Global bir salgın. Artan enflasyon. İklim değişikliğinin yarattığı tehdit. Global siyaset yapıcıların elinde, gelişmekte olan ülkelerde bir borç krizi sorun listesine eklemeden onları meşgul edecek kadar sorun var.
Ama bu gerçek bir mümkünlük. Hem Dünya Bankası birebir vakitte Milletlerarası Para Fonu yıllık toplantılarını fakir ülkelerin baskı altında olduğunu ve acil, kolektif aksiyon gereksinimini vurgulamak için kullandılar. Telaşlı olmakta haklılar zira borç rekor düzeylerde, krize karşı savunma yetersiz ve vakit ilerliyor.
Sıkıntılar yalnızca yavaş yavaş su yüzüne çıkmakta.İlk kademede gelişmekte olan ülkeler, bir kısmı epeyce taraflı kurumlardan, bir kısmı tek tek ülkelerden, bir kısmı da özel kesimden borç aldı.
Bir vakit içinder, dünya iktisadı büyüdüğü ve düşük gelirli ülkelerin ürettiği emtialara olan talep kuvvetli olduğu için bu nispeten inançlı görünüyordu. var iseyım, borç faizi ödemelerinin gelecekteki ihracat gelirleri tarafınca karşılanacağı istikametindeydi. ondan sonrasında, emtia meblağları 2010’ların ortalarında çakıldı ve Banka ve IMF tasalarını lisana getirmeye başladı.
Derken ikinci bir evreye geçildi. Covid-19’un dünyanın hiç bir yerinde dokunulmadığı yer kalmazken fakir ülkeler gelişmiş ülkelerden daha sert vuruldu. Fakir ülkeler salgına girerken daha kırılgandı, ekonomilerini canlandırmak için daha az kapsamları vardı ve global aşı bölünmesinin yanlış tarafındalar.
Dünya Bankası lideri David Malpass geçen hafta yaptığı açıklamada, kurumunun Milletlerarası Kalkınma Birliği kolu aracılığıyla kredi ve hibe almaya hak kazanan 74 ülkenin yarısından fazlasının “dış borç zahmeti ortasında yahut yüksek risk altında” olduğunu söylemiş oldu.
ABD Merkez Bankası Fed faiz oranlarını yükseltmeye başladığında üçüncü basamak başlayacak. Birfazlaca fakir ülke ABD doları cinsinden borç aldı ve Fed politikayı sıkılaştırdıkça bu kredileri ödeme maliyeti -esasen yüksek- daha da artacak. Azamî tehlikenin noktası bu olacak.
Malpass bunu biliyor. Geçen hafta şunları söylemiş oldu: “Ülkelerin dış borç risklerini değerlendirmelerine, yönetmelerine ve sürdürülebilir borç düzeylerine ve kurallarına yönelik çalışmalarına yardımcı olmak için borç azaltma, daha süratli bir daha yapılandırma ve daha fazla şeffaflık da dahil olmak üzere kapsamlı bir yaklaşıma gereksinim vardır.”
Durum bu biçimdeyken, “kapsamlı bir yaklaşım” ele alınma bahtı uzak görünüyor. Nisan 2020’de, G20 büyük gelişmiş ve gelişmekte olan piyasa ekonomileri kümesi, en fakir ülkeler üstündeki acil finansal baskıları hafifçeletmek için tasarlanmış bir borç servisi askıya alma teşebbüsü (DSSI) üzerinde anlaştı, lakin bu yalnızca bir “geçici” tahlildi ve yalnızca sonlu bir muvaffakiyet elde etti.
Jübile Borç Kampanyası, yardım müracaatında bulunan 46 düşük gelirli ülkenin 10,3 milyar dolarlık (7,5 milyar sterlin) borcunun askıya alındığını ve 300 milyon doların iptal edildiğini, lakin bir daha de alacaklılara 36,4 milyar dolar borç geri ödemesi yaptığını söylüyor.
DSSI’nın mühleti yıl sonunda doluyor ve yerini kamu ve özel olmak üzere tüm alacaklıları kapsaması ve askıya alma yerine borç iptali sunması gereken bir teşebbüs olan Borç Tedavileri Ortak Çerçevesi alıyor.
Sahra Altı Afrika’daki üç ülke- Çad, Etiyopya ve Zambiya – Ortak Çerçeve kapsamında borç iptali müracaatında bulundu, lakin başarılı olamadı. Zorluk, plana başvuran borçluların tüm alacaklıların tıpkı muahedeyi kabul etmesini sağlamak zorunda olması. Şimdiye kadar özel bölüm bunu reddetti ve G20, Dünya Bankası yahut IMF’nin bu bahiste yapabileceği pek bir şey yok.
Geçen haftaki G20 toplantısının sonunda yayınlanan bildiride, Ortak Çerçeve konusunda kaydedilen “ilerlemeyi” memnuniyetle karşıladığı belirtilse de Jübile Borç Kampanyası siyaset lideri Tim Jones’un, Çad, Etiyopya ve Zambiya için şu ana kadar borç iptali ölçüsünün sıfır olduğu göz önüne alındığında, bu ilerlemenin ne manaya geldiğini görmenin güç olduğu açıklandı.
