Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, başörtüsü ve aile düzenlemesini içeren Anayasa değişikliğini Cumhur İttifakı’nın tek başına referanduma götürmesinin fiilen imkansız olduğunu söylemiş oldu. Bozdağ, “Kamuoyunda güya Cumhur İttifakı bir arada referanduma götürmek istiyormuş üzere bir algı yapılıyor. Bir kez bizim bu biçimde bir gücümüz yok. Muhalefet buna dayanak vermezse mümkün değil. Biz temel olarak temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu yapılmasına karşıyız. Lakin 360 ile 400 oy içinde kalırsa referanduma götürme durumu ortaya çıkar. Biz büyük bir uzlaşmayla Meclis’ten geçmesinden yanayız” dedi.
Bakan Bozdağ, başörtüsüne anayasal güvenci konusunda yapılan anayasa değişikliği teklifi ve gelinen süreci, aralık ayı başında Meclis gündemine gelmesi beklenen yeni yargı paketi ile infaz düzenlemesine ait konuştu. Bakan Bozdağ, “Sayın Kılıçdaroğlu durduk yerde niye bu mevzuyu gündeme getirdi? Kendi ve sözcülerinin açıklamalarına baktığımızda toplumda bir telaş olduğunu, ‘Acaba CHP güç sahibi olursa; Türkiye’de başörtüsü konusundaki kazanılmış haklar ve gelinen noktada bir dönüş olur mu?’ bu kaygıyı belirli ki CHP’liler toprakta gördüler. Bu tasaya bir karşılık olarak, ‘biz gelirsek bunlar olmayacak’ iletisini vermek ve siyasi bir hesapla bunu yaptığı görülüyor” dedi. Bozdağ, bu teklifin verilişini sağlayan bir diğer şeyin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi olduğunu, yeni sistemde iktidar olmak için yüzde 50+1 gerektiğini, CHP’nin yüzde 25 olan oyunu artırmak için kendi haricindeki çevrelere açılmak istediğini söylemiş oldu.
‘KANUNUN YETMEDİĞİNİ TÜRKİYE DENEYİMİYLE ÖĞRENDİ’
Bozdağ, Türkiye’de başörtüsü ile ilgili yaşanan her dertte, CHP’nin, Anayasa Mahkemesi’ne gittiğini hatırlattı. Bozdağ, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Kılıçdaroğlu’nun kanun teklifi üzerine; anayasa ile bu işi kalıcı olarak Türkiye’nin gündemi dışına çıkarmak istediğini hatırlatarak, şu biçimde dedi:
“Geçmişe baktığımızda kanunun bu işi çözmediği hayli açık. Merhum Turgut Özal’ın başbakanlığı periyodunda YÖK Kanunu’na ek 16’ncı husus konuldu, hürlük getirildi. Anayasa Mahkemesi iptal etti. ondan sonrasında 1989 yılında ek 17’nci husus yapıldı ve yüksek öğretim kurumlarında ‘kılık kıyafet serbesttir’ deniliyor. Anayasa Mahkemesi’ne bahis taşındı. Anayasa Mahkemesi ek 16’ıncı hususun değişiklik sonucundaki öne sürülen sebebini tekrar ve teyit etti. Bu münasebet geçerli olmak kaydıyla ek 17’nci unsur iptal edilmedi. Kanun hala yürürlükte. Sene 1989 o günden 2013 yılının sonuna kadar başörtüsü yasağı, hem üniversitelerde hem kamuda uygulandı mı? Uygulandı. Yani kanunun yetmediğini, kanunun kâfi garantiyi sağlamadığını maalesef Türkiye deneyimiyle öğrendi. Onun için biz Türkiye’de siyasi istikrarlar değiştiğinde yahut iklim farklılaştığında birileri bir daha başörtü zulmünü bir hak üzere sunmasın, bayanlarımız içinde başı açık, başı örtülü ayırımı yapılmasın diye Sayın Cumhurbaşkanımızın ağzından, ‘gelin bunu anayasal garantiye kavuşturalım’ teklifi geldi. Zira anayasayı değiştirmek o denli mümkün değil.”
