celikci
New member
Dezenformasyon yasası, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla Resmi Gazete’de yayımlandı
Sosyal medyada aldatıcı bilgi verilmesinin önüne geçecek düzenleme Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanuna göre, yasal tabana kavuşturulmaları için internet haber siteleri ile basın kartına ait mevzular, Basın Kanunu’nun kapsamına alınarak radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanı, basın kartı düzenlenmesi bakımından müddetli yayın çalışanları üzere pahalandırılacak.
HABER SİTELERİ VADELİ YAYIN KAPSAMINA ALINDI
Basın Kanunu’nun maksatları ortasına basın kartına ait metot ve asılları belirlemek de eklenecek. Basın kartı talep eden medya mensupları ve enformasyon bakılırsavlileri, kanun kapsamına dahil edilecek. İnternet haber siteleri de vadeli yayın tarifi kapsamına alınacak. Düzenlemede ‘internet haber sitesi’, ‘İletişim Başkanı’, ‘İletişim Başkanlığı’, ‘Basın Kartı Komisyonu’, ‘medya mensubu’, ‘enformasyon gorevlisi’ de tanımlanıyor.
İnternet haber sitelerinde bir içeriğin birinci sefer sunulmaya başlandığı tarih ile daha sonraki güncelleme tarihleri, her erişildiğinde değişmeyecek biçimde içeriğin üzerinde belirtilecek. Kayıt için verilen beyannamede elektronik tebligat adresi de gösterilecek. Yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından uygulanmayacak. İnternet haber sitesinin karara uymaması halinde Cumhuriyet Başsavcılığı 2 hafta ortasında eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe karşıt ayrıntıların düzeltilmesini internet haber sitesinden isteyecek. İstemin 2 hafta ortasında yerine getirilmemesi durumunda Cumhuriyet Başsavcılığı internet haber sitesi vasfının kazanılmadığının tespiti emeliyle asliye ceza mahkemesine başvuracak. Mahkeme en geç 2 hafta ortasında sonucunı verecek.
YALAN HABER YAYANA MAHPUS CEZASI
Düzenleme ile halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma kabahatine 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası öngörülüyor. İnternetten yayın yapan kuruluşlar, basın kanunu kapsamına alınarak yeni haklara kavuştu.
BASIN KARTI TÜRLERİ
Kanunla basın kartı başvurusu, niteliği ve çeşitleri de belirlendi. Buna bakılırsa, basın kartı başvurusu İrtibat Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik dokümanı olarak kabul edilecek.
bakılırsave bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon nazaranvlilerine verilen basın kartını,
Süreli basın kartı: misyon alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
Geçici basın kartı: vazife alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber gayeli gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
Serbest basın kartı: Süreksiz bir müddetyle çalışmayan yahut yurt haricinde hür gazetecilik yapan medya mensuplarına verilen basın kartını,
Sürekli basın kartı: En az 18 yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon nazaranvlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını tabir edecek.
KİMLER BASIN KARTI ALABİLİR?
Basın kartı, Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, periyodik yayınların sahiplerine yahut hükmî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare konseyi liderlerine, medya kuruluşları ismine hareket eden ve nazaranv alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile nazaranv alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber hedefli gelen yabancı medya mensuplarına, yurt haricinde yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt haricinde hür gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanına, medya alanında faaliyet göstermeleri kuralıyla sendikalar ile kamu faydasına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine verilebilecek.
Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması koşulu aranacak. Ayrıyeten basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmesi için Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü unsurunda belirtilen mühletler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir cürümden dolayı 5 yıl yahut daha fazla mühletle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, itimadı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, cürüm uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikap, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, hatadan kaynaklanan malvarlığı pahalarını aklama kabahatleri ile cinsel dokunulmazlığa karşı cürümler, kamu barışına karşı hatalar, anayasal nizama ve bu tertibin işleyişine karşı hatalar, ulusal savunmaya karşı cürümler, devlet sırlarına karşı kabahatler, casusluk kabahatleri ve terör kabahatlerinden karar giymemiş olması gerekiyor.
Kart talep edenlerde, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması kaidesi da aranacak.
Basın kartı talep eden vadeli yayın sahipleri yahut hukuksal kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare heyeti liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun kontrat yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması” koşulları aranmayacak.
Sürekli ve hür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) aracılığıyla vazifeye bağlı basın kartı talep edenlerde ise “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması” kuralı aranmayacak.
Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına, medya kuruluşu tarafınca gorevlendirildiklerini belgelendirmeleri, Memleketler arası İşgücü Kanunu uyarınca çalışma müsaadelerinin olması, bağlı bulundukları kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik yahut konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri halinde, karşılıklılık temeli da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilecek.
Basın Kartı Komitesi 19 üyeden oluşacak. Kurulda, Başkanlığı temsilen 3 üyenin yanı sıra personel sendikası halinde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en çok olan sendika tarafınca belirlenecek 2 üye ile irtibat fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler içinden Başkanlıkça belirlenecek 3 üye de yer alacak. Üyelerin bakılırsav mühleti 2 yıl olacak. Müddeti dolan üyeler bir daha seçilebilecek. Komite; müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verecek.
BASIN KARTININ İPTAL GEREKÇELERİ
Sosyal medyada aldatıcı bilgi verilmesinin önüne geçecek düzenleme Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanuna göre, yasal tabana kavuşturulmaları için internet haber siteleri ile basın kartına ait mevzular, Basın Kanunu’nun kapsamına alınarak radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanı, basın kartı düzenlenmesi bakımından müddetli yayın çalışanları üzere pahalandırılacak.
