Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, bakanlığının 2023 bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
“Hiç kimse yargıya buyruk ve talimat veremez”
Yargı bağımsızlığının ve tarafsızlığının AK Parti hükumeti için değerli olduğunu savunan Bozdağ, şunları söylemiş oldu:
“Yargı yetkisi konusu daha sonra derece değerli. Yargımızın bağımsızlığı ve tarafsızlığı son derece değerli. Hukuk devleti anlayışımız son derece değerli. Anayasamızın 138. unsuruna bakılırsa, ‘Görülmekte olan bir dava hakkında yasama mercisinde yargı ytesirinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapılamaz yahut rastgele bir beyanda bulunamaz.’ Bu anayasamızın açık kararı hepimizin uyması gereken bir karardır. Komite üyelerimizi dinliyorum. Bir kısmı diyor ki ‘Şu işe müdahale et.’ Bir kısmı da diyor ki ‘Müdahale ediyorsun.’ Artık bir karar vermeniz lazım. Adalet Bakanı görülmekte olan davalara müdahale etsin mi etmesin mi? Yani etsin mi etmesin mi? Hem ediyorsunuz diye eleştiriliyor tıpkı vakitte edilmiyor diye eleştiriliyor. Bunun bir ayarını birlikte vermemiz lazım. Temelinde adalet bakanının yargıya buyruk verme yetkisi vardı. Biz kaldırdık. Cumhuriyet başsavcılarına dava açılması konusunda Adalet Bakanı talimat verebiliyordu. Fakat artık bu biçimde bir talimat verme yetkisi yok. Benim rastgele bir mevzuda ‘soruşturma başlatın’ ya da ‘kovuşturma için iddianame tanzim edin’ deme üzere bir hakkım da yok, yetkim de yok, Anayasa da maddelerimiz da bana bu biçimde bir yetki vermiyor. Olmaması da gerçek olandır. Hiç kimse yargıya buyruk ve talimat veremez. Tavsiye ve telkinde bulunamaz. Anayasamız epey açık. Biz Anayasamızda olan kararlara evvel kendimiz uyup daha sonra da etrafımızdakilerin ahengi konusunda tenkitler yapsak ben bu biçimde diyeceğim ki, fazlaca hakikat bir iş yapıyoruz. Yargı konusunda meclisimizin kürsüsü, kurullarımız ve gruplarımız adeta birer mahkemeye döndü. Yargılama yapanlar, karar verenler, mahkum edenler, beraat edenler, sanık sandalyesine oturtanlar çoğaldı. bu biçimde savcılara, yargıçlara, mahkemelere ne gerek var? Madem bunu siyasilerimiz yapacak, milletvekillerimiz yapacak, diğerleri yapacak bu biçimde biz hukuk devletini nasıl işleteceğiz? Nasıl ayakta tutacağız? O yüzden ben bu noktada herkesten her arkadaşımdan taban seviyede bir ortak yaklaşımı görmek isterim. Türkiye’de adalet kadar hırpalanan ikinci bir kavram yok. Her hadisede yargı kadar hırpalanan ikinci bir alan da yok.”
Bozdağ, “Yargılanan bireyler niçiniyle siyasi taraftarlık üzerinden yargıçlarımızın, savcılarımızın kararlarını tartmak, şayet siyasi taraftarlığımıza uygunsa Ankara’da yargıçlar var, uygun değilse ‘sarayın hakimi’ diye itham etmek yargıçlarımıza, yargımıza ve savcılarımıza yapılmış fazlaca büyük bir haksızlık fazlaca büyük bir hakarettir” dedi.