Anayasa’yı kolay kolay değiştirmenin mümkün olmadığını vurgulayan Bozdağ, “400 oyu bulmak, 400’ün altı 360’ın üzerinde oy bulsa bile halkın yüzde 50+1’ini onayını almak kolay kolay mümkün gözükmüyor. Anayasa büyük bir teminat. Yasama organın da, yürütmenin de, yargının da dokunamayacağı bir teminat. 30 yıldır uğraştığı bir sorunun, tekrar Türkiye’nin önüne gelmemesi için değerli bir çağrı” diye konuştu.
‘TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER REFERANDUM KONUSU OLMAMALI’
Bakan Bozdağ, anayasa değişikliği teklifinin referanduma gdolayıleceği savlarına ait, “Sayın Cumhurbaşkanımız, temel hak ve hürriyetlerin referanduma gdolayılmesinin hakikat olmadığını söylemiş oldu. AK Parti kurulduğu günden beri; temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu olamaması gerektiğini tabir eden bir parti. Anayasa değişikliği gündeme gelince Sayın Cumhurbaşkanımızın yaptığı davet fazlaca net; ‘amacımız bunun büyük bir uzlaşmayla parlamentodan geçmesidir. Şayet bu uzlaşma sağlanamaz, halk oyuna gidecek bir çoğunluk ortaya çıkarsa biz bu biçimde halk oyuna gitmekten çekinmeyiz’ diye bir değerlendirmesi oldu” dedi.
‘MUHALEFET TAKVİYE VERMEZSE MÜMKÜN DEĞİL’
Bakan Bozdağ, Cumhur İttifakı’nın, parlamentodaki çoğunluğunun 335 oyla sonlu olduğuna dikkat çekerek, “Meclis Lideri oy kullanamadığı için 334 oyumuz var. 334 oyla Cumhur İttifakı’nın bu anayasa değişiklik teklifini, referanduma götürecek çoğunluk elde etmesi Anayasaya göre mümkün mü? Değil. Şayet bu 400’ün altı 360’ın üzerinde bir çoğunlukta kalacaksa, muhalefet partilerinin ya da milletvekillerinin vereceği dayanakla fakat kalabilir. Cumhur İttifakı’nın anayasa değişikliğini tek başına referanduma götürmesi fiilen imkansız. Bunun altını çizmekte yarar var. Kamuoyunda güya Cumhur İttifakı anayasa değişikliği teklifini referanduma götürmek istiyormuş üzere bir algı yapılıyor. Bir kez bizim bu biçimde bir gücümüz yok. Muhalefet buna dayanak vermezse mümkün değil. ‘400 milletvekilinin oyu bulunursa da Cumhurbaşkanının yetkisi çerçevesinde; ‘Cumhurbaşkanı bunu referanduma götürebilir’ diye bir ekip bireyler buradan maalesef niyet okuması yapıyor. Biz temel olarak temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu yapılmasına karşıyız. Fakat 360 ile 400 oy içinde kalırsa referanduma götürme durumu ortaya çıkar. Biz büyük bir uzlaşmayla Meclis’ten geçmesinden yanayız. Meclis’ten referandum da çıkmaz. Cumhur İttifakı’nın toplam oyu referanduma da yetmiyor” değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Bozdağ, anayasa değişikliği teklifi konusunda muhalefet partilerinden bir geri dönüş beklediklerini kaydederek, “Partilerin kıymetlendirme yansımalarını gördükten daha sonra teklif Meclis’e sunulacaktır” dedi.