Jones, “Düşük gelirli ülkelerde borç krizi ağırlaşırken G20 direksiyonda uyuyor.” dedi. “Küresel faiz oranlarındaki mevcut yükseliş krizi daha da kötüleştirerek ülkelerin salgından kurtulmasını engelleyecektir. G20’nin hemen özel alacaklıları borç yapılandırmada yer almaya zorlaması gerekiyor.”
Asıl soru, ülkelerin kendilerini iflas ilan etmelerini sağlayacak bir hâkim borç yapılandırma düzeneğinin (SDRM) yokluğunda bunun nasıl yapılmasıdır. yıllar boyunca, bir SDRM’nin savunucuları, şirketlerin sürdürülemez borçlardan kurtulmak için yasal bir yol olduğunu, lakin ulus devletlerin olmadığını kaydettiler. Malpass geçen hafta bunu en son gösterendi.
Gerçekçi olmak gerekirse, ABD tarafınca desteklenene kadar bir SDRM’de ilerleme olmayacak ve Joe Biden’ın yükünü fikrin gerisine atması mümkün olsa da, bir iflas planının yapılacaklar listesinin başında olmadığını var iseymak mantıklı.
Bu ortada Jones, özel kesim alacaklılarının borçlarının geri ödenmesi için mahkemelerde harekete geçme eğiliminde oldukları iki ülke olan ABD yahut İngiltere’deki yasal değişiklikler üzere özel bölüm alacaklılarına top oynamaları için baskı yapılmasının yolları olduğunu söylüyor.
Muhtemel seçeneklerden biri, büyük bir çoğunluğun -%66 gibi- birebir fikirde olması durumunda tüm alacaklıları bir daha yapılanma muahedesine bağlayacak toplu dava hususları olacak. Bu şartlarda, kişisel alacaklılar daha güzel bir muahede için dayanamazlar.
Bir oburu, Akbaba fonlarının Yüksek Borçlu Fakir Ülke teşebbüsünde (kapsamlı borç hafifçeletmede daha evvelki adım) yer almayı kabul etselerdi alacakları daha düzgün kuralları garanti altına almak için dava açmalarını önleyen 2010 İngiltere mevzuatını güncellemek olacaktır.
Tedbire her vakit tedaviden daha yeterlidir ve borç krizi tehdidinin epey geç olmadan tanınması gerekir. Vakit bu mevzuda ilerliyor…
The Guardian
Ama bu gerçek bir mümkünlük. Hem Dünya Bankası birebir vakitte Milletlerarası Para Fonu yıllık toplantılarını fakir ülkelerin baskı altında olduğunu ve acil, kolektif aksiyon gereksinimini vurgulamak için kullandılar. Telaşlı olmakta haklılar zira borç rekor düzeylerde, krize karşı savunma yetersiz ve vakit ilerliyor.
Sıkıntılar yalnızca yavaş yavaş su yüzüne çıkmakta.İlk kademede gelişmekte olan ülkeler, bir kısmı epeyce taraflı kurumlardan, bir kısmı tek tek ülkelerden, bir kısmı da özel kesimden borç aldı.
Bir vakit içinder, dünya iktisadı büyüdüğü ve düşük gelirli ülkelerin ürettiği emtialara olan talep kuvvetli olduğu için bu nispeten inançlı görünüyordu. var iseyım, borç faizi ödemelerinin gelecekteki ihracat gelirleri tarafınca karşılanacağı istikametindeydi. ondan sonrasında, emtia meblağları 2010’ların ortalarında çakıldı ve Banka ve IMF tasalarını lisana getirmeye başladı.
Derken ikinci bir evreye geçildi. Covid-19’un dünyanın hiç bir yerinde dokunulmadığı yer kalmazken fakir ülkeler gelişmiş ülkelerden daha sert vuruldu. Fakir ülkeler salgına girerken daha kırılgandı, ekonomilerini canlandırmak için daha az kapsamları vardı ve global aşı bölünmesinin yanlış tarafındalar.
Dünya Bankası lideri David Malpass geçen hafta yaptığı açıklamada, kurumunun Milletlerarası Kalkınma Birliği kolu aracılığıyla kredi ve hibe almaya hak kazanan 74 ülkenin yarısından fazlasının “dış borç zahmeti ortasında yahut yüksek risk altında” olduğunu söylemiş oldu.
ABD Merkez Bankası Fed faiz oranlarını yükseltmeye başladığında üçüncü basamak başlayacak. Birfazlaca fakir ülke ABD doları cinsinden borç aldı ve Fed politikayı sıkılaştırdıkça bu kredileri ödeme maliyeti -esasen yüksek- daha da artacak. Azamî tehlikenin noktası bu olacak.