“(Dünya Adalet Projesi 2022 Raporu) Amerika’da birileri bu raporu yayınlıyor”
Dünya Adalet Projesi 2022 Raporu’nda Türkiye’ye ait yapılan değerlendirmelere yanıt veren Bakan Bozdağ, “Rapora baktığınızda Amerika’da birileri bu raporu yayınlıyor. Sponsorlarına baktığınıza bir epeyce vakıf var, kişi var, avukat var, kurum var. Sponsora bakılırsa rapor yazıyorlar, karar veriyorlar. Buradaki ülkelerin sıralamalarına baktığınızda -elinizi vicdanınıza koyun- gezdiğiniz gördüğünüz ülkeler ortasında bu raporda Türkiye’nin önünde ismi zikredilen ülkelerin kaçı -Allah isteği için- bizden ileri diyebilirsiniz? Adamlarda hukukun ‘h’si yok. Ancak bakıyorsunuz raporda bizdilk evvel. Bas parayı al raporu. Bu rapor emniyetli bir rapor değil. Fonlanan bir rapor. Bu rapor sebebi ile Türkiye’yi buradan yargılamak haksızlıktır. OECD raporu için birebir şeyi söylemiyorum. Orada yer alan datalara biz de dikkat ediyoruz. Lakin para ve fonla desteklenenlere baktığınızda bir sürü isim var ve bunların ortasında fazlaca farklı şeyler var.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının icra kontrolünün Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi tarafınca yapıldığını anımsatan Bakan Bozdağ, “Bu komite, 1959 yılından günümüze kadar 31 Ekim’e kadar üye ülkeler hakkında 30 bin 318 karar, ihlal ve dostça tahlil kararları icra için AİHM tarafınca Bakanlar Komitesi’ne gönderilmiş. Bunların 24 bin 108’inin icrası süreci tamamlanmıştır. ötürüsıyla tüm üye ülkelerin AİHM kararlarına icra etme oranı yüzde 79,51. AİHM birebir periyodda ülkemiz hakkında 4 bin 307 sonucu ihlal ve dostça tahlil kararları icrası için Bakanlar Komitesi’ne göndermiş olup bunlardan 3 bin 782’sinin icra süreci tamamlandı. ötürüsıyla ülkemizin AİHM kararlarını icra etme oranı yüzde 87,81 olduğunu görüyoruz. Bu noktada Türkiye, İcra Komitesi’nin gündeminde olan öteki evraklar da var. Onların da icra süreci devam etmektedir. Devam edecektir” sözlerini kullandı.
“Tüm ülkeler açısından AİHM’in verdiği ihlal kararlarının, tüm kararlara oranı yüzde 2,3 oranındadır”
Adalet Bakanlığının AİHM’e yapılan savunmaları devraldığını hatırlatan Bakan Bozdağ, “2012 yılından bu yana AİHM’in ülkemiz ile ilgili 85 bin 526 başvuruyu sonuçlandırmıştır. 2012-2021 yılları içinde toplam ihlal sayısı 981. Bu durumda kelam konusu yıllar içinde yer alan ihlal oranları yüzde 1,17 olup genel ihlal oranlarının üçte birine tekabül etmektedir. Tüm ülkeler açısından AİHM’in verdiği ihlal kararlarının, tüm kararlara oranı ise yüzde 2,3 oranındadır” dedi.
“Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, Türkiye’ye karşı taraflı davranmaktadır”
Bakan Bozdağ, şu biçimde devam etti:
“Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, Türkiye’ye karşı taraflı davranmaktadır. Çok net söylüyorum. Zira Yunanistan’da soydaşlarımızın Yunan mahkemelerine çıktığı, reddedilen ve Yunan yüksek yargısı tarafınca onaylanan kararları AİHM’e götürmüşler. AİHM hak ihlali sonucu vermiş. Yıl 2008. Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, daha gündemine dahi almamış. Kaç yıl olmuş? Ben çarpıtmıyorum. Bu sayı yanlışsız bir sayı. Yalnızca Yunanistan değil, Fransa, Almanya, Hollanda ile ilgili onlarca karar var. Biz afaki, üfürükten laflar söylemiyoruz. Resmi sayıları söylüyorum. Yunanistan ile ilgili 14 yıldır uygulanmayan mevzuyu komite gündemine almıyor fakat Türkiye ile ilgili (Osman) Kavala konusunda belgenin ayrıntısına girmek bana yakışmaz, ben adalet bakanıyım. Şunu görmeniz lazım: Türk yargısı, AİHM sonucuna uymuş mu? Uymuş. Tahliye etmiş mi? Etmiş. AİHM niyet okuyor. ‘Siz benim sonucuma uydunuz lakin şuradan dolanarak bu sonucu bu hale getirdiniz’ diyor. Burası niyet okunacak yer değil. Şayet AİHM, niyet okursa orada adalet olmaz. Şeklen uygulama yapılmış mı yapılmış. Burada hali bir kontrol var. Bunu yapması lazım. Yeni ihlal savı önüne geldiğinde onun üzerinde durması lazım. Türkiye’nin uyguladığı sonucu niçin okuyarak, ‘uygulamadı’ diye tasvip ederken Yunanistan’ın, İngiltere’nin, Almanya’nın, Hollanda’nın uygulamadığı onca sonucu bir kez daha gündemine alıp Türkiye’ye karşı yaptıklarını maalesef yapmamışlardır.”
