleme dönüştürürseniz işte bunun ismi faşizmdir. Bu yasanın hazırlığında emeği geçen her bir arkadaşım onurludur, haysiyetlidir; devletine, ülkesine, milletine sadakatlidir; kalbi ve vicdanı vardır.”
“YALAN İÇERİKLER ÇIĞ ÜZERE BÜYÜYOR”
Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan ise bahis ile ilgili açıklama yaptı. Yapılan açıklama şöyleki:
Kamuoyunda “Dezenformasyonla çaba düzenlemesi” olarak da bilinen Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Heyetinde kabul edilerek maddeleşti.
Ancak üzülerek görüyoruz ki bu yasa ile ilgili toplumsal medya platformlarında; nefret söylemi, dezenformasyon, manipülasyon, hakaret ve palavra içerikler çığ üzere büyüyor.
Vatandaşlarımız için daha pak ve inançlı bir internet tesis etmeliyiz, bu en değerli nazaranvimiz.
Bu noktada 5651 sayılı kanunda yapılan birtakım değişiklikleri sizinle paylaşmak istiyorum.
İçeriklerine ait kullandıkları algoritmalara, etiketlere, reklam ve şeffaflık siyasetlerine ait bilgilere yer verecekler.
bu biçimdece artık kullanıcıların değişen koşullara ve durumlara göre en kısa müddette korunabilmesinin önü açılacak.