Malpass bunu biliyor. Geçen hafta şunları söylemiş oldu: “Ülkelerin dış borç risklerini değerlendirmelerine, yönetmelerine ve sürdürülebilir borç düzeylerine ve kurallarına yönelik çalışmalarına yardımcı olmak için borç azaltma, daha süratli bir daha yapılandırma ve daha fazla şeffaflık da dahil olmak üzere kapsamlı bir yaklaşıma gereksinim vardır.”
Durum bu biçimdeyken, “kapsamlı bir yaklaşım” ele alınma bahtı uzak görünüyor. Nisan 2020’de, G20 büyük gelişmiş ve gelişmekte olan piyasa ekonomileri kümesi, en fakir ülkeler üstündeki acil finansal baskıları hafifçeletmek için tasarlanmış bir borç servisi askıya alma teşebbüsü (DSSI) üzerinde anlaştı, lakin bu yalnızca bir “geçici” tahlildi ve yalnızca sonlu bir muvaffakiyet elde etti.
Jübile Borç Kampanyası, yardım müracaatında bulunan 46 düşük gelirli ülkenin 10,3 milyar dolarlık (7,5 milyar sterlin) borcunun askıya alındığını ve 300 milyon doların iptal edildiğini, lakin bir daha de alacaklılara 36,4 milyar dolar borç geri ödemesi yaptığını söylüyor.
DSSI’nın mühleti yıl sonunda doluyor ve yerini kamu ve özel olmak üzere tüm alacaklıları kapsaması ve askıya alma yerine borç iptali sunması gereken bir teşebbüs olan Borç Tedavileri Ortak Çerçevesi alıyor.
Sahra Altı Afrika’daki üç ülke- Çad, Etiyopya ve Zambiya – Ortak Çerçeve kapsamında borç iptali müracaatında bulundu, lakin başarılı olamadı. Zorluk, plana başvuran borçluların tüm alacaklıların tıpkı muahedeyi kabul etmesini sağlamak zorunda olması. Şimdiye kadar özel bölüm bunu reddetti ve G20, Dünya Bankası yahut IMF’nin bu bahiste yapabileceği pek bir şey yok.
Geçen haftaki G20 toplantısının sonunda yayınlanan bildiride, Ortak Çerçeve konusunda kaydedilen “ilerlemeyi” memnuniyetle karşıladığı belirtilse de Jübile Borç Kampanyası siyaset lideri Tim Jones’un, Çad, Etiyopya ve Zambiya için şu ana kadar borç iptali ölçüsünün sıfır olduğu göz önüne alındığında, bu ilerlemenin ne manaya geldiğini görmenin güç olduğu açıklandı.
Jones, “Düşük gelirli ülkelerde borç krizi ağırlaşırken G20 direksiyonda uyuyor.” dedi. “Küresel faiz oranlarındaki mevcut yükseliş krizi daha da kötüleştirerek ülkelerin salgından kurtulmasını engelleyecektir. G20’nin hemen özel alacaklıları borç yapılandırmada yer almaya zorlaması gerekiyor.”
Asıl soru, ülkelerin kendilerini iflas ilan etmelerini sağlayacak bir hâkim borç yapılandırma düzeneğinin (SDRM) yokluğunda bunun nasıl yapılmasıdır. yıllar boyunca, bir SDRM’nin savunucuları, şirketlerin sürdürülemez borçlardan kurtulmak için yasal bir yol olduğunu, lakin ulus devletlerin olmadığını kaydettiler. Malpass geçen hafta bunu en son gösterendi.
Gerçekçi olmak gerekirse, ABD tarafınca desteklenene kadar bir SDRM’de ilerleme olmayacak ve Joe Biden’ın yükünü fikrin gerisine atması mümkün olsa da, bir iflas planının yapılacaklar listesinin başında olmadığını var iseymak mantıklı.
Bu ortada Jones, özel kesim alacaklılarının borçlarının geri ödenmesi için mahkemelerde harekete geçme eğiliminde oldukları iki ülke olan ABD yahut İngiltere’deki yasal değişiklikler üzere özel bölüm alacaklılarına top oynamaları için baskı yapılmasının yolları olduğunu söylüyor.
Muhtemel seçeneklerden biri, büyük bir çoğunluğun -%66 gibi- birebir fikirde olması durumunda tüm alacaklıları bir daha yapılanma muahedesine bağlayacak toplu dava hususları olacak. Bu şartlarda, kişisel alacaklılar daha güzel bir muahede için dayanamazlar.
Bir oburu, Akbaba fonlarının Yüksek Borçlu Fakir Ülke teşebbüsünde (kapsamlı borç hafifçeletmede daha evvelki adım) yer almayı kabul etselerdi alacakları daha düzgün kuralları garanti altına almak için dava açmalarını önleyen 2010 İngiltere mevzuatını güncellemek olacaktır.
Tedbire her vakit tedaviden daha yeterlidir ve borç krizi tehdidinin epey geç olmadan tanınması gerekir. Vakit bu mevzuda ilerliyor…
The Guardian