Anayasa Mahkemesi’ne ferdi müracaat hakkının başlatılması ile vatandaşların yeni bir hak arama yolu bulunduğunu tabir ederek, “Biz insan hakları standartlarını hukuk devleti anlayışı göstermek için kıymetli ıslahatlar yaptık, hayata geçirdik. AİHM üzere Anayasa Mahkemesi’ni insan hakları mahkemesi vasfına dönüştürmüşüz, binlerce evrak ile ilgili inceleme yapıyor, karar veriyor. Bu evraklar bu sayılar benim sunum kağıdımda yazıyor da uygulamada yok mu?” dedi.
“Ahmet Necdet Sezer, eşim başörtülü diye beni Çankaya Köşkü’ne davet etmedi”
Hakim ve savcıların alımı ile ilgili gelen sorular üzerine konuşan Bakan Bozdağ, şunları kaydetti:
“Anayasamıza bakılırsa 18 yaşını doldurmuş her Türk vatandaşı seçme ve seçilme hakkına, siyasi faaliyetlerde bulunma hakkına sahiptir. Her partide üniversitelerle ilgili üniteler var. Gençlik kollarında yahut diğer yerlerde. Her partiden üye gençlerimiz var. Artık biz, üye olan gençleri imtihana girerken ilan etsek ve desek ki: Hukuk fakültesi öğrencilerine siyaset yasak. Şayet hakim savcı olmak istiyorsanız, bir partiye üyelik bağınız var ise, faaliyetlerine katıldıysanız siz hakim ya da savcı olamazsanız. Müracaat dahi edemezsiniz. Bu yanlışsız olur mu? Eşitlik unsuruna, hukuk prensibine uyar mı? Bu mevzuda Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) kümesi benim bakanlığım dönemimde gen soru önergesi verdi. Ben bunun hesabını meclisimize de verdim. hiç bir hakim hiç bir partiye üye değil. İmtihana girmedilk evvel bir parti ile üyeliği olabilir onların hepsi üyeliklerini sonlandırıyorlar. Aksi takdirde siyasetle en çok iştigal eden hukuk fakültesi mezunlarımızı siyaset dışına itmiş oluruz. Kıymetli olan kararlarında tarafsız mı, bağımsız mı, adil mi ona bakmak lazım. ‘Cumhurbaşkanı siyasetle uğraşmasın, ilişiği kesilsin.’ Kesildi. Yasak. Ahmet Necdet Sezer, cumhurbaşkanımızdı. Türkiye’nin gördüğü en tarafgir cumhurbaşkanı değil miydi? Beni davet etmedi eşim başörtülü diye. Eşi başörtülü diye vekilleri ayırdı. Eşi başörtülü olanları Çankaya Köşkü’ne davet etmedi. Eşinin başı açık olanları davet etti. Benim eşimin baş örtülü olduğunu nereden biliyordu? Ayrımcılık yapıyor vekiller içinde. Bürokratların meskenine kadar istihbarat gönderiyordu. Burada kıymetli adil davranmak. Adil, adil, adil.”
“Yargıda kümeleşmeye, yeni FETÖ’vari oluşumlara asla müsaade vermeyeceğiz diye açıklama yaptık”
Kadrolaşmadan anlamadıklarını savunan Bakan Bozdağ, “Ben bakan olduğumda dedim ki, çoğulculuk bizim şiarımız olacaktır. Yargıda kümeleşmeye, yeni FETÖ’vari oluşumlara asla müsaade vermeyeceğiz diye açıklama yaptık. Bundan daha sonra da tıpkı prensip ortasında ilerliyoruz. Artık beni eleştirenler, Türkiye’nin adalet sistemini 1991’den 2002’ye kadar toplumsal demokrat zihniyette arkadaşlar yönetti. Ben yaptığımız bir sürü şeyi anlattım. Siz yapsaydınız bunları. Elinizden tutan mı oldu. Niçin yapılmadı onların hepsi. Biz yaptık, artık de bunları küçümsüyorsunuz. Bunlar büyük işler” diye konuştu.