‘TAMAMEN ÇÖZÜLMESİNİ İSTİYORUZ’
Bakan Bozdağ, cumhurbaşkanlığı seçiminde üç sandık kurulacağı savlarına ait de, “Cumhur İttifakı’nın 334 oyu var. Referandum için 26 oya daha gereksinim var. bu biçimde referanduma sarfiyat. Anayasa değişikliği teklifi referanduma ne vakit masraf? Bu büsbütün Meclis’teki yasalaşma süreci ile ilgilidir. Halk oylaması kanuna bakılırsa; anayasa değişikliği teklifi resmi gazetede yayımlandıktan daha sonra 60’ıncı günü takip eden pazar günü yapılıyor. Meclis’in sonucu değerli. Bu hesabı yapanlar kendilerine nazaran yapar. Belirli ki kaygı var kimi etraflarda. Bu mevzunun Türkiye’nin gündemine oturmasını istemiyoruz. Büsbütün çözülmesini istiyoruz” sözlerini kullandı.
‘YARGI PAKETİ TASLAK METNİMİZİ ARALIKTA VERECEĞİZ’
Bakan Bozdağ, Aralık ayı başında Meclis gündemine gelmesi beklenen yeni yargı paketine ait de şunları söylemiş oldu:
“Arabuluculuğun kapsamını genişleten adımlar atacağız. Bu kapsamda kira ile ilgili uyuşmazlıkları arabulucular çözecek. Kat mülkiyeti kanunundan çıkan uyuşmazlıklar arabulucuya gidecek. Komşuluk hukukundan kaynaklı uyuşmazlıklar da arabulucuya gidecek. Komşuların, Kat Mülkiyeti Kanunundan kaynaklanan itilaflar niçiniyle mahkeme kapılarına gitmelerini istemiyoruz. Ondan evvel arabulucu üzerinden kısa mühlet ortasında çözmelerini dilek ediyoruz. Bu bizim kültürümüze de uygun düşen bir düzenleme. çabucak hemen netleştirmediğimiz ve istişarelerin devam ettiği hususlar üzerinde de çalışmalar devam ediyor. Yargı Paketinde vatandaşı şad edecek düzenlemeler var. Yargı paketi ortasında birinci defa uygulanacak iki farklı uygulama var; lakin istişare ve onay alacak yerler var. Onun için şimdilik açıklama hakikat olmaz. Vatandaşlarımızın hepsinin takdirini toplayacak iki bahis var. Aralık ayı başında taslak metnimizi Meclisimize AK Parti kümesine vereceğiz. Meclis takvimini de onlar belirleyecek.”
‘İNFAZ SİSTEMİYLE İLGİLİ ISLAHAT ÇALIŞMASI YÜRÜTÜLÜYOR’
Bakan Bozdağ, infaz düzenlemesine ait hazırlık çalışmalarının devam ettiğini, bunun için de ‘bilim komisyonu’ kurulduğunu kaydetti. Bakan Bozdağ, “İnfaz düzenlemesi yargı paketinde yok. Bu düzenlemeyi uzun vadede düşünüyoruz. Bu bahiste bir ‘bilim komisyonu’ kurduk. Geçen hafta bu komiteyle birinci toplantımızı yaptık. Bilim Komitesi bizim infaz sistemimizi ele alan bir çalışma yapacak. Seçimden daha sonra infazla ilgili konularda değerli adımlar atacağız. İnfaz sistemimizin bilhassa ıslah, rehabilitasyon, topluma kazandırma, kontrollü hürlük uygulamasını daha verimli, yararlı hale getirme konusunda, bir kadro yeni düzenlemeleri içerecek. İnfaz sistemiyle ilgili esaslı bir zihniyet değişimi sayılabilecek ıslahat çalışması yürütülüyor. Cezasızlık algısını ortadan kaldırmak gayesiyle bugün kimi ülkelerde, Hollanda başta olmak üzere; cezası düşük olan cürümlerde yargılama metodu de epey süratli ve farklı. Cezaların yatarı da farklı. Artık biz bunlar üzerinde de duruyoruz. Toplumda cezasızlık algısına niye olan hatalarla ilgili ‘yeni birtakım cezalar üzerinde durma ve öteki cezalar olabilir mi?’ bunlar üzerinde çalışıyoruz. Biz cezasızlık algısını ortadan kaldıracak değerli bir değişiklik yapma hazırlığı içerisindeyiz. Cezası az olan kabahatlerle ilgili yeni bir cezalandırma, yeni bir yol, süratli yargılama üzerinde çalışıyoruz” dedi.