HABER SİTELERİ VADELİ YAYIN KAPSAMINA ALINDI
Basın Kanunu’nun maksatları ortasına basın kartına ait metot ve asılları belirlemek de eklenecek. Basın kartı talep eden medya mensupları ve enformasyon bakılırsavlileri, kanun kapsamına dahil edilecek. İnternet haber siteleri de vadeli yayın tarifi kapsamına alınacak. Düzenlemede ‘internet haber sitesi’, ‘İletişim Başkanı’, ‘İletişim Başkanlığı’, ‘Basın Kartı Komisyonu’, ‘medya mensubu’, ‘enformasyon gorevlisi’ de tanımlanıyor.
İnternet haber sitelerinde bir içeriğin birinci sefer sunulmaya başlandığı tarih ile daha sonraki güncelleme tarihleri, her erişildiğinde değişmeyecek biçimde içeriğin üzerinde belirtilecek. Kayıt için verilen beyannamede elektronik tebligat adresi de gösterilecek. Yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından uygulanmayacak. İnternet haber sitesinin karara uymaması halinde Cumhuriyet Başsavcılığı 2 hafta ortasında eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe karşıt ayrıntıların düzeltilmesini internet haber sitesinden isteyecek. İstemin 2 hafta ortasında yerine getirilmemesi durumunda Cumhuriyet Başsavcılığı internet haber sitesi vasfının kazanılmadığının tespiti emeliyle asliye ceza mahkemesine başvuracak. Mahkeme en geç 2 hafta ortasında sonucunı verecek.
YALAN HABER YAYANA MAHPUS CEZASI
Düzenleme ile halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma kabahatine 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezası öngörülüyor. İnternetten yayın yapan kuruluşlar, basın kanunu kapsamına alınarak yeni haklara kavuştu.
BASIN KARTI TÜRLERİ
Kanunla basın kartı başvurusu, niteliği ve çeşitleri de belirlendi. Buna bakılırsa, basın kartı başvurusu İrtibat Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik dokümanı olarak kabul edilecek.
bakılırsave bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon nazaranvlilerine verilen basın kartını,
Süreli basın kartı: misyon alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
Geçici basın kartı: vazife alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber gayeli gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
Serbest basın kartı: Süreksiz bir müddetyle çalışmayan yahut yurt haricinde hür gazetecilik yapan medya mensuplarına verilen basın kartını,
Sürekli basın kartı: En az 18 yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon nazaranvlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını tabir edecek.
KİMLER BASIN KARTI ALABİLİR?
Basın kartı, Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, periyodik yayınların sahiplerine yahut hükmî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare konseyi liderlerine, medya kuruluşları ismine hareket eden ve nazaranv alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile nazaranv alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber hedefli gelen yabancı medya mensuplarına, yurt haricinde yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt haricinde hür gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanına, medya alanında faaliyet göstermeleri kuralıyla sendikalar ile kamu faydasına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine verilebilecek.
Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması koşulu aranacak. Ayrıyeten basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmesi için Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü unsurunda belirtilen mühletler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir cürümden dolayı 5 yıl yahut daha fazla mühletle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, itimadı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, cürüm uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikap, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, hatadan kaynaklanan malvarlığı pahalarını aklama kabahatleri ile cinsel dokunulmazlığa karşı cürümler, kamu barışına karşı hatalar, anayasal nizama ve bu tertibin işleyişine karşı hatalar, ulusal savunmaya karşı cürümler, devlet sırlarına karşı kabahatler, casusluk kabahatleri ve terör kabahatlerinden karar giymemiş olması gerekiyor.
Kart talep edenlerde, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması kaidesi da aranacak.
Basın kartı talep eden vadeli yayın sahipleri yahut hukuksal kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare heyeti liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun kontrat yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması” koşulları aranmayacak.
Sürekli ve hür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) aracılığıyla vazifeye bağlı basın kartı talep edenlerde ise “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması” kuralı aranmayacak.
Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına, medya kuruluşu tarafınca gorevlendirildiklerini belgelendirmeleri, Memleketler arası İşgücü Kanunu uyarınca çalışma müsaadelerinin olması, bağlı bulundukları kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik yahut konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri halinde, karşılıklılık temeli da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilecek.
Basın Kartı Komitesi 19 üyeden oluşacak. Kurulda, Başkanlığı temsilen 3 üyenin yanı sıra personel sendikası halinde faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en çok olan sendika tarafınca belirlenecek 2 üye ile irtibat fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler içinden Başkanlıkça belirlenecek 3 üye de yer alacak. Üyelerin bakılırsav mühleti 2 yıl olacak. Müddeti dolan üyeler bir daha seçilebilecek. Komite; müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verecek.
BASIN KARTININ İPTAL GEREKÇELERİ
- Kanun’a nazaran, basın kartı sahibinin, kanunda belirtilen niteliklere sahip olmadığının yahut bu nitelikleri daha sonradan kaybettiğinin anlaşılması halinde basın kartı, Bağlantı Başkanlığınca iptal edilecek.
- Basın kartı sahibinin, basın ahlak asıllarına alışılmamış davranışlarda bulunması halinde Basın Kartı Komitesi sonucuyla basın kartı iptal edilecek.
- Basın kartı sahibinin gereken niteliklere sahip olmadığının yahut bu nitelikleri daha sonradan kaybettiğinin anlaşılması niçiniyle İrtibat Başkanlığınca basın kartının iptali halinde kartın iade edildiği tarihten itibaren 1 yıl geçmedikçe bir daha basın kartı verilmeyecek.