“Önce geçmişe dönüp bir bakacaksınız”
27 Temmuz 1994 – 5 Ekim 1995 tarihleri içinde Adalet Bakanlığı yapmış Mehmet Moğultay’ın bir konuşmasının bir kısmını sesli biçimde okuyan Bakan Bozdağ, şunları söylemiş oldu:
“Seyfi Oktay vaktinde 2 bin civarında hakim alındı. Benim dönemimde bin civarında hakim alındı. 3 bin hakim alındı. Bu örgüte takım vermeyecekler kime verecekler? MHP’ye mi verecekler? Yapılacak en akıllı hareket kendi zamanı iktidarında örgütleneceksin, kadrolaşacaksın. Bu takımlar günün birinde gelecek ve senin yolunu açacak. Evvelden imtihanlar olurdu. İmtihanların yapılacağı tarih kimseye söylenmezdi. Bilinmedik gazetelerde ilanı yapılırdı. Biz adil davranarak örgütü haberdar ediyoruz, örgütü bilgilendiriyoruz, örgütün imtihana girme imkanını sağlıyoruz. Yanlış mı yapıyoruz? Ben burada örgütüme demek istemişim ki: Bakın bizim devrimizde her şey açık ve aleni yapılır demek istemişiz. Yargıya müdahale etmek kelam konusu değil. Bunu ben yapmadım. Bunu açık açık, ben bu biçimde yapıyorum. Taraftarlık yapıyorum. İmtihanda örgütümden adamları alıyorum, yargıda örgütleniyorum. Bunlar benim takımım olacak. Yeri gelince ben bunlardan istifade edeceğim.’ Artık kalkmışlar, bize ders veriyorlar. Evvel geçmişe dönüp bir bakacaksınız. Geçmiş hepimiz için büyük bir aynadır. Bu aynaya hepimiz baktığımızda hakikati görürüz.”
“Türk mahkemelerini basan, yargıçlarımıza savcılarımıza el kol sallayıp, onlara hakaret edenlerin lütfen dokunulmazlığını kaldırın”
TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda CHP’li Başarır, bütçeye ait görüşünü bildirdiği esnada, bir gazetenin “CHP’den Yalova’da planlı provokasyon. Kayıt tuşuna basıldı, Ali Yetenekli Başarır ucuz gösterisine başladı” başlıklı haberini ele alarak, “Yalova’da bir olay yaşadık. O an mahkeme salonunda olan havuz medyasının bir gazetecisi bilinmeyen bir çekim yaptı. O görüntüleri böl-kes-yapıştır olarak toplumsal medyada paylaştı. Bunun üzerine siz mahkemenin tahlil kayıtlarını almadan, tüm ayrıntıları almadan akşam saatlerinde açıklama yaptınız. Yalova Adliyesi’ni ziyaret ettiniz. Sayın Bakan (Bekir Bozdağ), orada olanların tamamını incelediniz mi? Biz mahkeme bastık mı” sözlerini kullanmıştı. Kelam konusu olay üzerine konuşan Bakan Bozdağ, şunları söylemiş oldu:
“Ben adalet bakanıyım. Yargıçlar ve Savcılar Şurasının lideriyim. Orada nazaranv yapan hakime savcıya hakaret edene karşılık vermek, had bilmeze had öğretmek benim görevim. Haddini bilmezin tekisin (CHP’li Ali Yetenekli Başarır) sen. Hukuka ayaklar altına alan adamsın sen. Mahkeme basan adamsın sen. İnşallah bunların hesabını vereceksin. Bağıra bağıra, iftiralarını yine ede ede suçluluğunu örtemezsin. Sen Türk ordusuna satılmış diyen adamsın. Sen kimin ağzıyla konuşuyorsun? Her yerde kabadayılık yapıyorsun. Her yerde. Kabadayılığa yer yok hukuk devletinde. Bağıra bağıra hakaret ede ede hukukçu olduğunu söylüyorsun. Senin ahlaksızlığına yanıt vermeye benim ahlakım yetmez. Burada meclisimizin saygın üyelerine sesleniyorum: Türk mahkemelerini basan, yargıçlarımıza savcılarımıza el kol sallayıp, onlara hakaret edenlerin lütfen dokunulmazlığını kaldırın. El salladıkları yargının huzuruna bunları çıkarın.”
TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda, ondan sonrasında Adalet Bakanlığı ile bağlı ve ilgili kurumlarının 2023 yılı bütçeleri kabul edildi.
