Ağız Yaraları (ORAL AFT) Hakkında Merak Edilenler

Leyla

Global Mod
Global Mod
Oral aft nedir?

Ağız ortasında diş eti, yanak, lisan, damak üzere hassas bölgelerde ortaya çıkan doku hasarıdır. Görünüm olarak yuvarlak, sarı-beyaz renkte, kenarları kırmızı bir lezyondur. Ağız ortasında bir ya da birden çok sayıda çıkabilir. Oluşan aftlar kişinin yemek yeme, konuşma üzere günlük aktivitelerini yerine getirememesine; tükürük salgılarını denetim edememesine yol açar.

Oral aft oluşumunun sebepleri nedir?

Oral aft oluşumunun biroldukca niçini vardır. En sık görülenler:


  • Gerilim ve yorgunluk


  • Vitamin ve demir eksikliği: Demir ve bilhassa B3, B9, B12 vitaminlerinin eksikliği cilt sıhhati ve hudut sistemini olumsuz tarafta etkileyeceğinden ağız yarası oluşmasını tetikleyebilir.


  • Beden direncinin düşmesi: Mevsimsel olarak beden direncinin düşmesi ya da HIV, Lupus üzere bağışıklık sistemine saldıran hastalıkların varlığı ağız yaralarına yol açabilir.


  • Fizikî Travma: Çok sıcak yiyecekler ya da içecekler tüketmek, yanak ısırma alışkanlığının olması, sivri yahut sert bir cisim ile ağız içi dokuların tahriş olması sebepleriyle ağız yaraları oluşabilir. Diş teli kullanması da kimi durumlarda diş etrafı dokularda mekanik travma yarattığı için ağız yarasına sebep olabilir.


  • Besinler: Asit oranı yüksek içecekler, epey tuzlu, baharatlı, sirkeli acılı yiyecekler, turşu, çerez ve bol kimyasal içeren hazır besinler ağız yarası oluşmasını tetikleyebilir.
Bunların yanında sigara kullanması, alerji, birtakım ilaçlar, kimi diş macunları da ağız yarası oluşumunda rol oynayabilir.

Oral aft belirtileri nelerdir?


  • Lisan, diş eti, yanak ve lisanda görülen şiddetli ağrı.


  • Yara oluşumu öncesinde ilgili bölgede karıncalanma ve sızlama hissi.


  • Konuşurken hissedilen, konuşma aktivitesi devam ettikçe artan ağız içi ağrısı.


  • Bilhassa ilerleyen aft olaylarında görülen şişmiş lenf düğümleri, ateş, fizikî halsizlik ve yorgunluk.
Oral aft nasıl geçer? Oluşumu nasıl engellenir?

Aftlar rastgele bir tedavi uygulanmadığı takdirde ekseriyetle 7-10 gün içinde resen düzgünleşir. Tabip ile birlikte uygulanacak tedavide gaye güzelleşmeyi hızlandırmak, ağrıyı denetim altında tutmak ve ağız yaralarının yineını önlemektir.

Aftın geçmesi yahut önlenmesi için hastaların kendi kendine yapabilecekleri:


  • Günlük ömürde gerilime sebep olan faktörler olabildiğince elimine edilmelidir.


  • Tuzlu yahut karbonatlı su ile gargara yapılmalıdır.


  • Vitamin ve mineral kıymeti yüksek bir diyet uygulanmalıdır. Beden direnci yüksek tutulmalıdır.


  • Tedavi mühletince çok sıcak, acı, ekşi, baharatlı, asitli besinlerden ve diş etrafı dokuları irrite edebilecek sert, sivri besinlerden uzak durulmalıdır.


  • Aft oluşumunu tetikleyecek besinlerin (çikolata, ceviz, turunçgiller, turşu) tüketiminden kaçınılmalıdır.


  • Ağız içi bakıma dikkat edilmelidir; dişler, diş etleri ve lisan günde iki defa yuvarlak hareketlerle travmatik olmayacak biçimde fırçalanmalıdır.


  • Sigaradan olabildiğince uzak durulmalıdır.


  • Sistemli olarak diş doktoru denetimine gidilmelidir.
Aftın geçmesi yahut önlenmesi için doktor denetimi altında yapılması gerekenler:


  • Aftın derecesine(miktarı, oluştuğu bölge, ağrı şiddeti) nazaran antiseptik, antienflamatuar, anestezik topikal jel yahut gargara kullanılmalıdır.


  • Beden direncinin yükseltilmesi için vitamin destekleri kullanılmalıdır. Aftın güzelleşmesinde beden direncinin büyük bir rol oynadığı unutulmamalıdır.


  • Şahısta kronik gerilim ve korkuya sebep olan bir durum varlığında ruhsal danışmanlık önerilmelidir.


  • Ağız ortasında kullanılan diş teli, protezlerde kronik travmaya sebep olan bir durum var ise (dile, diş etine, yanağa batan, sürtünen, tahriş eden pürüzlü bir yüzey varlığı) düzeltilmelidir.
Aftı tetikleyen besinlerden uzak durarak, tabip yönlendirmesi ile yanlışsız ilaçları kullanarak aftı denetim altında tutmak ve yinelamasını önlemek mümkündür. Ağız ortasında aft belirtilerini gördüğünüz ve afttan şüphelendiğiniz durumlarda kesinlikle doktorunuza müracaatınızı öneririz.

 
Üst