Bakan Bozdağ, başörtüsüne anayasal güvenci konusunda yapılan anayasa değişikliği teklifi ve gelinen süreci, aralık ayı başında Meclis gündemine gelmesi beklenen yeni yargı paketi ile infaz düzenlemesine ait konuştu. Bakan Bozdağ, “Sayın Kılıçdaroğlu durduk yerde niye bu mevzuyu gündeme getirdi? Kendi ve sözcülerinin açıklamalarına baktığımızda toplumda bir telaş olduğunu, ‘Acaba CHP güç sahibi olursa; Türkiye’de başörtüsü konusundaki kazanılmış haklar ve gelinen noktada bir dönüş olur mu?’ bu kaygıyı belirli ki CHP’liler toprakta gördüler. Bu tasaya bir karşılık olarak, ‘biz gelirsek bunlar olmayacak’ iletisini vermek ve siyasi bir hesapla bunu yaptığı görülüyor” dedi. Bozdağ, bu teklifin verilişini sağlayan bir diğer şeyin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi olduğunu, yeni sistemde iktidar olmak için yüzde 50+1 gerektiğini, CHP’nin yüzde 25 olan oyunu artırmak için kendi haricindeki çevrelere açılmak istediğini söylemiş oldu.
‘KANUNUN YETMEDİĞİNİ TÜRKİYE DENEYİMİYLE ÖĞRENDİ’
Bozdağ, Türkiye’de başörtüsü ile ilgili yaşanan her dertte, CHP’nin, Anayasa Mahkemesi’ne gittiğini hatırlattı. Bozdağ, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Kılıçdaroğlu’nun kanun teklifi üzerine; anayasa ile bu işi kalıcı olarak Türkiye’nin gündemi dışına çıkarmak istediğini hatırlatarak, şu biçimde dedi:
“Geçmişe baktığımızda kanunun bu işi çözmediği hayli açık. Merhum Turgut Özal’ın başbakanlığı periyodunda YÖK Kanunu’na ek 16’ncı husus konuldu, hürlük getirildi. Anayasa Mahkemesi iptal etti. ondan sonrasında 1989 yılında ek 17’nci husus yapıldı ve yüksek öğretim kurumlarında ‘kılık kıyafet serbesttir’ deniliyor. Anayasa Mahkemesi’ne bahis taşındı. Anayasa Mahkemesi ek 16’ıncı hususun değişiklik sonucundaki öne sürülen sebebini tekrar ve teyit etti. Bu münasebet geçerli olmak kaydıyla ek 17’nci unsur iptal edilmedi. Kanun hala yürürlükte. Sene 1989 o günden 2013 yılının sonuna kadar başörtüsü yasağı, hem üniversitelerde hem kamuda uygulandı mı? Uygulandı. Yani kanunun yetmediğini, kanunun kâfi garantiyi sağlamadığını maalesef Türkiye deneyimiyle öğrendi. Onun için biz Türkiye’de siyasi istikrarlar değiştiğinde yahut iklim farklılaştığında birileri bir daha başörtü zulmünü bir hak üzere sunmasın, bayanlarımız içinde başı açık, başı örtülü ayırımı yapılmasın diye Sayın Cumhurbaşkanımızın ağzından, ‘gelin bunu anayasal garantiye kavuşturalım’ teklifi geldi. Zira anayasayı değiştirmek o denli mümkün değil.”