“Hiç kimse yargıya buyruk ve talimat veremez”
Yargı bağımsızlığının ve tarafsızlığının AK Parti hükumeti için değerli olduğunu savunan Bozdağ, şunları söylemiş oldu:
“Yargı yetkisi konusu daha sonra derece değerli. Yargımızın bağımsızlığı ve tarafsızlığı son derece değerli. Hukuk devleti anlayışımız son derece değerli. Anayasamızın 138. unsuruna bakılırsa, ‘Görülmekte olan bir dava hakkında yasama mercisinde yargı ytesirinin kullanılması ile ilgili soru sorulamaz, görüşme yapılamaz yahut rastgele bir beyanda bulunamaz.’ Bu anayasamızın açık kararı hepimizin uyması gereken bir karardır. Komite üyelerimizi dinliyorum. Bir kısmı diyor ki ‘Şu işe müdahale et.’ Bir kısmı da diyor ki ‘Müdahale ediyorsun.’ Artık bir karar vermeniz lazım. Adalet Bakanı görülmekte olan davalara müdahale etsin mi etmesin mi? Yani etsin mi etmesin mi? Hem ediyorsunuz diye eleştiriliyor tıpkı vakitte edilmiyor diye eleştiriliyor. Bunun bir ayarını birlikte vermemiz lazım. Temelinde adalet bakanının yargıya buyruk verme yetkisi vardı. Biz kaldırdık. Cumhuriyet başsavcılarına dava açılması konusunda Adalet Bakanı talimat verebiliyordu. Fakat artık bu biçimde bir talimat verme yetkisi yok. Benim rastgele bir mevzuda ‘soruşturma başlatın’ ya da ‘kovuşturma için iddianame tanzim edin’ deme üzere bir hakkım da yok, yetkim de yok, Anayasa da maddelerimiz da bana bu biçimde bir yetki vermiyor. Olmaması da gerçek olandır. Hiç kimse yargıya buyruk ve talimat veremez. Tavsiye ve telkinde bulunamaz. Anayasamız epey açık. Biz Anayasamızda olan kararlara evvel kendimiz uyup daha sonra da etrafımızdakilerin ahengi konusunda tenkitler yapsak ben bu biçimde diyeceğim ki, fazlaca hakikat bir iş yapıyoruz. Yargı konusunda meclisimizin kürsüsü, kurullarımız ve gruplarımız adeta birer mahkemeye döndü. Yargılama yapanlar, karar verenler, mahkum edenler, beraat edenler, sanık sandalyesine oturtanlar çoğaldı. bu biçimde savcılara, yargıçlara, mahkemelere ne gerek var? Madem bunu siyasilerimiz yapacak, milletvekillerimiz yapacak, diğerleri yapacak bu biçimde biz hukuk devletini nasıl işleteceğiz? Nasıl ayakta tutacağız? O yüzden ben bu noktada herkesten her arkadaşımdan taban seviyede bir ortak yaklaşımı görmek isterim. Türkiye’de adalet kadar hırpalanan ikinci bir kavram yok. Her hadisede yargı kadar hırpalanan ikinci bir alan da yok.”
Bozdağ, “Yargılanan bireyler niçiniyle siyasi taraftarlık üzerinden yargıçlarımızın, savcılarımızın kararlarını tartmak, şayet siyasi taraftarlığımıza uygunsa Ankara’da yargıçlar var, uygun değilse ‘sarayın hakimi’ diye itham etmek yargıçlarımıza, yargımıza ve savcılarımıza yapılmış fazlaca büyük bir haksızlık fazlaca büyük bir hakarettir” dedi.
