Bilgisayarlı Tomografi Nedir? Bilgisayarlı tomografi (BT), yalnızca KBB alanında değil tıbbın tüm branşlarında kullanılan, ve teşhis halleri içinde en faydalı olanlarındandır. X-ışını kullanılarak bedenin istenen bölgelerinden kesitler formunda imajlar oluşturulur. Bu kesitler önden geriye (coronal), üstten aşağıya (axial) yahut sağdan sola (sagittal) olabilir. Bu kesitler birbiriyle birleştirilerek 3 boyutlu manzaralar elde edilebilir.
Nasıl Çekilir? Hasta bir makine içine yatırılır. İstenen bölge etrafında tomografi makinesi x ışınları kullanarak manzaralar alır. Hasta için güç bir süreç değildir. Çekilen bölgeye göre değişmekle birlikte yaklaşık 15 dk kadar sürer. kimi vakit tomografide dokuları birbirinden ayırmak için kontrast unsur verilmesi gerekir. Bu unsur kol damarlarından verilir. Nadiren bu unsura karşı alerji oluşabilir. KBB bölgelerinde çekim yaparken çoklukla öncesinde hazırlık gerekmez fakat bir daha de birkaç saat aç kalmakta yarar vardır. Tomografi çekimi daha sonrasında da yapılması gereken özel şeyler yoktur ve hasta günlük hayatına devam eder. BT çekilirken x ışını kullanıldığı için gebelerde çekilmemesi gerekir.
KBB Alanında Hangi Durumlarda Kullanılır? BT öbür branşlarda olduğu üzere KBB alanında da sık başvurulur. En sık şu durumlarda kullanılır:
-Sinüs ve burun içi hastalıkları: Başta kronik sinüzit olmak üzere her türlü sinüs hastalığında ve burun ortasındaki et büyümesi, tümör üzere durumlarda bilgisayarlı tomografi en faydalı tetkik tekniğidir. Sinüsler karmaşık bir yapıya sahiptir ve muayene ile bir dereceye kadar bilgi edinilir. Lakin BT ile sinüslerin tümünün anatomik yapısı, hayli değerli bir kısım olan burun içine açılan delikleri, burun ortasındaki et büyümeleri ve tümörler fazlaca detaylı bir biçimde görülürler. Sinüzit için çekildiğinde kontrast unsur verilmesi gerekmez fakat tümör için çekiliyorsa gerekebilir.
-Orta ve iç kulak hastalıkları: Orta kulaktaki kronik iltihapların ne kadar yayıldığı, orta kulaktaki kemikçikleri ne kadar erittiği ve orta kulak yapıları hakkında bilgi verir. Bilhassa kronik orta kulak iltihapları için bir ameliyat düşünülüyorsa BT çektirmekte yarar vardır. Birtakım işitme kayıplarında iç kulakla ilgili tümör ya da buna emsal hastalıklar akla gelir. Bu üzere durumlarda manyetik resonans(MR) daha uygunsa da kimi vakit BT çekilir.
-Boyundaki Kitleler: KBB uzmanları için teşhis koymakta en hayli zorlanılan konulardan biri de uzunluğundaki kitlelerin (şişliklerin) ne olduğunun anlaşılmasıdır. BT bu üzere durumlarda fazlaca değerli bilgiler veren ve kimi vakit teşhis koyduran bir metottur.
-Geniz, yutak ve gırtlağın tümör ya da öteki hastalıkları: BT ile kesitsel stilde imgeler alınabildiği için bu bölgelerin tümörlerinin yayılımı ya da öteki hastalıkları konusunda bilgiler alınır ve buna göre ameliyat planlanır.
Nasıl Çekilir? Hasta bir makine içine yatırılır. İstenen bölge etrafında tomografi makinesi x ışınları kullanarak manzaralar alır. Hasta için güç bir süreç değildir. Çekilen bölgeye göre değişmekle birlikte yaklaşık 15 dk kadar sürer. kimi vakit tomografide dokuları birbirinden ayırmak için kontrast unsur verilmesi gerekir. Bu unsur kol damarlarından verilir. Nadiren bu unsura karşı alerji oluşabilir. KBB bölgelerinde çekim yaparken çoklukla öncesinde hazırlık gerekmez fakat bir daha de birkaç saat aç kalmakta yarar vardır. Tomografi çekimi daha sonrasında da yapılması gereken özel şeyler yoktur ve hasta günlük hayatına devam eder. BT çekilirken x ışını kullanıldığı için gebelerde çekilmemesi gerekir.
KBB Alanında Hangi Durumlarda Kullanılır? BT öbür branşlarda olduğu üzere KBB alanında da sık başvurulur. En sık şu durumlarda kullanılır:
-Sinüs ve burun içi hastalıkları: Başta kronik sinüzit olmak üzere her türlü sinüs hastalığında ve burun ortasındaki et büyümesi, tümör üzere durumlarda bilgisayarlı tomografi en faydalı tetkik tekniğidir. Sinüsler karmaşık bir yapıya sahiptir ve muayene ile bir dereceye kadar bilgi edinilir. Lakin BT ile sinüslerin tümünün anatomik yapısı, hayli değerli bir kısım olan burun içine açılan delikleri, burun ortasındaki et büyümeleri ve tümörler fazlaca detaylı bir biçimde görülürler. Sinüzit için çekildiğinde kontrast unsur verilmesi gerekmez fakat tümör için çekiliyorsa gerekebilir.
-Orta ve iç kulak hastalıkları: Orta kulaktaki kronik iltihapların ne kadar yayıldığı, orta kulaktaki kemikçikleri ne kadar erittiği ve orta kulak yapıları hakkında bilgi verir. Bilhassa kronik orta kulak iltihapları için bir ameliyat düşünülüyorsa BT çektirmekte yarar vardır. Birtakım işitme kayıplarında iç kulakla ilgili tümör ya da buna emsal hastalıklar akla gelir. Bu üzere durumlarda manyetik resonans(MR) daha uygunsa da kimi vakit BT çekilir.
-Boyundaki Kitleler: KBB uzmanları için teşhis koymakta en hayli zorlanılan konulardan biri de uzunluğundaki kitlelerin (şişliklerin) ne olduğunun anlaşılmasıdır. BT bu üzere durumlarda fazlaca değerli bilgiler veren ve kimi vakit teşhis koyduran bir metottur.
-Geniz, yutak ve gırtlağın tümör ya da öteki hastalıkları: BT ile kesitsel stilde imgeler alınabildiği için bu bölgelerin tümörlerinin yayılımı ya da öteki hastalıkları konusunda bilgiler alınır ve buna göre ameliyat planlanır.