Anayasa’yı kolay kolay değiştirmenin mümkün olmadığını vurgulayan Bozdağ, “400 oyu bulmak, 400’ün altı 360’ın üzerinde oy bulsa bile halkın yüzde 50+1’ini onayını almak kolay kolay mümkün gözükmüyor. Anayasa büyük bir teminat. Yasama organın da, yürütmenin de, yargının da dokunamayacağı bir teminat. 30 yıldır uğraştığı bir sorunun, tekrar Türkiye’nin önüne gelmemesi için değerli bir çağrı” diye konuştu.
‘TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER REFERANDUM KONUSU OLMAMALI’
Bakan Bozdağ, anayasa değişikliği teklifinin referanduma gdolayıleceği savlarına ait, “Sayın Cumhurbaşkanımız, temel hak ve hürriyetlerin referanduma gdolayılmesinin hakikat olmadığını söylemiş oldu. AK Parti kurulduğu günden beri; temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu olamaması gerektiğini tabir eden bir parti. Anayasa değişikliği gündeme gelince Sayın Cumhurbaşkanımızın yaptığı davet fazlaca net; ‘amacımız bunun büyük bir uzlaşmayla parlamentodan geçmesidir. Şayet bu uzlaşma sağlanamaz, halk oyuna gidecek bir çoğunluk ortaya çıkarsa biz bu biçimde halk oyuna gitmekten çekinmeyiz’ diye bir değerlendirmesi oldu” dedi.
‘MUHALEFET TAKVİYE VERMEZSE MÜMKÜN DEĞİL’
Bakan Bozdağ, Cumhur İttifakı’nın, parlamentodaki çoğunluğunun 335 oyla sonlu olduğuna dikkat çekerek, “Meclis Lideri oy kullanamadığı için 334 oyumuz var. 334 oyla Cumhur İttifakı’nın bu anayasa değişiklik teklifini, referanduma götürecek çoğunluk elde etmesi Anayasaya göre mümkün mü? Değil. Şayet bu 400’ün altı 360’ın üzerinde bir çoğunlukta kalacaksa, muhalefet partilerinin ya da milletvekillerinin vereceği dayanakla fakat kalabilir. Cumhur İttifakı’nın anayasa değişikliğini tek başına referanduma götürmesi fiilen imkansız. Bunun altını çizmekte yarar var. Kamuoyunda güya Cumhur İttifakı anayasa değişikliği teklifini referanduma götürmek istiyormuş üzere bir algı yapılıyor. Bir kez bizim bu biçimde bir gücümüz yok. Muhalefet buna dayanak vermezse mümkün değil. ‘400 milletvekilinin oyu bulunursa da Cumhurbaşkanının yetkisi çerçevesinde; ‘Cumhurbaşkanı bunu referanduma götürebilir’ diye bir ekip bireyler buradan maalesef niyet okuması yapıyor. Biz temel olarak temel hak ve hürriyetlerin referandum konusu yapılmasına karşıyız. Fakat 360 ile 400 oy içinde kalırsa referanduma götürme durumu ortaya çıkar. Biz büyük bir uzlaşmayla Meclis’ten geçmesinden yanayız. Meclis’ten referandum da çıkmaz. Cumhur İttifakı’nın toplam oyu referanduma da yetmiyor” değerlendirmesinde bulundu.
Bakan Bozdağ, anayasa değişikliği teklifi konusunda muhalefet partilerinden bir geri dönüş beklediklerini kaydederek, “Partilerin kıymetlendirme yansımalarını gördükten daha sonra teklif Meclis’e sunulacaktır” dedi.
‘TAMAMEN ÇÖZÜLMESİNİ İSTİYORUZ’
Bakan Bozdağ, cumhurbaşkanlığı seçiminde üç sandık kurulacağı savlarına ait de, “Cumhur İttifakı’nın 334 oyu var. Referandum için 26 oya daha gereksinim var. bu biçimde referanduma sarfiyat. Anayasa değişikliği teklifi referanduma ne vakit masraf? Bu büsbütün Meclis’teki yasalaşma süreci ile ilgilidir. Halk oylaması kanuna bakılırsa; anayasa değişikliği teklifi resmi gazetede yayımlandıktan daha sonra 60’ıncı günü takip eden pazar günü yapılıyor. Meclis’in sonucu değerli. Bu hesabı yapanlar kendilerine nazaran yapar. Belirli ki kaygı var kimi etraflarda. Bu mevzunun Türkiye’nin gündemine oturmasını istemiyoruz. Büsbütün çözülmesini istiyoruz” sözlerini kullandı.