“(Dünya Adalet Projesi 2022 Raporu) Amerika’da birileri bu raporu yayınlıyor”
Dünya Adalet Projesi 2022 Raporu’nda Türkiye’ye ait yapılan değerlendirmelere yanıt veren Bakan Bozdağ, “Rapora baktığınızda Amerika’da birileri bu raporu yayınlıyor. Sponsorlarına baktığınıza bir epeyce vakıf var, kişi var, avukat var, kurum var. Sponsora bakılırsa rapor yazıyorlar, karar veriyorlar. Buradaki ülkelerin sıralamalarına baktığınızda -elinizi vicdanınıza koyun- gezdiğiniz gördüğünüz ülkeler ortasında bu raporda Türkiye’nin önünde ismi zikredilen ülkelerin kaçı -Allah isteği için- bizden ileri diyebilirsiniz? Adamlarda hukukun ‘h’si yok. Ancak bakıyorsunuz raporda bizdilk evvel. Bas parayı al raporu. Bu rapor emniyetli bir rapor değil. Fonlanan bir rapor. Bu rapor sebebi ile Türkiye’yi buradan yargılamak haksızlıktır. OECD raporu için birebir şeyi söylemiyorum. Orada yer alan datalara biz de dikkat ediyoruz. Lakin para ve fonla desteklenenlere baktığınızda bir sürü isim var ve bunların ortasında fazlaca farklı şeyler var.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının icra kontrolünün Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi tarafınca yapıldığını anımsatan Bakan Bozdağ, “Bu komite, 1959 yılından günümüze kadar 31 Ekim’e kadar üye ülkeler hakkında 30 bin 318 karar, ihlal ve dostça tahlil kararları icra için AİHM tarafınca Bakanlar Komitesi’ne gönderilmiş. Bunların 24 bin 108’inin icrası süreci tamamlanmıştır. ötürüsıyla tüm üye ülkelerin AİHM kararlarına icra etme oranı yüzde 79,51. AİHM birebir periyodda ülkemiz hakkında 4 bin 307 sonucu ihlal ve dostça tahlil kararları icrası için Bakanlar Komitesi’ne göndermiş olup bunlardan 3 bin 782’sinin icra süreci tamamlandı. ötürüsıyla ülkemizin AİHM kararlarını icra etme oranı yüzde 87,81 olduğunu görüyoruz. Bu noktada Türkiye, İcra Komitesi’nin gündeminde olan öteki evraklar da var. Onların da icra süreci devam etmektedir. Devam edecektir” sözlerini kullandı.
“Tüm ülkeler açısından AİHM’in verdiği ihlal kararlarının, tüm kararlara oranı yüzde 2,3 oranındadır”
Adalet Bakanlığının AİHM’e yapılan savunmaları devraldığını hatırlatan Bakan Bozdağ, “2012 yılından bu yana AİHM’in ülkemiz ile ilgili 85 bin 526 başvuruyu sonuçlandırmıştır. 2012-2021 yılları içinde toplam ihlal sayısı 981. Bu durumda kelam konusu yıllar içinde yer alan ihlal oranları yüzde 1,17 olup genel ihlal oranlarının üçte birine tekabül etmektedir. Tüm ülkeler açısından AİHM’in verdiği ihlal kararlarının, tüm kararlara oranı ise yüzde 2,3 oranındadır” dedi.
“Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, Türkiye’ye karşı taraflı davranmaktadır”
Bakan Bozdağ, şu biçimde devam etti:
“Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, Türkiye’ye karşı taraflı davranmaktadır. Çok net söylüyorum. Zira Yunanistan’da soydaşlarımızın Yunan mahkemelerine çıktığı, reddedilen ve Yunan yüksek yargısı tarafınca onaylanan kararları AİHM’e götürmüşler. AİHM hak ihlali sonucu vermiş. Yıl 2008. Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi, daha gündemine dahi almamış. Kaç yıl olmuş? Ben çarpıtmıyorum. Bu sayı yanlışsız bir sayı. Yalnızca Yunanistan değil, Fransa, Almanya, Hollanda ile ilgili onlarca karar var. Biz afaki, üfürükten laflar söylemiyoruz. Resmi sayıları söylüyorum. Yunanistan ile ilgili 14 yıldır uygulanmayan mevzuyu komite gündemine almıyor fakat Türkiye ile ilgili (Osman) Kavala konusunda belgenin ayrıntısına girmek bana yakışmaz, ben adalet bakanıyım. Şunu görmeniz lazım: Türk yargısı, AİHM sonucuna uymuş mu? Uymuş. Tahliye etmiş mi? Etmiş. AİHM niyet okuyor. ‘Siz benim sonucuma uydunuz lakin şuradan dolanarak bu sonucu bu hale getirdiniz’ diyor. Burası niyet okunacak yer değil. Şayet AİHM, niyet okursa orada adalet olmaz. Şeklen uygulama yapılmış mı yapılmış. Burada hali bir kontrol var. Bunu yapması lazım. Yeni ihlal savı önüne geldiğinde onun üzerinde durması lazım. Türkiye’nin uyguladığı sonucu niçin okuyarak, ‘uygulamadı’ diye tasvip ederken Yunanistan’ın, İngiltere’nin, Almanya’nın, Hollanda’nın uygulamadığı onca sonucu bir kez daha gündemine alıp Türkiye’ye karşı yaptıklarını maalesef yapmamışlardır.”
Anayasa Mahkemesi’ne ferdi müracaat hakkının başlatılması ile vatandaşların yeni bir hak arama yolu bulunduğunu tabir ederek, “Biz insan hakları standartlarını hukuk devleti anlayışı göstermek için kıymetli ıslahatlar yaptık, hayata geçirdik. AİHM üzere Anayasa Mahkemesi’ni insan hakları mahkemesi vasfına dönüştürmüşüz, binlerce evrak ile ilgili inceleme yapıyor, karar veriyor. Bu evraklar bu sayılar benim sunum kağıdımda yazıyor da uygulamada yok mu?” dedi.
“Ahmet Necdet Sezer, eşim başörtülü diye beni Çankaya Köşkü’ne davet etmedi”
Hakim ve savcıların alımı ile ilgili gelen sorular üzerine konuşan Bakan Bozdağ, şunları kaydetti:
“Anayasamıza bakılırsa 18 yaşını doldurmuş her Türk vatandaşı seçme ve seçilme hakkına, siyasi faaliyetlerde bulunma hakkına sahiptir. Her partide üniversitelerle ilgili üniteler var. Gençlik kollarında yahut diğer yerlerde. Her partiden üye gençlerimiz var. Artık biz, üye olan gençleri imtihana girerken ilan etsek ve desek ki: Hukuk fakültesi öğrencilerine siyaset yasak. Şayet hakim savcı olmak istiyorsanız, bir partiye üyelik bağınız var ise, faaliyetlerine katıldıysanız siz hakim ya da savcı olamazsanız. Müracaat dahi edemezsiniz. Bu yanlışsız olur mu? Eşitlik unsuruna, hukuk prensibine uyar mı? Bu mevzuda Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) kümesi benim bakanlığım dönemimde gen soru önergesi verdi. Ben bunun hesabını meclisimize de verdim. hiç bir hakim hiç bir partiye üye değil. İmtihana girmedilk evvel bir parti ile üyeliği olabilir onların hepsi üyeliklerini sonlandırıyorlar. Aksi takdirde siyasetle en çok iştigal eden hukuk fakültesi mezunlarımızı siyaset dışına itmiş oluruz. Kıymetli olan kararlarında tarafsız mı, bağımsız mı, adil mi ona bakmak lazım. ‘Cumhurbaşkanı siyasetle uğraşmasın, ilişiği kesilsin.’ Kesildi. Yasak. Ahmet Necdet Sezer, cumhurbaşkanımızdı. Türkiye’nin gördüğü en tarafgir cumhurbaşkanı değil miydi? Beni davet etmedi eşim başörtülü diye. Eşi başörtülü diye vekilleri ayırdı. Eşi başörtülü olanları Çankaya Köşkü’ne davet etmedi. Eşinin başı açık olanları davet etti. Benim eşimin baş örtülü olduğunu nereden biliyordu? Ayrımcılık yapıyor vekiller içinde. Bürokratların meskenine kadar istihbarat gönderiyordu. Burada kıymetli adil davranmak. Adil, adil, adil.”
“Yargıda kümeleşmeye, yeni FETÖ’vari oluşumlara asla müsaade vermeyeceğiz diye açıklama yaptık”
Kadrolaşmadan anlamadıklarını savunan Bakan Bozdağ, “Ben bakan olduğumda dedim ki, çoğulculuk bizim şiarımız olacaktır. Yargıda kümeleşmeye, yeni FETÖ’vari oluşumlara asla müsaade vermeyeceğiz diye açıklama yaptık. Bundan daha sonra da tıpkı prensip ortasında ilerliyoruz. Artık beni eleştirenler, Türkiye’nin adalet sistemini 1991’den 2002’ye kadar toplumsal demokrat zihniyette arkadaşlar yönetti. Ben yaptığımız bir sürü şeyi anlattım. Siz yapsaydınız bunları. Elinizden tutan mı oldu. Niçin yapılmadı onların hepsi. Biz yaptık, artık de bunları küçümsüyorsunuz. Bunlar büyük işler” diye konuştu.