‘YARGI PAKETİ TASLAK METNİMİZİ ARALIKTA VERECEĞİZ’
Bakan Bozdağ, Aralık ayı başında Meclis gündemine gelmesi beklenen yeni yargı paketine ait de şunları söylemiş oldu:
“Arabuluculuğun kapsamını genişleten adımlar atacağız. Bu kapsamda kira ile ilgili uyuşmazlıkları arabulucular çözecek. Kat mülkiyeti kanunundan çıkan uyuşmazlıklar arabulucuya gidecek. Komşuluk hukukundan kaynaklı uyuşmazlıklar da arabulucuya gidecek. Komşuların, Kat Mülkiyeti Kanunundan kaynaklanan itilaflar niçiniyle mahkeme kapılarına gitmelerini istemiyoruz. Ondan evvel arabulucu üzerinden kısa mühlet ortasında çözmelerini dilek ediyoruz. Bu bizim kültürümüze de uygun düşen bir düzenleme. çabucak hemen netleştirmediğimiz ve istişarelerin devam ettiği hususlar üzerinde de çalışmalar devam ediyor. Yargı Paketinde vatandaşı şad edecek düzenlemeler var. Yargı paketi ortasında birinci defa uygulanacak iki farklı uygulama var; lakin istişare ve onay alacak yerler var. Onun için şimdilik açıklama hakikat olmaz. Vatandaşlarımızın hepsinin takdirini toplayacak iki bahis var. Aralık ayı başında taslak metnimizi Meclisimize AK Parti kümesine vereceğiz. Meclis takvimini de onlar belirleyecek.”
‘İNFAZ SİSTEMİYLE İLGİLİ ISLAHAT ÇALIŞMASI YÜRÜTÜLÜYOR’
Bakan Bozdağ, infaz düzenlemesine ait hazırlık çalışmalarının devam ettiğini, bunun için de ‘bilim komisyonu’ kurulduğunu kaydetti. Bakan Bozdağ, “İnfaz düzenlemesi yargı paketinde yok. Bu düzenlemeyi uzun vadede düşünüyoruz. Bu bahiste bir ‘bilim komisyonu’ kurduk. Geçen hafta bu komiteyle birinci toplantımızı yaptık. Bilim Komitesi bizim infaz sistemimizi ele alan bir çalışma yapacak. Seçimden daha sonra infazla ilgili konularda değerli adımlar atacağız. İnfaz sistemimizin bilhassa ıslah, rehabilitasyon, topluma kazandırma, kontrollü hürlük uygulamasını daha verimli, yararlı hale getirme konusunda, bir kadro yeni düzenlemeleri içerecek. İnfaz sistemiyle ilgili esaslı bir zihniyet değişimi sayılabilecek ıslahat çalışması yürütülüyor. Cezasızlık algısını ortadan kaldırmak gayesiyle bugün kimi ülkelerde, Hollanda başta olmak üzere; cezası düşük olan cürümlerde yargılama metodu de epey süratli ve farklı. Cezaların yatarı da farklı. Artık biz bunlar üzerinde de duruyoruz. Toplumda cezasızlık algısına niye olan hatalarla ilgili ‘yeni birtakım cezalar üzerinde durma ve öteki cezalar olabilir mi?’ bunlar üzerinde çalışıyoruz. Biz cezasızlık algısını ortadan kaldıracak değerli bir değişiklik yapma hazırlığı içerisindeyiz. Cezası az olan kabahatlerle ilgili yeni bir cezalandırma, yeni bir yol, süratli yargılama üzerinde çalışıyoruz” dedi.