“Önce geçmişe dönüp bir bakacaksınız”
27 Temmuz 1994 – 5 Ekim 1995 tarihleri içinde Adalet Bakanlığı yapmış Mehmet Moğultay’ın bir konuşmasının bir kısmını sesli biçimde okuyan Bakan Bozdağ, şunları söylemiş oldu:
“Seyfi Oktay vaktinde 2 bin civarında hakim alındı. Benim dönemimde bin civarında hakim alındı. 3 bin hakim alındı. Bu örgüte takım vermeyecekler kime verecekler? MHP’ye mi verecekler? Yapılacak en akıllı hareket kendi zamanı iktidarında örgütleneceksin, kadrolaşacaksın. Bu takımlar günün birinde gelecek ve senin yolunu açacak. Evvelden imtihanlar olurdu. İmtihanların yapılacağı tarih kimseye söylenmezdi. Bilinmedik gazetelerde ilanı yapılırdı. Biz adil davranarak örgütü haberdar ediyoruz, örgütü bilgilendiriyoruz, örgütün imtihana girme imkanını sağlıyoruz. Yanlış mı yapıyoruz? Ben burada örgütüme demek istemişim ki: Bakın bizim devrimizde her şey açık ve aleni yapılır demek istemişiz. Yargıya müdahale etmek kelam konusu değil. Bunu ben yapmadım. Bunu açık açık, ben bu biçimde yapıyorum. Taraftarlık yapıyorum. İmtihanda örgütümden adamları alıyorum, yargıda örgütleniyorum. Bunlar benim takımım olacak. Yeri gelince ben bunlardan istifade edeceğim.’ Artık kalkmışlar, bize ders veriyorlar. Evvel geçmişe dönüp bir bakacaksınız. Geçmiş hepimiz için büyük bir aynadır. Bu aynaya hepimiz baktığımızda hakikati görürüz.”
“Türk mahkemelerini basan, yargıçlarımıza savcılarımıza el kol sallayıp, onlara hakaret edenlerin lütfen dokunulmazlığını kaldırın”
TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda CHP’li Başarır, bütçeye ait görüşünü bildirdiği esnada, bir gazetenin “CHP’den Yalova’da planlı provokasyon. Kayıt tuşuna basıldı, Ali Yetenekli Başarır ucuz gösterisine başladı” başlıklı haberini ele alarak, “Yalova’da bir olay yaşadık. O an mahkeme salonunda olan havuz medyasının bir gazetecisi bilinmeyen bir çekim yaptı. O görüntüleri böl-kes-yapıştır olarak toplumsal medyada paylaştı. Bunun üzerine siz mahkemenin tahlil kayıtlarını almadan, tüm ayrıntıları almadan akşam saatlerinde açıklama yaptınız. Yalova Adliyesi’ni ziyaret ettiniz. Sayın Bakan (Bekir Bozdağ), orada olanların tamamını incelediniz mi? Biz mahkeme bastık mı” sözlerini kullanmıştı. Kelam konusu olay üzerine konuşan Bakan Bozdağ, şunları söylemiş oldu:
“Ben adalet bakanıyım. Yargıçlar ve Savcılar Şurasının lideriyim. Orada nazaranv yapan hakime savcıya hakaret edene karşılık vermek, had bilmeze had öğretmek benim görevim. Haddini bilmezin tekisin (CHP’li Ali Yetenekli Başarır) sen. Hukuka ayaklar altına alan adamsın sen. Mahkeme basan adamsın sen. İnşallah bunların hesabını vereceksin. Bağıra bağıra, iftiralarını yine ede ede suçluluğunu örtemezsin. Sen Türk ordusuna satılmış diyen adamsın. Sen kimin ağzıyla konuşuyorsun? Her yerde kabadayılık yapıyorsun. Her yerde. Kabadayılığa yer yok hukuk devletinde. Bağıra bağıra hakaret ede ede hukukçu olduğunu söylüyorsun. Senin ahlaksızlığına yanıt vermeye benim ahlakım yetmez. Burada meclisimizin saygın üyelerine sesleniyorum: Türk mahkemelerini basan, yargıçlarımıza savcılarımıza el kol sallayıp, onlara hakaret edenlerin lütfen dokunulmazlığını kaldırın. El salladıkları yargının huzuruna bunları çıkarın.”
TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda, ondan sonrasında Adalet Bakanlığı ile bağlı ve ilgili kurumlarının 2023 yılı bütçeleri kabul edildi.